Xe tăng hạng nhẹ Type 100 là bước đột phá so với triết lý thiết kế xe bọc thép truyền thống, vốn chú trọng vào cuộc chạy đua giữa việc tăng cường độ dày của giáp và sức xuyên phá của đạn.
Không theo truyền thống
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, mẫu xe tăng Type 100 mới của quân đội nước này – vừa được ra mắt tại lễ duyệt binh tuần trước – đã đánh dấu một bước chuyển mình cơ bản sang hình thái tác chiến “thông minh, lấy thông tin làm trung tâm và không người lái”.
Mẫu xe tăng hạng nhẹ là một bước đột phá so với triết lý thiết kế xe bọc thép truyền thống, vốn chú trọng vào cuộc chạy đua giữa việc tăng cường độ dày của giáp và sức xuyên phá của đạn.
Thay vào đó, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) được cho là đã ưu tiên tích hợp các hệ thống thông minh để đối phó với những thay đổi trong chiến tranh thiết giáp những năm gần đây, điển hình như cuộc chiến ở Ukraine, nơi xe tăng trở thành mục tiêu của máy bay không người lái (drone).
Tờ PLA Daily, cơ quan ngôn luận của quân đội Trung Quốc, cho biết, bằng cách kết hợp các hệ thống có người lái và không người lái, đồng thời tích hợp các nền tảng vũ khí, mạng lưới thông tin, trinh sát và nhận thức tình huống, xe tăng Type 100 cùng các phương tiện hỗ trợ chiến đấu sẽ “cách mạng hóa hoàn toàn các trận chiến trên bộ trong tương lai”.
Mẫu xe tăng mới này nhỏ và nhẹ hơn so với xe tăng chiến đấu chủ lực Type 99 được đưa vào biên chế từ năm 2001. Type 100 sử dụng hệ thống động lực hybrid diesel-điện, giúp cải thiện khả năng cơ động, di chuyển linh hoạt trên mọi địa hình và giảm tiếng ồn.
“Trong những môi trường đặc thù, chúng có khả năng tiếp cận đối phương một cách âm thầm,” Wang Qun, một thành viên kíp lái xe tăng mới tham gia duyệt binh, chia sẻ với đài truyền hình nhà nước CCTV.
Xe tăng Type 100 được trang bị pháo chính 105mm thay vì loại 125mm phổ biến hơn.
Mặc dù có cỡ nòng nhỏ hơn, tháp pháo không người lái của xe tăng với hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến và các tùy chọn đạn dược đa dạng vẫn mang lại hỏa lực đáng kể, và có thể được vận hành an toàn từ bên trong xe.
Những thay đổi đáng kể hơn nằm ở thiết kế hệ thống phòng vệ của xe tăng. Type 100 không phụ thuộc vào lớp giáp dày mà là sự kết hợp giữa bảo vệ thụ động và chủ động.
Tháp pháo của xe có thiết kế đa diện, góc cạnh bất thường, gây khó khăn hơn cho đạn pháo đối phương trong việc tạo ra một cú bắn hiểm hóc.
Bên cạnh đó, các hệ thống radar, cảnh báo hồng ngoại và laser có thể phát hiện ngay lập tức các mối đe dọa đang đến gần và triển khai tên lửa đánh chặn, lựu đạn gây nhiễu hoặc tia laser để đối phó.
Xe tăng kiểu mới
Nhưng thay đổi lớn nhất chính là mức độ thông tin hóa cao, cho phép nâng cao khả năng nhận thức tình huống và phối hợp hỏa lực theo mạng lưới.
Điều này được thể hiện qua hệ thống radar mảng pha đa diện, các cảm biến quang-điện và hồng ngoại khẩu độ lớn cùng camera kỹ thuật số được kết nối với mũ bay tích hợp công nghệ thực tế tăng cường (AR) của kíp lái. Chiếc mũ này hiển thị dữ liệu vận hành của xe và hình ảnh trinh sát theo thời gian thực.
“Hệ thống hình ảnh 360 độ… cho phép chúng tôi quan sát xung quanh ngay cả khi đang ngồi bên trong xe”, Wang nói với CCTV.
Theo phóng sự của CCTV, chiếc mũ mang lại cho người lái một “góc nhìn như trong trò chơi điện tử”, với các thông số kỹ thuật của xe ở một bên màn hình và bản đồ chiến trường để nhận thức tình huống ở bên còn lại.
Các thành viên kíp lái còn được trang bị đồng hồ thông minh dạng máy tính bảng, cho phép liên lạc và chia sẻ thông tin tức thời.
Phương tiện hỗ trợ chiến đấu Type 100 được trang bị pháo 40mm và có các cảm biến phát hiện, hệ thống bảo vệ chủ động – thụ động và hệ thống thông tin tương tự. Phương tiện này cũng có khả năng phòng không được thiết kế để chống lại drone. Một radar bổ sung được lắp trên nóc xe để cải thiện khả năng phát hiện các mối đe dọa từ trên không như drone của đối phương. Nó còn mang theo một drone trinh sát đa cánh quạt nhỏ để cung cấp tầm nhìn từ trên cao cho toàn bộ nhóm chiến đấu. Một hệ thống phóng thẳng đứng 3×2 ở phía sau có thể bắn tên lửa hoặc đạn tuần kích.
Với những tính năng trên, xe hỗ trợ Type 100 đã được mô tả như một “khu trục hạm Aegis mini trên bộ”.
“Trên xe hỗ trợ Type 100 còn có thêm các nhân viên điều khiển drone, họ có thể vận hành các phương tiện mặt đất không người lái và drone trinh sát, giúp cải thiện đáng kể khả năng do thám và tấn công mục tiêu chính xác”, Wang cho biết.
Có thể thấy, xe tăng mới của Trung Quốc không hoạt động độc lập mà được liên kết với các hệ thống và nền tảng có người lái và không người lái khác, như một phần của một mạng lưới tác chiến lớn hơn.
Một mạng dữ liệu băng thông rộng và trí tuệ nhân tạo được sử dụng để hỗ trợ đánh giá tình hình và các mối đe dọa, phân bổ nguồn lực chiến đấu và phối hợp tấn công nhằm tối đa hóa hiệu quả tác chiến.
Theo phóng sự của CCTV, các phương tiện tấn công bọc thép thế hệ mới này sẽ là “sức mạnh cốt lõi” của Lục quân PLA trên các chiến trường tương lai.
“Chúng có thể thực hiện các nhiệm vụ như triển khai nhanh tầm xa, đánh chiếm và kiểm soát các mục tiêu tác chiến, thực hiện các cuộc tấn công chiến thuật chiều sâu, các hoạt động tấn công và phòng thủ đô thị, và phối hợp hỏa lực liên hợp”, báo cáo mô tả.
T.P