Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nhận sự đón tiếp nồng ấm từ ông Donald Trump.
Giới quan sát cho rằng chuyến công du Mỹ của ông Netanyahu đã xuất hiện những biến số mà Tel Aviv không mong muốn. Đó là Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris, ứng viên tranh cử tổng thống năm nay, đã có những thông điệp công khai về yêu cầu thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza khiến ông Netanyahu không hài lòng.
Đây là lần đầu tiên ông Trump gặp nhà lãnh đạo Israel sau khi rời Nhà Trắng. Theo trang Axios, cuộc gặp cho thấy cựu Tổng thống Trump sẵn sàng gác lại những hiềm khích trước đây. Hồi tháng 4.2021, ông Trump từng bất bình việc đương kim Thủ tướng Israel chúc mừng Tổng thống Joe Biden chiến thắng kỳ bầu cử 2020.
Cựu Tổng thống Trump dọa sẽ có ‘Thế chiến 3’ nếu ông thất cử
Ngày 26.7, ông Trump đã bắt đầu buổi đối thoại với lời khẳng định: “Chúng tôi luôn có mối quan hệ tốt đẹp”. Cuộc gặp tập trung vào tình hình Gaza, khi ông Trump buông lời chỉ trích bà Harris đã có phát ngôn “thiếu tôn trọng” đối với Israel. Phó tổng thống Harris hôm 25.7 đã có phát biểu gây sức ép yêu cầu Thủ tướng Israel sớm ký thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin. Các quan chức Israel được cho là đã bất ngờ trước thông điệp công khai của bà Harris, nói rằng nó mang hàm ý chỉ trích gay gắt hơn cả những phát ngôn của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Những tuần qua, ông Netanyahu đã vận động khôi phục quan hệ với cựu Tổng thống Trump, với kết quả là hai bên thống nhất được cuộc gặp vào ngày 26.7 khi Thủ tướng Netanyahu có lịch trình đến Mỹ. Giới quan sát coi đây là động thái nhà lãnh đạo Israel chuẩn bị cho kịch bản nếu ông Trump đắc cử vào tháng 11. Trong buổi tiếp Thủ tướng Netanyahu, ông Trump cũng cảnh báo “có thể xảy ra một cuộc chiến lớn ở Trung Đông, thậm chí là Thế chiến 3” nếu ông không thắng cử, theo tờ Times of Israel.
Thông tin “kỳ lạ” về lệnh ngừng bắn?
Reuters ngày 25.7 dẫn nguồn thạo tin người Palestine, Ai Cập và một quan chức phương Tây, nói rằng Israel đang tìm cách thay đổi kế hoạch ngừng bắn ở Gaza và thả con tin mà Hamas đã soạn thảo, làm phức tạp thêm tiến trình đạt được đồng thuận.
Các nguồn tin nói Israel muốn những người Palestine phải di tản do xung đột nếu trở về các vùng phía bắc Gaza sẽ phải được kiểm tra. Theo đó, các nhà đàm phán Israel muốn có một cơ chế kiểm tra những thường dân muốn trở về phía bắc Gaza, do lo ngại người dân có thể hỗ trợ lực lượng Hamas đang cố thủ, theo lời quan chức phương Tây.
Các nguồn tin cho biết Hamas đã bác bỏ đề xuất từ Tel Aviv, nhưng một quan chức cấp cao Israel khẳng định họ chưa gửi điều khoản thỏa thuận mới nhất cho Hamas. “Thông tin về những điều khoản thay đổi thật kỳ lạ, vì Israel chưa gửi đi, chưa ai đọc được, ngay cả những nhà đàm phán cũng chưa nhận được tài liệu đó”, quan chức Israel nói.
Tổng thống Biden gây sức ép lên Israel về ngừng bắn ở Gaza
Thủ tướng Israel Netanyahu nói ông kỳ vọng chuyến công du Mỹ sẽ mang đến cơ hội đạt tiến triển trong thỏa thuận con tin, nói thêm đã cử phái đoàn đến Rome (Ý) để thảo luận với các bên. Tổng thống Joe Biden ngày 26.7 cũng đã thảo luận với Quốc vương Jordan Abdullah II về nỗ lực thống nhất thỏa thuận tại Gaza. Phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby nhấn mạnh “đang gần thỏa thuận hơn bao giờ hết”.
Một nút thắt khác là vấn đề Israel kiểm soát khu vực cửa khẩu Ai Cập – Gaza, khi các nguồn thạo tin nói rằng Cairo đang bí mật thảo luận theo hướng để quân đội Israel tiếp tục hiện diện ở khu vực này. Giới chức Ai Cập phủ nhận thông tin liên quan đến cửa khẩu trên do nằm ngoài khuôn khổ thỏa thuận ngừng bắn mà các bên đã nhất trí.
Hôm qua, quân đội Israel kêu gọi người dân Gaza sơ tán khỏi TP.Khan Younis, bên cạnh tiếp tục đụng độ với lực lượng Hamas ở thành phố này.
T.H