Một vụ nổ bất ngờ tại một tòa nhà ở Moscow sáng ngày 17/12 đã khiến Trung ướng Igor Kirillov và trợ lý của ông thiệt mạng. Đối tượng gây án đã kết nối với camera của tòa nhà để theo dõi thời điểm ông Kirillov đi ra ngoài và kích hoạt thiết bị nổ từ xa.
Cơ quan điều tra cũng xác nhận thiết bị nổ được kích hoạt bằng tín hiệu vô tuyến. Cảnh sát đã phát hiện một camera giấu kín được sử dụng để theo dõi ông Kirillov trong một chiếc ô tô gần hiện trường. Đối tượng ám sát bị bắt sau đó không lâu. Nghi phạm 29 tuổi, người Uzbekistan. Hắn khai được chính quyền Kiev thuê với giá 100.000 USD và sau đó sẽ được đưa sang cư trú an toàn tại một nước châu Âu. Và kết cục thì như đã thấy, tên này đang trong phòng giam chờ ngày xét xử.
Tướng Igor Kirillov là người đứng đầu Lực lượng Bảo vệ Hạt nhân, Sinh học và Hóa học của Nga. Chính quyền Ukraine kết tội đây là tội phạm chiến tranh nguy hiểm, đã triển khai vũ khí hóa học gây thiệt hại lớn đối với người dân nước này, cần phải trừng trị. Còn Nhà nước Nga thì đánh giá cao công trạng của ông và đã truy tặng Huân chương.
Đó là cách đánh giá công tội của hai bên chiến tuyến. Chúng tôi không lạm bàn chỉ xin nói về bước ngoặt nguy hiểm sau vụ ám sát này. Nó vượt qua mức độ của sự trả đũa. Nó sẽ là đòn đánh quyết định của Nga để ổn định tâm lý người dân Moscow khi bom nổ ngay trong “ngôi nhà” của mình khiến họ kinh hoàng, và để đẩy cuộc chiến đi đến hồi kết.
Theo các nhà phân tích, cái chết của Tướng Igor Kirillov phản ánh sự leo thang của các hoạt động tấn công mục tiêu và chiến tranh phi đối xứng.
Chiến tranh phi đối xứng là một chiến lược trong nghệ thuật quân sự. Nó sử dụng các trang bị, vũ khí, phương tiện và các phương pháp quân sự một cách có hiệu quả, nhằm chống lại, phòng thủ, làm giảm hiệu quả các thiết bị, trang bị, phương pháp tổ chức, chiến lược quân sự của đối phương. Chiến tranh phi đối xứng xảy ra trong trường hợp đối phương ở thế áp đảo về trang bị, vũ khí, phương tiện, kĩ thuật.
Rõ ràng Ukraine ở thế yếu hơn nhiều. Và nước này đã thay đổi chiến lược tấn công, từ chiến đấu truyền thống sang tấn công mục tiêu cấp cao. Sự thay đổi này có thể tạo lợi thế chiến thuật, nhưng làm gia tăng rủi ro. Nga sẽ nổi giận, đẩy xung đột sang giai đoạn khốc liệt hơn.
Phải thừa nhận sau khi tướng Kirillov bị ám sát, Ukraine đã đánh vào mắt xích làm suy yếu hệ thống chỉ huy quân sự Nga, gửi thông điệp răn đe đến các chỉ huy khác, rằng họ sẽ không đừng ở đây. Song,chiến tranh không đơn giản như thế. Nó chắc chắn dẫn đến phản ứng quân sự hoặc chiến dịch trả đũa từ Nga, nguy cơ mở rộng xung đột ra ngoài chiến trường đang hiện hữu.
Sắp tới Nga có thể sẽ tiến hành các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng quân sự hoặc nhằm vào lãnh đạo cấp cao của Ukraine. Nga cũng sẽ sử dụng cả phương tiện quân sự truyền thống cùng các biện pháp bí mật, như ám sát hoặc tấn công mạng. Cuộc xung đột có thể đẩy tới các hoạt động đặc biệt, bao gồm tấn công mục tiêu quân sự hoặc chính trị sâu vào lãnh thổ các bên.
Không chỉ có vậy, áp lực ngoại giao và trừng phạt quốc tế là điều khó tránh. Sau vụ ám sát này, cộng đồng quốc tế có thể can thiệp mạnh mẽ hơn nếu xung đột tiếp tục vượt ngoài kiểm soát. Trong trường hợp các cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học được xác minh, hoặc một khi các vụ ám sát chính trị gia cấp cao tiếp tục xảy ra thì sẽ đẩy tới những nấc thang nguy hiểm.
Đây chính là cái cớ để phương Tây tăng cường viện trợ quân sự và tình báo cho Ukraine. Điều này có thể thúc đẩy Nga đáp trả bằng các biện pháp cứng rắn hơn. Vô hình trung khiến cho không gian chiến sự mở rộng. Các khu vực lân cận như Belarus hoặc Biển Đen có thể trở thành “chiến trường mới”.
Hai ngày sau vụ ám sát, Nga và Ukraine liên tục chỉ trích và đe dọa lẫn nhau. Ukraine cho rằng, Tướng Kirillov là tội phạm chiến tranh, phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công hóa học gây bao tang tóc cho binh lính và người dân Ukraine. Đáp trả, Moscow tuyên bố Kirillov là một nhà lãnh đạo quân sự trung thành, tận tụy trong việc chống lại các mối đe dọa hóa học. Các cáo buộc của Kiev là vô căn cứ. Ukraine đã phạm tội hành động khủng bố và sẽ phải trả giá đắt.
Vậy là sau cái chết của Trung tướng Kirillov và người trợ lý của ông, cuộc chiến Nga-Ukraine lại đẩy tới một nấc thang căng thẳng mới. Mọi tính toán nhằm đe dọa, trả thù đã trở nên vô lí, phản tác dụng trong suốt gần ba năm qua. Rất tiếc nó vẫn cứ xảy ra. Chỉ có thể gọi đó là hành động mù quáng và điên rồ.
H.Đ