Hai ngày qua (2 và 3.5), đúng như dự tính của giới quan sát, các chuyên gia Trung Quốc chuyên về vấn đề khu vực đã “đăng đàn” để chỉ trích quan hệ Mỹ – Philippines khi Washington và Manila vừa tuyên bố tăng cường hợp tác an ninh.
Trước đó, tại cuộc gặp thượng đỉnh vào ngày 1.5 khi Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. thăm chính thức Mỹ, Tổng thống chủ nhà Joe Biden đã tái khẳng định cam kết của Washington trong việc bảo vệ Philippines theo hiệp ước phòng thủ chung giữa 2 bên có hiệu lực từ năm 1951 là “bền vững như thép” và có giá trị cả trên Biển Đông.
Phản ứng sau diễn biến trên, tờ Hoàn Cầu thời báo ngày 2.5 đăng bài viết có tựa “Thổi phồng vấn đề Biển Đông, Đài Loan, Mỹ “trói buộc” Philippines vào liên minh chống Trung Quốc”. Dẫn lời một số chuyên gia như Lý Hải Đông (Đại học Ngoại giao Trung Quốc) và Trần Tương Miểu (Viện Nghiên cứu quốc gia về Nam Hải – “Nam hải” là tên gọi phi pháp của Trung Quốc đối với Biển Đông), bài viết cho rằng Manila đã “dưới cơ” để Washington lợi dụng, biến thành “tuyến đầu” trong liên minh chống Bắc Kinh. Tất nhiên, bài viết cũng chỉ trích hành động của Mỹ gây bất ổn ở khu vực, bao gồm Biển Đông.
Đến ngày 3.5, tờ South China Morning Post, thuộc Tập đoàn Alibaba của tỉ phú Jack Ma, đăng bài của TS Ngô Sỹ Tồn có tựa: “Trung Quốc và Philippines đừng để quan hệ bị phân tán bởi Mỹ và Biển Đông”. Tương tự bài viết trên tờ Hoàn Cầu thời báo cũng chỉ trích thỏa thuận giữa Mỹ – Philippines, kèm theo còn là những cáo buộc Washington trở thành bên gây bất ổn. Kèm theo đó, bài viết cũng ẩn ý đe dọa Manila và cho rằng giải pháp tốt nhất cho Philippines là hợp tác với Trung Quốc để thăm dò, khai thác chung ở Biển Đông, đồng thời đừng đề cập phán quyết hồi năm 2016 của Tòa trọng tài quốc tế (PCA) ở The Hague về Biển Đông.
Thực tế, những chuyên gia trên khá có “tên tuổi” về tuyên truyền quan điểm của Trung Quốc trong suốt nhiều năm qua. Cùng với ông Ngô Sĩ Tồn còn có cộng sự Mark Valencia thường xuyên có những bài viết quy kết mọi bất ổn ở khu vực đều do Mỹ can dự và các nước trong khu vực đã “không biết điều” với Trung Quốc. Những bài viết như vậy của nhóm chuyên gia trên luôn bỏ qua sự thật quan trọng là Trung Quốc thường xuyên có hành vi gây căng thẳng ở Biển Đông. Thậm chí, vào năm 2020, khi một hoạt động ngoại giao đơn thuần là tàu sân bay Mỹ thăm Việt Nam, thì TS Valencia cũng đăng đàn chỉ trích cho rằng các bên đang bắt tay để chống Trung Quốc.
T.P