Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã khép lại một tuần lễ ngoại giao dày đặc bằng việc chủ trì một trong những cuộc duyệt binh quân sự lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, đồng thời thể hiện sự đoàn kết với hai nhà lãnh đạo Nga và Triều Tiên – Vladimir Putin và Kim Jong Un.
Ngày 3/9, đoàn xe tăng, máy bay không người lái và tên lửa hiện đại nhất của Trung Quốc đã xuất hiện trong cuộc duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít trong Thế chiến II. Đây cũng là lần đầu tiên lãnh đạo Trung Quốc, Nga và Triều Tiên cùng xuất hiện tại một sự kiện quốc tế.
Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã giới thiệu nhiều loại vũ khí mới, bao gồm cả tên lửa siêu thanh. Trong bài phát biểu, ông Tập ca ngợi PLA là một “lực lượng anh hùng” cần phát triển thành “quân đội đẳng cấp thế giới”, ngầm so sánh với năng lực quân sự Mỹ.
Ông khẳng định PLA sẽ “kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ”.
“Sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa là không thể ngăn cản”, ông Tập nhấn mạnh.
Khung cảnh ba nhà lãnh đạo Tập Cận Bình, Valdimir Putin và Kim Jong Un, cùng hơn 20 lãnh đạo quốc gia khác đứng trên cổng thành Thiên An Môn theo dõi cuộc duyệt binh, được cho là nhằm khơi dậy niềm tự hào trong 1,4 tỷ người dân Trung Quốc, đồng thời gửi thông điệp cảnh báo tới các đối thủ tiềm tàng, bao gồm Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.
Trong bài phát biểu, ông Tập khẳng định Trung Quốc là lực lượng bảo vệ hòa bình thế giới, phản đối chủ nghĩa bá quyền:
“Ngày nay, nhân loại một lần nữa đứng trước sự lựa chọn then chốt: hòa bình hay chiến tranh? Đối thoại hay đối đầu? Hợp tác cùng có lợi hay cạnh tranh một mất một còn? Nhân dân Trung Quốc kiên định đứng về phía lẽ phải của lịch sử, về phía văn minh và tiến bộ của nhân loại”.
Sau khi duyệt đội hình trên đại lộ Trường An bằng xe limousine mui trần, ông Tập tiếp tục theo dõi 45 đội hình binh sĩ cùng nhiều khí tài mới lần đầu ra mắt. Trong đó, ba đơn vị hải quân trình diễn các dòng tên lửa siêu thanh và siêu vượt thanh YJ-15, YJ-17, YJ-19 và YJ-20, có khả năng phóng từ tàu mặt nước hoặc tàu ngầm.
Giáo sư Kerry Brown, chuyên gia nghiên cứu Trung Quốc tại King’s College London, đánh giá cuộc duyệt binh là “một sự khẳng định mạnh mẽ về năng lực, tiến bộ và sức mạnh của Trung Quốc, rất hữu hiệu cho công tác tuyên truyền trong nước”.
Tuy nhiên, ông lưu ý phần lớn khí tài của PLA vẫn chưa được thử nghiệm trong chiến đấu thực tế: “Tất cả đều mang tính trình diễn. Họ có thể diễu hành hoành tráng, nhưng chưa từng tham chiến trong nhiều thập kỷ”.
Sự kiện diễn ra ngay sau hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Thiên Tân. Tại hội nghị này, ông Tập và ông Putin cũng gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
T.P