Trước thềm hội đàm thượng đỉnh Mỹ-Nhật-Philippines hôm 11.4, hai thượng nghị sĩ có ảnh hưởng của Mỹ hôm 10.4 giới thiệu dự luật lưỡng đảng nhằm cung cấp Manila 2,5 tỉ USD để tăng cường năng lực phòng thủ trước sức ép tại khu vực.
Trong dự luật mới, thượng nghị sĩ Bill Hagerty của đảng Cộng hòa và thượng nghị sĩ Tim Kaine của đảng Dân chủ muốn Washington duyệt chi 500 triệu USD/năm theo cơ chế hỗ trợ Tài chính Quân sự nước ngoài (FMF) cho Philippines trong vòng 5 năm đến năm 2029.
Philippines, đồng minh lâu nay của Mỹ, đang ngày càng quan trọng hơn về mặt chiến lược cho nỗ lực của Mỹ và Nhật Bản tại khu vực Thái Bình Dương. Manila đang cần thêm nguồn tài trợ để hiện đại hóa quân đội.
Dự luật yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ phối hợp với Lầu Năm Góc đệ trình kế hoạch chi tiêu hằng năm lên quốc hội về cách thức chính phủ Mỹ sẽ sử dụng số tiền trên trong công tác viện trợ quân sự cho Philippines.
Đồng thời Ngoại trưởng Mỹ và Lầu Năm Góc mỗi năm phải báo cáo về những bước đi đã áp dụng để củng cố quan hệ quân sự Mỹ-Philippines. Báo cáo cũng được yêu cầu bao gồm phần mô tả những năng lực cần thiết để hỗ trợ Manila hiện đại hóa năng lực phòng thủ.
Các lĩnh vực cần tập trung nâng cấp bao gồm năng lực phòng thủ bờ biển, tấn công tầm xa, tích hợp các hệ thống phòng không, an ninh biển, máy bay có người lái lẫn không người lái, cơ giới hóa các phương tiện vận chuyển bộ binh, tình báo, do thám, trinh sát và phòng thủ an ninh mạng, theo Văn phòng thượng nghị sĩ Hagerty.
Ngày 11.4, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ họp thượng đỉnh song phương với người đồng cấp Philippines Ferdinand Marcos, và sau đó cả hai sẽ tham gia hội đàm ba bên với Thủ tướng Kishida Fumio.