Ukraine quyết tâm duy trì sự kiểm soát ở tỉnh Kursk của Nga, trong khi lực lượng Moscow đang tiến quân không ngừng nghỉ trên mặt trận Donetsk.
Hỏa lực pháo binh, các cuộc không kích và hoạt động của xe bọc thép diễn ra dữ dội ở tỉnh Sumy của Ukraine, nơi giáp biên giới Nga, trái ngược hoàn toàn với vị thế đang bị suy yếu của Kiev tại những điểm nóng nhất ở mặt trận Donbass miền Đông.
Tỉnh Sumy là hậu phương của chiến dịch đột kích kéo dài 3 tháng, cho phép lực lượng Ukraine kiểm soát một phần lãnh thổ Nga ở tỉnh Kursk. Vào cuối tháng 10, các binh lính tại khu vực này cho biết điều họ cần nhất lúc này là được trang bị nhiều vũ khí hơn. Số lượng quân Ukraine được triển khai rõ ràng lớn hơn số lượng các lữ đoàn Ukraine đang rút lui về phía nam Donetsk.
Chiến dịch đột kích vào tỉnh Kursk của Nga là một “canh bạc” đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, và thành công của chiến dịch này không chỉ phụ thuộc vào vận mệnh chính trị của ông mà còn phụ thuộc vào nguồn lực của cả Ukraine.
Việc chứng minh với Nga rằng nước này dễ bị tổn thương và lãnh thổ của họ cũng có thể bị đe dọa là một trong 5 điểm trong kế hoạch chiến thắng của ông Zelensky, một tài liệu mà ông đã trình lên các đồng minh quốc tế của mình để cải thiện tình hình của Ukraine trong xung đột và đảm bảo Kiev có được vị thế mạnh hơn trong các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng trong tương lai.
Những trở ngại đối với các mục tiêu của Tổng thống Zelensky là rất lớn, thậm chí còn lớn hơn sau chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Tổng thống đắc cử Trump đã nhấn mạnh trong chiến dịch tranh cử của mình rằng ưu tiên của ông là “khóa vòi” viện trợ quân sự cho Kiev và ký kết một thỏa thuận giữa hai nhà lãnh đạo Nga – Ukraine càng sớm càng tốt, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc Ukraine phải nhượng lãnh thổ cho Moscow. Ngoài ra, các lực lượng Nga đang chuẩn bị một cuộc tấn công mới ở mặt trận phía nam tại Zaporizhzhia.
Nga tăng cường lực lượng
Sau khi Ukraine mở chiến dịch đột kích vào Kurks từ đầu tháng 8, Nga đã giành lại được 1/3 lãnh thổ đã mất ở tỉnh Kursk, nhưng đây chỉ là bước tiến khiêm tốn so với cuộc tiến công hiện tại của Nga ở Donetsk. Vùng xám ở Kursk, nơi không bên nào kiểm soát hoàn toàn, rất rộng và quân đội Ukraine vẫn tiếp tục chủ động tấn công.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cho biết quân đội Ukraine đã tiến vào làng Novoivanovka. Điều này cũng được chứng minh trong các video do các đơn vị quân đội Ukraine công bố, trong đó xe tăng và phương tiện bộ binh được nhìn thấy tấn công các vị trí của Nga trên tiền tuyến. Những hành động như vậy không xuất hiện trên các mặt trận khác bên trong lãnh thổ Ukraine.
Theo ước tính của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, Nga đã triển khai 45.000 binh sĩ cho cuộc phản công để giành lại quyền kiểm soát Kursk. Các quan chức quân sự ước tính một nửa trong số họ là tân binh, nghĩa là họ không có kinh nghiệm chiến đấu.
Phương Tây cho rằng Nga không muốn làm chậm bước tiến ở Donetsk và không muốn làm suy yếu vị thế của mình ở các chiến trường khác, nên đã chọn liên minh với Triều Tiên để tăng cường phòng thủ cho Kursk. NATO, Mỹ, Hàn Quốc và Ukraine ước tính có khoảng 11.000 binh lính Triều Tiên sẽ tham gia vào cuộc chiến ở Kursk. Cả Bình Nhưỡng và Moscow đều bác bỏ thông tin này.
Ukraine dồn lực cho mặt trận Kursk
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 5/11 tuyên bố các cuộc đụng độ đầu tiên giữa quân đội Ukraine và lực lượng Triều Tiên đã diễn ra. Một số nhà phân tích quân sự nhận định với các báo Forbes và New York Times rằng quân đội Triều Tiên đang chiến đấu ở tiền tuyến Kursk cùng với Lữ đoàn bộ binh hải quân Nga 810.
“Mục tiêu là tiếp tục tiến công, vì mặt trận đang biến động và chúng ta có thể phá vỡ nó, chúng ta có thể tham gia chiến đấu trong thời gian dài”, Yaroslav, một trung sĩ thuộc Tiểu đoàn tấn công độc lập số 225 của Ukraine, cho biết.
Yaroslav nhắc lại rằng nhiệm vụ ở Kursk “là để chứng minh Nga suy yếu và không thể bảo vệ lãnh thổ của chính mình”. Các nguồn tin quân sự Mỹ nói với hãng tin Bloomberg vào ngày 9/10 rằng, việc triển khai quân của lực lượng vũ trang Ukraine tới Kursk sẽ cho phép họ ở lại đó “thêm vài tháng nữa, hoặc thậm chí lâu hơn”.
Các trung đoàn cơ giới và thiết giáp như Lữ đoàn 1 sở hữu những xe tăng tốt nhất như Leopards của Đức, khai hỏa chỉ cách vị trí của lực lượng Nga vài trăm mét.
Lữ đoàn cơ giới 47, được xây dựng hoàn toàn từ vũ khí và huấn luyện của NATO, cũng chia sẻ video về xe tăng Abrams của Mỹ và xe bọc thép Bradley tấn công trực tiếp vào các vị trí của Nga.
Trong cuộc trò chuyện với báo El Pais, Yevgeny, chỉ huy một đại đội tấn công của Ukraine, cùng đơn vị của mình chuẩn bị súng máy trên 2 chiếc Oncillas, loại xe do Ba Lan – Ukraine sản xuất để tấn công và vận chuyển bộ binh.
Yevgeny cho biết cuộc tấn công vào Kursk là hành động bất ngờ và quân đội Nga không rải mìn rộng rãi cũng như không xây dựng công sự như họ đã làm ở các vùng lãnh thổ mà họ kiểm soát tại Ukraine, vì vậy việc triển khai hoạt động của Oncillas trở nên dễ dàng hơn.
“Ở đây chúng tôi có thể tấn công các tuyến phòng thủ của Nga bằng 2 xe tăng, khai hỏa và sau đó chúng tôi sẽ hành động”, chỉ huy Ukraine nói thêm.
Yevgeny giải thích, một vấn đề đối với các binh lính của ông là một số loại đạn bị lỗi. Cứ 10 viên đạn thì có một viên làm kẹt súng máy và buộc nhóm của ông phải rút lui.
Ông cũng cho biết một nhược điểm khác là đối với một tiểu đoàn gồm 340 binh lính thực hiện các hoạt động tấn công, họ chỉ có 6 chiếc Oncillas, mỗi chiếc có thể vận chuyển 12 quân. Trong khi đó, Tổng thống Zelensky cuối tháng trước nói rằng Ukraine chỉ nhận được 10% viện trợ quân sự của Mỹ, trị giá khoảng 60 tỷ USD, trong gói viện trợ được Quốc hội Mỹ phê duyệt vào tháng 4 năm ngoái.
“Ván bài tất tay”
Theo các quan chức quân sự Ukraine, lực lượng Nga có hai lợi thế đáng kể trên mặt trận. Thứ nhất, họ có ưu thế trên không. Tên lửa dẫn đường được máy bay ném bom Nga bắn ra liên tục ở Sumy và Kursk.
“Nga đang tập trung các cuộc không kích vào mạng lưới hậu cần của chúng tôi. Vào tháng 8, để đến được các vị trí chúng tôi đang chiến đấu, chúng tôi phải di chuyển 15km, sau đó là 30km và bây giờ là 45km”, Technik, mật danh của một binh lính trong Lữ đoàn Dù số 95 của Ukraine, cho biết.
Một lợi thế khác mà Nga đang nắm giữ là viễn thông. Các binh lính xác nhận rằng họ không thể sử dụng điện thoại di động vì không có vùng phủ sóng và họ chủ yếu liên lạc bằng bộ đàm.
Một trở ngại nghiêm trọng khác đối với Ukraine là quân đội của họ không thể sử dụng kết nối vệ tinh Starlink trên lãnh thổ Nga, vốn không được kích hoạt để cung cấp tín hiệu trên lãnh thổ Nga.
Mặc dù vậy, Oleg Apostol, chỉ huy Lữ đoàn 95 và Pavlo Rozlach, chỉ huy Lữ đoàn Dù 80, cho biết họ đã tìm ra giải pháp thay thế. Dù không nêu rõ cách thức, song Apostol nói rằng họ đã tìm ra cách sử dụng Starlink. Rozlach thừa nhận họ không thể sử dụng nó, nhưng họ đang sử dụng các hệ thống khác.
Lữ đoàn 95 và 80 là hai trong số những đơn vị tốt nhất trong lực lượng vũ trang Ukraine. Họ là bằng chứng cho những gì tướng Ukraine Dmitry Marchenko nói trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 10 rằng: “Có lẽ các nhà lãnh đạo của chúng tôi có một kế hoạch bí mật, nếu không tôi không hiểu tại sao các lữ đoàn tốt nhất của chúng tôi lại ở Kursk, trong khi hệ thống phòng thủ của chúng tôi ở Ukraine đang sụp đổ”.
Marchenko không phải là người duy nhất hoài nghi về chiến dịch quân sự của Ukraine trên lãnh thổ Nga, trong khi lực lượng Moscow đang giành được nhiều vùng lãnh thổ hơn ở tỉnh Donetsk, miền Đông Ukraine mỗi ngày. Politico đưa tin vào tháng 9 rằng cựu tổng tư lệnh quân đội Valerii Zaluzhnyi cũng phản đối cuộc đột kích vào Kursk.
T.H