Người dân Trung Quốc đang mua vàng để phản ứng với những lo ngại về bất động sản, nền kinh tế nói chung, và những bước đi tiếp theo của Washington.
Chuyên gia kinh tế Milton Ezrati chuyên viết bài cho The National Interest, và là nhà kinh tế trưởng của Vested đã nói một cách hình tượng rằng: “Không có gì lấp lánh hơn vàng, đặc biệt là ở Trung Quốc những ngày này”. Sau đây là những ghi nhận của ông về một xu thế thể hiện sự hoang mang đang ngày càng rõ rệt ở Trung Quốc.
Việc mua vàng đã tăng mạnh, không phải do một xu hướng đột ngột về trang sức đắt tiền, mà vì sự chuyển hướng sang vàng thỏi, mặt hàng giúp giữ tài sản truyền thống trong những thời kỳ khó khăn. Với cuộc khủng hoảng bất động sản tiếp tục ảnh hưởng đến giá trị bất động sản, nền kinh tế gặp khó khăn chung, phương Tây có khả năng trở nên thù địch hơn với thương mại Trung Quốc, và ít có kỳ vọng rằng Bắc Kinh sẽ áp dụng các chính sách đủ mạnh để cải thiện tình hình, những người mua vàng này có lý do chính đáng cho hành động của họ.
Người ta có thể nghĩ rằng sự gia tăng giá vàng lên gần mức cao kỷ lục hơn 2.800 USD mỗi ounce sẽ làm giảm nhu cầu mua sắm. Ở Trung Quốc, điều này đã xảy ra đối với trang sức. Trong ba quý đầu năm 2024, thời gian gần nhất có dữ liệu, việc mua vàng trang sức của người Trung Quốc đã giảm khoảng 28% so với cùng kỳ năm 2023.
Tuy nhiên, khi nói đến nơi trú ẩn tài sản truyền thống là vàng thỏi, việc mua sắm đã tăng 27% trong cùng thời gian. Và mặc dù không có dữ liệu tổng hợp nào gần đây hơn, nhưng bằng chứng từ thực tế cho thấy tỷ lệ mua sắm đã gia tăng. Theo Chen Weidong từ Viện Nghiên cứu Ngân hàng Trung Quốc, nhu cầu bán lẻ đối với vàng thỏi đã tăng cao đến mức cửa hàng bách hóa Dongshan ở Quảng Châu đã bán hết hàng tồn kho, và giá đã tăng 10% chỉ trong vài tuần qua.
Tình trạng của nền kinh tế Trung Quốc đã để lại cho người dân nước này quá ít lựa chọn để bảo vệ tài sản, điều này dễ dàng giải thích cho sự bùng nổ mua vàng. Cuộc khủng hoảng bất động sản tồi tệ của quốc gia này không có dấu hiệu giảm bớt. Mặc dù Bắc Kinh đã cố gắng ngăn chặn tình hình, nhưng việc xây dựng nhà ở vẫn tiếp tục giảm, và việc mua nhà cũng vậy. Giá bất động sản đã giảm ít nhất 12% kể từ khi cuộc khủng hoảng bắt đầu vào năm 2021. Những tổn thất này khiến đòn bảy tài chính Trung Quốc khó hỗ trợ tăng trưởng hơn bao giờ hết và bằng cách tạo ra một lỗ hổng lớn trong tài sản hộ gia đình trên khắp đất nước, nó cũng đã kìm hãm chi tiêu của người tiêu dùng, tạo ra một trở ngại khác cho tăng trưởng. Đặc biệt là vì Bắc Kinh không làm gì hữu hiệu để giải quyết những vấn đề này cho đến cuối năm 2023, và sau đó cũng chỉ là những phản ứng yếu ớt. Người dân Trung Quốc không có nhiều niềm tin rằng tình hình sẽ sớm được cải thiện. Họ chắc chắn không có lý do gì để đưa tiền vào bất động sản hoặc đầu tư vào hoạt động kinh doanh.
Tình hình địa chính trị bất ổn cũng thêm một lý do nữa để người Trung Quốc quay sang vàng. Các cuộc chiến đang diễn ra ở châu Âu và Trung Đông. Trong khi đó, Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Nhật Bản đều đang tích cực suy nghĩ lại về mối quan hệ thương mại với Trung Quốc, và khó có cách nào tích cực. Ngay cả khi cuộc bầu cử ở Mỹ đã kết thúc, chính sách trong nước hay chính sách toàn cầu của Washington vẫn còn xa mới chắc chắn. Hoa Kỳ cũng chưa hoàn toàn kiểm soát được mối đe dọa lạm phát và do đó chưa xác định được hướng đi rõ ràng cho lãi suất. Một lý do nữa khiến người Trung Quốc mua vàng là việc biết rằng quá trình “phi đô la hóa” đang diễn ra trên thế giới (do Bắc Kinh dẫn dắt) đã khiến các ngân hàng trung ương tăng cường dự trữ vàng.
Vẫn chưa rõ liệu Bắc Kinh có thể đưa ra một phản ứng chính sách hiệu quả đối với các vấn đề kinh tế và tài chính của quốc gia hay không. Nếu nhìn lại lịch sử, có vẻ như điều này khó xảy ra. Chỉ dựa trên cơ sở này, thật khó để thấy những nghi ngờ về tình hình kinh tế hoặc tài chính trong nước của Trung Quốc sẽ được xóa bỏ trong thời gian sớm. Chuyên gia Milton Ezrati kết luận rằng, sẽ mất nhiều tháng để thấy bất kỳ sự rõ ràng nào trong chính sách của Hoa Kỳ hoặc trong tình hình địa chính trị. Có vẻ như tình trạng người Trung Quốc đổ xô vào vàng sẽ tiếp tục, có thể không với tốc độ chóng mặt như trong thời gian gần đây, nhưng chắc chắn sẽ không đảo ngược trong thời gian sớm.
T.P