Lực lượng Ukraine không có hệ thống phòng thủ nhiều lớp với các công sự kiên cố trải dài theo tiền tuyến. Đây là điểm yếu chí mạng mà Nga đang tận dụng để liên tục giành lãnh thổ trong thời gian qua bất chấp nỗ lực phòng vệ của Ukraine.
Các lực lượng Nga đang dần tiến sâu hơn vào các vùng phía Đông Ukraine, tạo đà tiến sau khi chiếm được thành phố Avdiivka gần 2 tuần trước.
Các chuyên gia tình báo phương Tây cho rằng, Moscow đang tận dụng tình hình chiến trường hiện tại và giành thêm lãnh thổ trước khi Ukraine có thể thiết lập hệ thống phòng thủ mới trong khu vực.
Nga liên tiếp giành thêm lãnh thổ
Lực lượng Ukraine đã rút khỏi Avdiivka vào ngày 17/2 sau nhiều tháng giao tranh khốc liệt để bảo vệ thành phố chiến lược trước các cuộc tấn công dữ dội của Nga.
Sau khi chiếm được Avdiivka, Nga tiến đã thêm được hơn 6km từ trung tâm thành phố. Trong một bản cập nhật tình báo hôm 29/2, Bộ Quốc phòng Anh nhận định khu vực phía Tây Avdiivka vẫn là tâm điểm của các cuộc giao tranh. Moscow hiện “gần như chắc chắn đã nắm quyền kiểm soát” các làng Lastochkyne, Stepove và Sieverne.
“Những bước tiến chiến thuật này chủ yếu nhằm củng cố các vị trí của Nga xung quanh Avdiivka, Nga cũng có thể đang tìm cách tạo đà trên trục này để tận dụng thực tế có ít vị trí cố định và các khu vực đô thị mà lực lượng Ukraine có thể phòng thủ”, bản cập nhật tình báo của Anh cho hay.
Bản đồ gần đây do Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cũng xác nhận những bước tiến của Nga. Các nhà phân tích của ISW đưa ra đánh giá tương tự với báo cáo tình báo của Anh, cho rằng các động thái của Nga cho thấy Moscow đang tận dụng tình hình xung quanh Avdiivka trước khi Ukraine có thể củng cố khả năng phòng thủ trong khu vực.
“Lực lượng Nga dường như sẽ tiếp tục nỗ lực tiến sâu hơn để quân Ukraine không có thời gian nghỉ ngơi và thiết lập một tuyến phòng thủ chặt chẽ hơn, khó xuyên thủng hơn ở khu vực lân cận Avdiivka”, ISW đánh giá trong bản báo cáo ngày 27/2.
Chiếm được Avdiivka là kết quả của một chiến dịch kéo dài nhiều tháng với tổn thất không nhỏ và được đánh giá là bước tiến lớn nhất của Nga kể từ sau khi kiểm soát Bakhmut vào tháng 5/2023.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói rằng Nga muốn chiếm Avdiivka vì Moscow đang tìm kiếm một trung tâm điều động và hậu cần ở khu vực Donbass, phía Đông Ukraine. Từ đó, Moscow sẽ có bàn đạp để tiến hành các hành động tiếp theo xung quanh Donetsk.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã liên kết việc Ukraine mất Avdiivka với việc Quốc hội Mỹ vẫn chưa phê duyệt gói hỗ trợ an ninh bổ sung cho Kiev. Nhà Trắng nhấn mạnh, quân đội Kiev buộc phải rút khỏi thành phố Avdiivka do thiếu đạn dược và đây là hậu quả của việc “quốc hội không hành động”.
Phòng tuyến Ukraine sụp đổ dây chuyền
Theo các quan chức Ukraine, sau khi rút khỏi Avdiivka, quân đội nước này đã lùi về tuyến phòng thủ mới. Tuyến phòng thủ này đã chuẩn bị từ trước và hiện đang được tăng cường.
Tuy nhiên, trong vài ngày qua, phía Ukraine liên tục để mất một số ngôi làng.
Nhà phân tích quân sự Mike Kofman, thành viên cấp cao tại Carnegie Endowment, cho rằng Ukraine “không có phòng tuyến thứ cấp tốt và đang cố thủ đằng sau chiến tuyến”.
“Đằng sau Avdiivka, Ukraine có một số tuyến phòng thủ, nhưng đó không phải là một tuyến phòng thủ mạnh mẽ”, ông Kofman cho biết hôm 24/2.
Ukraine dường như đã không tận dụng thời gian để xây dựng các hệ thống phòng thủ kiên cố từ trước. Khi Avdiivka bị mất đi, nhiều tuyến phòng thủ kém kiên cố hơn của Ukraine ở phía sau cũng bị sụp đổ theo dây chuyền.
Zev Faintuch, nhà phân tích tình báo tại công ty tư vấn an ninh Global Guardian nhận định, hiện nay Ukraine vừa yếu hơn về quân số vừa bị áp đảo về vũ khí trên mặt trận.
Trước tình trạng viện trợ quân sự từ phương Tây “nhỏ giọt”, Ukraine không còn cách nào khác là phải cố thủ, cố gắng đẩy lùi làn sóng tấn công dữ dội của Nga nhằm bào mòn dần lực lượng Moscow khiến họ từ bỏ ý chí tiến lên.
“Ukraine cần áp dụng chiến lược phòng thủ tích cực. Nước này có thể đánh đổi không gian lấy thời gian, vì Ukraine có lãnh thổ rộng lớn. Nga chỉ có thể tiến lên ở những khu vực họ chiếm ưu thế về hỏa lực pháo binh và nhân lực”, ông Faintuch nói.
T.P