Hôm 05.12.2012, Tổng thống Philippines Benigno Aquino thông báo việc bổ nhiệm bà Erlinda Basilio, 68 tuổi, thứ trưởng Ngoại giao, làm đại sứ mới của Philippines tại Trung Quốc thay bà Sonya Brady bị đột quỵ hồi tháng tám.
Bà Basilio, trên cương vị là thứ trưởng Ngoại giao, là người tham gia soạn thảo chính sách đối ngoại của Philippines. Là người tham dự các cuộc đàm phán trong khuôn khổ ASEAN về vấn đề Biển Đông, bà Basilio là một nhà ngoại giao kỳ cựu, có lập trường cứng rắn trong việc bảo vệ chủ quyền của Philippines trong các tranh chấp với Trung Quốc.
Bà cũng là một trong những quan chức ngoại giao đầu tiên của Philippines đàm phán với TQ sau khi bùng nổ căng thẳng ở bãi cạn Scarborough.
Bà Basilio ( trái ) và Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Phó Oánh (ảnh AFP)
Theo tổng thống Aquino, việc bổ nhiệm bà Basilio nhằm đưa ra « một tín hiệu cho thấy tầm quan trọng của mối quan hệ của chúng ta với Trung Quốc » và mức độ nghiêm túc mà Manila đang cố gắng giải quyết các tranh chấp chủ quyền biển đảo với Trung Quốc ở vùng Biển Đông, mà Manila gọi là biển Tây Philippines.
Trang 8 trong hộ chiếu mới của TQ in bản đồ “lưỡi bò” (Ảnh: AP)
Bà Basilio đã từng là đại sứ tại Thụy Điển và trưởng phái đoàn đại diện của Philippines tại các tổ chức Liên Hiệp Quốc ở Genève.
Trước đó, Philippines cũng đã có phản ứng mạnh mẽ trước việc Trung Quốc in bản đồ đường lưỡi bò vào mẫu hộ chiếu mới và thông báo sẽ không đóng dấu chứng thực nhập cảnh vào hộ chiếu này.
Thông báo của Bộ Ngoại giao Philippines về vấn đề này nêu rõ: “Nhằm tiếp tục thể hiện sự phản đối của Philippines đối với đường chín đoạn trong bản đồ trên hộ chiếu điện tử của Trung Quốc vốn bao phủ cả khu vực gồm có một phần lãnh thổ và vùng hàng hải của nước này, Philippines sẽ không đóng dấu chứng thực nhập cảnh vào hộ chiếu điện tử của Trung Quốc. Thay vào đó, Philippines sẽ đóng dấu trên một tờ thị thực rời.
Biện pháp này được áp dụng nhằm tránh gây hiểu lầm rằng Philippines công nhận đường chín đoạn mỗi khi con dấu Philippines đóng vào hộ chiếu điện tử Trung Quốc.
Qua đó, Philippines củng cố sự phản đối của mình đối với tuyên bố chủ quyền quá đáng của Trung Quốc khi muốn chiếm phần lớn biển Đông. Quan điểm của Philippines là đường chín đoạn không phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS)”.
Bộ Ngoại giao Philippines cũng đã gửi công hàm phản đối tới phía Trung Quốc và nhấn mạnh: “Nếu để yên cho Trung Quốc làm như vậy, điều đó có nghĩa là chấp nhận các yêu sách của Trung Quốc trên toàn bộ vùng Biển Đông”.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines, Raul Hernandez, việc đóng dấu vào mẫu đơn cấp thị thực với người Trung Quốc không cản trở du khách nước này tới Philippines cũng như không cản trở nỗ lực của Manila trong “thúc đẩy giao lưu giữa người dân hai nước”.
Năm 2011, hơn 240.000 người Trung Quốc đã đến Philippines.
Chi Lăng ( nguồn: RFI và VNN)