Theo VKSND Hà Nội, đối tượng Mai Anh đã thao túng gần như cả Viện Pháp y Tâm thần Trung ương, gây khó khăn cho quá trình điều tra.
Thao túng từ lãnh đạo đến nhân viên bảo vệ
Chiều 23.6, tại buổi họp báo của Công an TP Hà Nội, ông Đào Thịnh Cường – Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) TP Hà Nội – đã có những đánh giá ban đầu về vụ án nghiêm trọng xảy ra tại Viện Pháp y Tâm thần Trung ương.
Theo ông Cường, các đối tượng trong vụ án đã cấu kết với cơ sở y tế để làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần. Sau đó, tiếp tục thông đồng với trung tâm giám định pháp y và cơ sở chữa bệnh bắt buộc để làm sai lệch kết quả, từ không mắc bệnh tâm thần trở thành mắc bệnh tâm thần hạn chế hoặc mất năng lực hành vi, nhằm giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
“Đây cũng là điều mà chúng tôi khi xem xét giải quyết vụ án hình sự rất trăn trở, tìm lối ra để làm sao giải quyết tận gốc vấn đề các hành vi vi phạm pháp luật”, ông Cường nhấn mạnh.
Trong quá trình điều tra, nhiều đối tượng làm giả hồ sơ bệnh án bị xác định phạm tội nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, thậm chí bị truy cứu với khung hình phạt cao nhất là tử hình.
Đối tượng cầm đầu Nguyễn Thị Mai Anh (46 tuổi, trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội) có nhiều tiền án, với khung hình phạt lên đến 20 năm tù. Tuy nhiên, mỗi lần phạm tội, cô ta đều có bệnh án tâm thần.
Theo Viện trưởng VKSND TP Hà Nội, Mai Anh đã thao túng gần như cả Viện Pháp y Tâm thần Trung ương – từ lãnh đạo đến nhân viên bảo vệ, gây khó khăn cho quá trình điều tra.
Mỗi lần có quyết định giám định, Viện Kiểm sát đều yêu cầu giám định lại nhưng kết quả vẫn bị làm sai lệch.
Mai Anh và đồng bọn thao túng Viện Pháp y đến mức, các đối tượng trước khi ra khỏi bệnh viện có một thỏa thuận là bệnh viện đều lập biên bản bệnh nhân bỏ trốn, và khi quay trở lại sẽ hủy tờ giấy này.
Theo ông Cường, đây là biện pháp đối phó của các đối tượng với cơ quan chức năng.
“Các đối tượng bắt buộc chữa bệnh nhưng ra vào như đi chợ, ở như khách sạn hạng sang”, ông Cường nói.
Ông cũng cho rằng, những kẽ hở trong quy trình khám, chữa bệnh thiếu tính minh bạch đang bị lợi dụng vì mục đích trục lợi, đòi hỏi cần có quy trình giám định chặt chẽ hơn, đặc biệt cần phải giám định hai cấp.
Bên cạnh đó, Viện trưởng VKSND Hà Nội cho rằng cần sửa sớm Nghị định 64/2011 của Chính phủ về việc hướng dẫn chữa bệnh bắt buộc.
Theo quy định, đối với người chữa bệnh bắt buộc mà bỏ trốn thì chỉ áp dụng biện pháp là cơ sở chữa bệnh phối hợp cơ quan chức năng và gia đình truy tìm. Ông Cường đánh giá quy định trên là biện pháp hành chính, nhưng lại áp dụng đối với các đối tượng phạm tội là không phù hợp.
“Thực tế đã có nhiều vụ án, nhiều trường hợp khi truy tìm được các đối tượng đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó cần phải sửa đổi quy định khi đối tượng bỏ trốn, mới đảm bảo các đối tượng không lợi dụng kẽ hở để tránh thi hành án”, ông Cường nói thêm.
Đưa cả khoa đi du lịch trong thời gian chữa bệnh
Theo Công an TP Hà Nội, sau khi bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh vì hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” từ năm 2016, Mai Anh đã cấu kết với cán bộ, giám định viên để được ra ngoài.
Sau đó, dù tiếp tục phạm tội làm giả tài liệu và gây rối trật tự công cộng, cả Mai Anh và chồng là Lê Văn Đông vẫn được đưa vào điều trị bắt buộc tại Viện Pháp y Tâm thần Trung ương.
Trong thời gian bắt buộc chữa bệnh, Mai Anh đã hối lộ để được bố trí phòng riêng, lắp điều hòa, âm thanh, tổ chức ăn chơi, thậm chí sử dụng ma túy ngay trong Viện. Các đối tượng thường xuyên ra ngoài, đi du lịch và thậm chí mời cả cán bộ của Khoa cùng đi nghỉ mát.
Mai Anh còn đứng ra dàn xếp, “chạy” kết luận giám định cho người khác. Nhiều trường hợp, đối tượng thu hàng tỉ đồng từ gia đình bị can, sau đó chuyển hàng trăm triệu cho Trần Văn Trường – nguyên Viện trưởng Viện Pháp y Tâm thần Trung ương – để được giúp đỡ.
Trường sau đó chia tiền cho các thành viên trong hội đồng giám định, những người sẽ sửa nội dung hồ sơ bệnh án theo yêu cầu.
Ngoài việc điều chỉnh thông tin trong bệnh án, Mai Anh còn móc nối với nhân viên các phòng ban để nắm bắt trước danh sách giám định, từ đó chủ động đặt vấn đề và hưởng lợi bất chính.
Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 40 bị can. Trong đó có tới 36 người là lãnh đạo, cán bộ của Viện Pháp y Tâm thần Trung ương và 2 người là bệnh nhân đang được điều trị bắt buộc.
T.P