Bộ trưởng Kinh doanh và Tài nguyên Khoáng sản của Greenland mới đây cảnh báo các công ty khai khoáng của Mỹ và châu Âu cần nhanh chóng đầu tư vào Greenland, nếu không họ buộc phải tìm kiếm sự trợ giúp từ những đối tác khác, bao gồm cả Trung Quốc.
Những phát biểu này thể hiện rõ mong muốn của Greenland trong việc thu hút đầu tư từ phương Tây để mở rộng nền kinh tế dựa trên hai trụ cột chính: khai khoáng và du lịch. Theo kế hoạch, hãng hàng không United Airlines sẽ bắt đầu khai thác đường bay từ New York đến thủ đô Nuuk vào tháng tới – một tín hiệu tích cực cho lĩnh vực du lịch.
Greenland hiện đang sở hữu các mỏ khoáng sản lớn nhưng khó tiếp cận, bao gồm vàng và đồng, nằm trong một khu vực có vị trí địa chính trị chiến lược tại Bắc Cực. Bà Nathanielsen cho biết Biên bản Ghi nhớ (MoU) hiện tại về phát triển khoáng sản với Mỹ được ký trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump đang sắp hết hạn. Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, chính quyền Greenland đã cố gắng thúc đẩy việc gia hạn thỏa thuận này nhưng không thành công.
Tổng thống Trump từng nhiều lần tuyên bố rằng Mỹ nên “mua” Greenland (vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch) thậm chí bằng vũ lực nếu cần.
“Chúng tôi đã hy vọng chính quyền Tổng thống Trump sẽ sẵn sàng đối thoại với Greenland về việc phát triển ngành công nghiệp khoáng sản. Nhưng những gì chúng tôi nhận được lại vượt quá mong đợi, bởi vì chúng tôi không hề mong muốn trở thành một phần của nước Mỹ”, bà Nathanielsen nói thêm.
Bà Nathanielsen thẳng thắn nhận định rằng những lời đe dọa của ông Trump về việc thâu tóm Greenland là “thiếu tôn trọng và khó chấp nhận”.
Dù vậy, bà cũng cho biết hiện Trung Quốc không thực sự tỏ ra mặn mà với các dự án khai khoáng tại Greenland. Hiện chỉ có hai công ty Trung Quốc tham gia đầu tư ở đây, và cả hai đều chỉ nắm giữ cổ phần thiểu số trong các dự án chưa đi vào hoạt động. Bà suy đoán rằng các nhà đầu tư Trung Quốc có thể đang dè chừng vì không muốn gây căng thẳng trong bối cảnh địa chính trị nhạy cảm.
Những phát biểu của bà được đưa ra đúng thời điểm Greenland cấp giấy phép khai thác đầu tiên theo luật khai thác khoáng sản mới cho một liên doanh Đan Mạch – Pháp. Dự án trị giá 150 triệu euro này nhằm khai thác anorthosite (nguyên liệu quan trọng trong ngành công nghiệp sợi thủy tinh) tại khu vực Tây Greenland và dự kiến sẽ khởi công sớm nhất vào năm tới, theo ông Claus Stoltenborg, Giám đốc điều hành Greenland Anorthosite Mining.
Dự án nhận được sự hậu thuẫn tài chính từ nhiều tổ chức uy tín như Quỹ hưu trí quốc gia Greenland, ngân hàng Đan Mạch Arbejdernes Landsbank và tập đoàn khai khoáng Pháp Jean Boulle.
Tính đến thời điểm hiện tại, Greenland chỉ có hai mỏ đang hoạt động – một khai thác vàng và một khai thác anorthosite. Ngoài ra còn hai dự án khác đã được cấp phép nhưng chưa bắt đầu sản xuất.
Bộ trưởng Nathanielsen nhấn mạnh rằng “trước hết và quan trọng nhất là cam kết thúc đẩy sự phát triển vì Greenland và người dân Greenland”, đồng thời bày tỏ mong muốn làm việc với “những đồng minh và đối tác cùng chí hướng”.
Tuy nhiên, bà cũng thừa nhận Greenland đang “gặp khó khăn trong việc xác định vị trí của mình” trong bối cảnh liên minh phương Tây đang thay đổi về bản chất.
“Chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu xem trật tự thế giới mới sẽ ra sao. Trong bối cảnh đó, đầu tư từ Trung Quốc tất nhiên gây nhiều lo ngại, nhưng xét ở một khía cạnh nào đó, đầu tư từ Mỹ cũng vậy. Bởi chúng tôi cần biết mục đích thực sự của những khoản đầu tư đó là gì”, bà Nathanielsen nhận định.
Bà Nathanielsen cho biết thêm rằng Liên minh châu Âu (EU) là “đối tác phù hợp” với Greenland, vì EU không có nhiều loại khoáng sản mà Greenland đang sở hữu, đồng thời hai bên có sự tương đồng về các tiêu chuẩn môi trường – một yếu tố được chính phủ Greenland ưu tiên.
T.P