Ngày 27-1, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh vấn đề Đài Loan là mối đe dọa lớn nhất đối với quan hệ Mỹ – Trung.
Theo Hãng tin Reuters, cả Mỹ và Trung Quốc đều tuyên bố Ngoại trưởng Vương Nghị và Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã có cuộc trao đổi thẳng thắn và hiệu quả tại Bangkok, Thái Lan, ngày 27-1.
Cuộc gặp diễn ra chỉ hơn hai tháng sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương tại San Francisco, Mỹ.
Giới quan sát đánh giá Trung Quốc và Mỹ đã có một khởi đầu khó khăn cho năm 2023. Tuy nhiên hai cường quốc đã đối thoại thường xuyên hơn vào nửa cuối năm đó.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết ông Vương và ông Sullivan thống nhất xử lý đúng đắn các vấn đề quan trọng và nhạy cảm trong quan hệ Mỹ – Trung.
Tại San Francisco, ông Tập và ông Biden đã đồng ý mở đường dây nóng cấp lãnh đạo, nối lại liên lạc giữa quân đội hai nước và nỗ lực hạn chế sản xuất fentanyl.
Song, cả hai nhà lãnh đạo vẫn mâu thuẫn về vấn đề Đài Loan.
Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của mình.
Theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương nói với ông Sullivan rằng hai nước nên đối xử bình đẳng với nhau và tôn trọng lợi ích cốt lõi của nhau, thay vì làm suy yếu chúng.
Ông Vương cũng đề nghị “xây dựng sự tôn trọng lẫn nhau, chung sống hòa bình và hợp tác cùng có lợi” để thiết lập “đường lối để Trung Quốc và Mỹ hòa hợp với nhau”.
Ông Vương cho rằng Đài Loan là vấn đề nội bộ của Trung Quốc và cuộc bầu cử gần đây tại hòn đảo này “không thể thay đổi sự thật cơ bản rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc”.
Hôm 25-1, Trung Quốc chỉ trích Mỹ vì đã gây ra “rắc rối và khiêu khích”, sau khi Hải quân Mỹ đưa tàu chiến đầu tiên đi qua vùng biển nhạy cảm ngăn cách Trung Quốc và Đài Loan kể từ sau cuộc bầu cử trên.
Mỹ là đồng minh và nhà cung cấp vũ khí lớn nhất của Đài Loan, song vẫn theo chính sách “một Trung Quốc”.
“Nguy cơ lớn nhất đối với hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan là ‘sự độc lập của Đài Loan’ và thách thức lớn nhất đối với quan hệ Trung Quốc – Mỹ cũng là ‘sự độc lập của Đài Loan'”, ông Vương nhấn mạnh.
Ngoài ra, ông Vương nói với ông Sullivan rằng tất cả các nước đều có những lo ngại về an ninh quốc gia, “nhưng những điều đó phải hợp pháp và hợp lý”.
Theo Nhà Trắng, cả ông Vương và ông Sullivan đều công nhận những tiến bộ gần đây trong việc nối lại liên lạc giữa quân đội hai nước và tầm quan trọng của việc duy trì các kênh đó.
“Ông Sullivan nhấn mạnh rằng mặc dù Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh, nhưng cả hai nước cần ngăn chặn tình hình chuyển sang xung đột hoặc đối đầu”, Nhà Trắng cho biết.