Quan chức Ukraine đã nêu quan điểm sau đề xuất của Thứ trưởng Ngoại giao Hungary về việc nhượng bộ lãnh thổ để đổi lấy hòa bình.
“Hungary có thể trao đổi lãnh thổ hoặc chủ quyền nếu muốn. Ukraine sẽ không làm như vậy, và lời khuyên của họ không được hoan nghênh”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Georgii Tykhyi tuyên bố hôm 28/9, gửi thông điệp tới Thứ trưởng Ngoại giao Hungary Levente Magyar.
Trước đó, trong một bài phát biểu Thứ trưởng Ngoại giao Hungary Levente Magyar đã nhắc đến việc Hungary từng nhượng lại 2/3 lãnh thổ sau Thế chiến I “vì hòa bình”.
Ông Magyar ngụ ý rằng Ukraine nên nhượng lại 1/5 lãnh thổ của mình, đồng thời cho biết “hòa bình đôi khi rất đau đớn”.
Theo dự án DeepState, Nga hiện kiểm soát 114.918km2, tương đương khoảng 19% diện tích Ukraine, và đã kiểm soát 4.729 km2 lãnh thổ Ukraine trong năm qua.
Bộ Quốc phòng Nga tuần trước đã báo cáo những bước tiến ổn định của quân đội Nga trong chiến dịch quân sự ở Ukraine trong những tháng gần đây, đặc biệt là ở tỉnh Donetsk miền Đông.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, lực lượng Nga đã kiểm soát 4.700km2 và 205 khu định cư tại Ukraine trong năm nay.
Năm 2022, Nga đã tuyên bố sáp nhập và yêu cầu Ukraine nhượng lại các tỉnh Donetsk, Lugansk (hay còn gọi là Donbass), Kherson và Zaporizhia, mặc dù Nga chưa kiểm soát được hoàn toàn các vùng lãnh thổ này. Nga cũng sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý.
Trong cuộc phỏng vấn được hãng tin Axios phát sóng hôm 26/9, ngay trước khi ông rời phiên họp tại Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Kiev “sẽ không bao giờ công nhận những vùng lãnh thổ đang bị Nga tạm thời kiểm soát”.
Nhà lãnh đạo Ukraine tái khẳng định lập trường lâu nay của mình rằng nước này sẽ không bao giờ thừa nhận việc mất lãnh thổ vào tay Nga.
Việc lựa chọn giải pháp ngoại giao để lấy lại các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát, thay vì chỉ dựa vào các biện pháp quân sự đơn thuần, được nhà lãnh đạo Ukraine coi là một bước “thỏa hiệp” tốt.
“Nếu chúng tôi không có đủ sức mạnh để lấy lại những vùng lãnh thổ này, chúng tôi sẵn sàng đàm phán về điều đó. Chúng tôi sẵn sàng lấy lại chúng vào một thời điểm nào đó trong tương lai bằng con đường ngoại giao, chứ không phải bằng vũ lực. Và tôi nghĩ đây là một thỏa hiệp tốt cho tất cả các bên, đó là chúng tôi phải quyết định những vấn đề này ngay bây giờ thông qua đối thoại và ít tổn thất hơn”, ông Zelensky nói.
Ukraine khó có thể giành lại các vùng lãnh thổ đã mất?
Báo Independent ngày 28/9 dẫn nhận định của một nhóm chuyên gia cho rằng, Ukraine không thể giành lại các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát.
“Tôi cho rằng Ukraine không thể giành lại toàn bộ lãnh thổ của mình trong hoàn cảnh hiện tại”, Emil Kastehelmi, nhà phân tích quân sự tại Black Bird Group, một dự án tình báo nguồn mở của Phần Lan, nhận định.
Chuyên gia Kastehelmi cho biết “nhiệm vụ to lớn” như vậy đòi hỏi sự tham gia trực tiếp của các nước thành viên NATO.
Ông cũng đặt nghi vấn về những tuyên bố gần đây của Tổng thống Zelensky liên quan tới cuộc tấn công vào vùng Donetsk, nơi nhà lãnh đạo Ukraine tuyên bố quân đội Kiev đã ngăn chặn cuộc tấn công lớn của Nga.
Theo John Lough, người đứng đầu bộ phận chính sách đối ngoại tại Trung tâm Chiến lược Á – Âu Mới, Ukraine sẽ cần các nước NATO hỗ trợ, cung cấp cho Kiev một “lá chắn trên không” hiệu quả và vũ khí tầm xa nếu muốn đối phó Nga.
Chuyên gia Lough cho rằng kịch bản này “không thực sự khả thi” trừ khi Nga gặp khó khăn về kinh tế.
Trước đó, trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine bên lề cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định ông tin Kiev sẽ “ở vị thế có thể chiến đấu và giành lại toàn bộ lãnh thổ” nếu Liên minh châu Âu (EU) và NATO tiếp tục hỗ trợ.
Chủ nhân Nhà Trắng lập luận, sau hơn 3 năm, Nga đã không thể đánh bại lực lượng Ukraine và Moscow đang rơi vào “rắc rối kinh tế lớn” vì cuộc xung đột.
T.H