Vào đúng dịp tròn 2 năm ngày Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraina, Liên minh châu Âu (EU) thực thi gói thứ 13 những biện pháp chính sách trừng phạt Nga. Đại diện của EU quả quyết rằng, lần trừng phạt Nga này “bao trùm sâu rộng” hơn tất cả những lần trừng phạt Nga trước đấy. Trên thực tế không hẳn hoàn toàn đúng như vậy.
Gói các biện pháp chính sách trừng phạt Nga lần thứ 13 này thật ra không phải là trừng phạt kinh tế nhằm trực tiếp vào Nga mà thiên lệch về cấm xuất khẩu sang Nga, cấm các đối tác bên ngoài hợp tác về kinh tế đối ngoại với Nga.
Trong tầm ngắm của EU là những doanh nghiệp đến từ Trung Quốc, Iran, Uzbekistan, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Triều Tiên… Việc EU bắt đầu trừng phạt trực tiếp cả những doanh nghiệp Trung Quốc với gói các biện pháp trừng phạt Nga lần thứ 13 này là điều được bên ngoài rất quan tâm lưu ý và chắc chắn sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới mối quan hệ giữa EU và Trung Quốc.
Ngoài ra, EU còn lập danh sách hơn 200 cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp trên thế giới bị EU phong toả tài sản, cấm nhập cảnh vào EU và EU cấm các doanh nghiệp của EU hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với họ.
Đương nhiên là Nga không thể không bị ảnh hưởng tiêu cực gì bởi những biện pháp chính sách này, nhất là khi chúng tác động đồng thời với việc EU tịch thu tài sản của Nga ở nước ngoài và Mỹ áp dụng thêm 500 biện pháp trừng phạt Nga, nhưng cũng chỉ gián tiếp chứ không trực tiếp. Vì thế, từ giác độ Nga mà nói thì gói các biện pháp chính sách trừng phạt Nga thứ 13 của EU nặng về hình thức và danh nghĩa. Nó cho thấy EU tiếp tục cạn kiệt ý tưởng về tiếp tục trừng phạt Nga nên vẫn cứ phải sử dụng phương cách cũ và tiếp tục hành xử theo cách cũ là mở rộng diện đối tượng và lĩnh vực trừng phạt ở bên trong cũng như bên ngoài nước Nga.
Gói các biện pháp chính sách trừng phạt Nga lần thứ 13 này tuy không thật sự thực chất nhưng lại rất quan trọng về danh nghĩa đối với EU và Ukraina. Có thể coi đấy là thông điệp của EU vào dịp tròn 2 năm ngày Nga khai chiến với Ukraina.
EU phải hành xử như vậy vì tình thế của Ukraina sau 2 năm xung đột không được tốt đẹp, đáng bi quan hơn là lạc quan đối với Ukraina, EU và những đồng minh của phe này. Ukraina gặp khó khăn lớn trên thực địa ở cuộc xung đột với Nga, không được Mỹ, NATO, EU và đồng minh đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu, đòi hỏi về viện trợ quân sự và tài chính mà Ukraina cho rằng, cần phải nhận được để đánh thắng Nga.
Trong khi đó, Nga dường như đã bắt đầu thời kỳ tăng cường chủ động tấn công quân sự trên diện rộng ở Ukraina. Mức độ sẵn sàng và khả năng tài chính cũng như quân sự của các nước trong khối phương Tây hậu thuẫn Ukraina bắt đầu có dấu hiệu suy giảm và sắp đến giới hạn. Ukraina và EU bắt đầu phải lo ngại thật sự về khả năng cựu Tổng thống Donald Trump tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới ở nước Mỹ với hệ lụy là ông Trump không mặn mà với việc Mỹ tiếp tục hậu thuẫn Ukraina chiến đấu với Nga đến cùng.
Vì thế, khi chưa có được cách mới hữu dụng hơn, EU buộc phải tiếp tục cách thức cũ là lại tiếp tục trừng phạt Nga để trấn an tinh thần Ukraina, khích lệ Ukraina tiếp tục kiên trì chiến đấu với Nga cũng như để tiếp tục gây khó khăn, phức tạp cho Nga, vớt vát hiệu ứng càng gây khó cho Nga thì càng giúp Ukraina được thêm nhiều hơn.
Cách cũ này chắc rồi sẽ còn được EU sử dụng thêm nhiều lần nữa trong thời gian tới.
T.P