Thông qua các cuộc đàm phán riêng rẽ với Mỹ tại Saudi Arabia, Nga và Ukraine đã nhất trí ngừng bắn ở Biển Đen.
Tối muộn ngày 25/3 (theo giờ Việt Nam), Điện Kremlin đã đưa ra tuyên bố về kết quả cuộc đàm phán với phái đoàn Mỹ tại Saudi Arabia một ngày trước, với nội dung chính về quyết định ngừng bắn ở Biển Đen, an ninh hàng hải và triển vọng khôi phục Sáng kiến Biển Đen.
Trước đó vài phút, Nhà Trắng cũng đưa ra tuyên bố chính thức cho biết, Mỹ đã đạt được các thỏa thuận riêng với Ukraine và Nga về việc đảm bảo an toàn hàng hải ở Biển Đen và thi hành lệnh ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của nhau. Cả Moscow và Kiev đều nhất trí tránh các cuộc tấn công quân sự vào tàu thuyền ở Biển Đen.
Dưới đây là toàn văn tuyên bố của Kremlin:
- Theo sự đồng thuận giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump, hai phía Nga-Mỹ đã nhất trí đảm bảo thực hiện “Sáng kiến Biển Đen”, bao gồm:
- Đảm bảo an ninh hàng hải ở Biển Đen.
- Không sử dụng vũ lực.
- Ngăn chặn việc sử dụng tàu thương mại vào mục đích quân sự, đồng thời áp dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp như kiểm tra các tàu này.
- Mỹ sẽ hỗ trợ Nga:
- Khôi phục khả năng tiếp cận thị trường thế giới đối với hàng nông sản và phân bón xuất khẩu của Nga.
- Giảm chi phí bảo hiểm vận tải biển.
- Mở rộng quyền tiếp cận cảng biển và hệ thống thanh toán để thực hiện các giao dịch này.
Lưu ý:
Các điểm 1 và 2 sẽ có hiệu lực sau khi (các điều kiện dưới đây được đáp ứng):
- Các lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng Nông nghiệp Nga (Rosselkhozbank) và các tổ chức tài chính khác liên quan đến hoạt động thương mại quốc tế lương thực (bao gồm thủy sản) và phân bón được dỡ bỏ, đồng thời kết nối lại hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, mở các tài khoản đại lý cần thiết.
- Dỡ bỏ hạn chế về tài trợ thương mại.
Dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với các công ty sản xuất và xuất khẩu lương thực (bao gồm thủy sản) và phân bón, cũng như dỡ bỏ hạn chế đối với hoạt động của các công ty bảo hiểm hàng hóa lương thực (bao gồm thủy sản) và phân bón.
- Dỡ bỏ hạn chế đối với việc phục vụ tàu tại các cảng và trừng phạt đối với tàu mang cờ Nga tham gia vận chuyển lương thực (bao gồm thủy sản) và phân bón.
- Dỡ bỏ hạn chế đối với việc cung cấp máy móc nông nghiệp và các mặt hàng khác phục vụ sản xuất lương thực (bao gồm thủy sản) và phân bón vào Liên bang Nga.
- Nga và Mỹ nhất trí xây dựng các biện pháp thực hiện thỏa thuận giữa hai Tổng thống Putin và Trump về việc dừng tấn công các cơ sở năng lượng của Nga và Ukraine trong vòng 30 ngày.
Danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine đã được Nga-Mỹ thống nhất là nằm trong lệnh tạm hoãn tấn công hệ thống năng lượng:
- Nhà máy lọc dầu;
- Đường ống dẫn dầu và khí đốt và các cơ sở lưu trữ, bao gồm các trạm bơm;
- Cơ sở hạ tầng phát điện và truyền tải điện, bao gồm các nhà máy điện, trạm biến áp, máy biến áp và nhà phân phối;
- Nhà máy điện hạt nhân;
- Đập thủy điện.
- Lệnh tạm hoãn có hiệu lực trong 30 ngày, bắt đầu từ ngày 18/3/2025 và có thể được gia hạn theo thỏa thuận chung.
- Trường hợp một trong các bên vi phạm lệnh tạm hoãn, bên còn lại có quyền coi mình “không có nghĩa vụ phải tuân thủ lệnh ngừng bắn”.
- Moscow và Washington hoan nghênh sự hỗ trợ từ các nước thứ ba nhằm thúc đẩy thực hiện các thỏa thuận trong lĩnh vực năng lượng và hàng hải.
- Hai phía sẽ tiếp tục phối hợp để đạt được một nền hòa bình lâu dài và bền vững.
T.P