Đó là lời kêu gọi của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, tại cuộc họp Hội đồng Bảo an, chiều 31/7.
Cuộc họp khẩn này diễn ra theo đề nghị khẩn thiết của Iran. Teheran khẳng định, việc nhà lãnh đạo chính trị của tổ chức Hamas, Ismail Haniyeh, bị sát hại là một hành động đáng lên án. Iran nhất định sẽ có hành động thích hợp. Nhưng đáng lo ngại là sau hai vụ giết hại thủ lĩnh của Hamas và một chỉ huy quân sự của Hezbollah – ông Shukr- đã khiến cho tình hình Trung Đông đứng trước nguy cơ chiến tranh toàn diện. Tội ác này trước hết thuộc về Israel.
Mở đầu phiên họp của Hội đồng Bảo an, Tổng thư ký Liên hợp quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế khẩn cấp phối hợp để ngăn chặn mọi hành động bạo lực mù quáng có thể đẩy toàn khu vực Trung Đông xuống vực thẳm!
Các thành viên Nga, Trung Quốc và Algérie đã lên án vụ tấn công, bằng những từ ngữ mạnh mẽ và những thông tin đáng lo ngại. Đa số các quốc gia thành viên Hội đồng Bảo an bày tỏ sự lo ngại bạo lực lan rộng, nhất là việc các tổ chức trong “Trục kháng chiến” chuẩn bị tấn công trả đũa bằng “một chiến dịch đặc biệt” báo thù cho hai thủ lĩnh của họ. Đại diện Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho rằng, toàn khu vực đang “kề bên bờ vực chiến tranh”.
Đã lường trước được sự phản ứng này, Israel tuyên bố sẵn sàng đối mặt với những ngày khó khăn sắp tới. Thủ tướng Benyamin Netanyahu cảnh báo yêu cầu, toàn bộ đất nước đặt trong tình trạng cảnh giác cao độ. Chỉ cần một mục tiêu dân sự bị tấn công thì chiến tranh toàn diện sẽ bùng nổ.
Trong khi chưa có dấu hiệu gì cho việc phát động một cuộc tấn công, Iran đang tập trung lo tổ chức tang lễ cho “Chiến binh đáng kính” Ismail Haniyeh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani tuyên bố, “dòng máu thuần khiết” của ông Haniyeh “sẽ không bao giờ bị lãng phí”. Ông Kanaani cho biết, mối liên hệ giữa Iran và người Palestine sẽ không bị phá vỡ, ngược lại càng được củng cố hơn.
Đích thân giáo chủ Ali Khamenei đã chủ trì lễ cầu nguyện. Ngày 2/8, thi hài Haniyeh sẽ được đưa về an táng tại Qatar, nơi ông sống lưu vong. Tại nhiều Nhà thờ Hồi giáo ở Thổ Nhĩ Kỳ đã diễn ra các hoạt động tưởng niệm cố lãnh đạo chính trị Hamas.
Chúng tôi xin nói kỹ hơn về ông Haniyeh và nguyên nhân dẫn đến cái chết của ông (phương Tây tùy vào quan điểm cảu các quốc gia mà dùng từ bị “tiêu diệt” hay bị “ám sát”). Ông Haniyeh năm nay 62 tuổi, là một thành viên nổi bật của phong trào Hamas từ cuối những năm 1980.
Hamas cáo buộc những “kẻ theo Chủ nghĩa phục quốc Do Thái” thực hiện vụ ám sát này. Bởi Haniyeh là một nhân vật quan trọng trong các cuộc đàm phán nhằm đạt được một lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, do Qatar, Mỹ và Ai Cập làm trung gian. Còn Nhà Trắng thì tỏ ra thận trọng khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói rằng: Vụ ám sát là “một việc mà chúng tôi không biết và không liên quan”. Tổng thống Mỹ Joe Biden nói một cách mập mờ: Israel và Hezbollah vẫn có thể tránh khỏi một cuộc chiến toàn diện.
Thủ lĩnh Hezbollah Fuad Shukr tử nạn sau một cuộc không kích tại thành phố Beirut (Leban). Ông Shukr với tư cách chỉ huy quân sự của Hezbollah, phải chịu trách nhiệm cho cuộc tấn công bằng tên lửa tại Cao nguyên Golan, nơi do Israel chiếm đóng. Đây chính là nguyên nhân khiến Israel quyết định giết ông Shukr. Thủ tướng Leban Najib Mikati mô tả đây là một “hành động tội phạm” trong chuỗi chiến dịch hung hăng giết hại dân thường, vi phạm trắng trợn luật quốc tế.
Ngược lại, Israel đã phủi tay trước cái chết của các thủ lĩnh kháng chiến Hồi giáo. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đất nước của ông đã “giáng những đòn mạnh mẽ” vào kẻ thù. Ông cảnh báo người dân Israel rằng “những ngày khó khăn đang ở phía trước”. Cuộc xung đột rộng lớn hơn ở Trung Đông đang như những khối thuốc nổ chờ kích hoạt.
Làm thế nào để tránh leo thang căng thẳng? Các lãnh đạo thế giới đã lên tiếng kêu gọi các phe ở Trung Đông kiềm chế. Ngoại trưởng Anh David Lammy khuyên công dân Anh ở Leban rời đi ngay lập tức nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ “bị mắc kẹt trong vùng chiến sự. Ông Lammy đã đến Qatar cùng với Bộ trưởng Quốc phòng John Healey để “thúc đẩy các nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột ở Gaza và kêu gọi giảm leo thang trong khu vực”.
Chính quyền Úc cũng kêu gọi công dân nước này rời khỏi Leban. Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong nói: “Đã đến lúc các bạn phải rời đi. Tình hình an ninh có thể xấu đi nhanh chóng với ít, hoặc không có, dấu hiệu báo trước”.
Một số hãng hàng không quốc gia đã hủy chuyến bay đến Beirut.
Các nước trong khu vực phần lớn đều thống nhất quan điểm: Điều quan trọng nhất là hợp tác chặt chẽ giữa các đối tác, những bên đóng vai trò then chốt trong việc làm trung gian cho xung đột ở Gaza.
Có thể nói lúc này cả thế giới đang nín thở. Liệu rằng Hamas, Hezbollah và thậm chí Iran phản ứng thế nào trước hai cuộc tấn công liên tiếp nhằm vào các chỉ huy cấp cao? Liệu rằng một trong các phản ứng này có dẫn đến cuộc chiến tranh toàn diện và lan rộng hơn về cả phạm vi lẫn quy mô hay không?
Đương nhiên tình hình Trung Đông còn phụ thuộc vào phản ứng sau đó từ các đồng minh của Hamas trong khu vực.
H.Đ