Ông David Hoàng, Giám đốc công ty TNHH Alliance Global Service – công ty chuyên sản xuất gia công các chi tiết cơ khí chính xác cho hãng máy bay Boeing và các vật liệu máy bán dẫn cho rằng, trong khâu thiết kế, chế tạo chip bán dẫn thực chất Việt Nam chưa có gì. Chúng ta mới chỉ có thành quả trong khâu đóng gói và kiểm thử.
Cơ hội lớn nhưng “thực chất chưa có gì”
Công nghiệp bán dẫn là hạt nhân của ngành công nghiệp điện tử. Đây là ngành công nghiệp lõi, quan trọng cho sự phát triển các ngành công nghiệp khác như: Điện tử tiêu dùng, năng lượng tái tạo, thiết bị chiếu sáng, thiết bị y tế, quốc phòng, an ninh…
Theo Gartner – Tập đoàn nghiên cứu và tư vấn công nghệ hàng đầu trên thế giới, dự kiến, ngành bán dẫn sẽ tạo ra doanh thu khổng lồ, với con số ước tính là hơn 620 tỷ USD trong năm 2024 và có khả năng tăng lên đến 1.000 tỷ USD vào năm 2030.
Nhận thức được tiềm năng to lớn của ngành bán dẫn, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo an ninh kinh tế toàn cầu, nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã và đang nỗ lực xây dựng và phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.
Thời gian qua, Việt Nam tham gia chuỗi bán dẫn toàn cầu với tư cách nhà sản xuất lắp ráp và kiểm định mới nổi. Năm 2022, Việt Nam xuất khẩu thiết bị bán dẫn đạt 6,5 tỷ USD, chiếm 3,8% kim ngạch xuất khẩu thế giới, top 3 Châu Á về xuất khẩu chất bán dẫn sang Mỹ.
PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, trong trung hạn Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm thử nghiệm và lắp ráp chất bán dẫn (OSAT) khu vực.
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội lớn, Việt Nam lại thiếu các khâu cơ bản của hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn như: công nghệ, chuỗi, nhân lực, vốn, dữ liệu và năng lượng.
Thậm chí, ông David Hoàng, Giám đốc công ty TNHH Alliance Global Service – công ty chuyên sản xuất gia công các chi tiết cơ khí chính xác cho hãng máy bay Boeing và các vật liệu máy bán dẫn cho rằng, trong khâu thiết kế, chế tạo chip bán dẫn thực chất Việt Nam chưa có gì. Chúng ta mới chỉ có thành quả trong khâu đóng gói và kiểm thử.
Cách tiếp cận phải “đột phá” so với trước đây
Trước những thách thức trên, PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh, để có thể phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, cách tiếp cận của Việt Nam phải thực sự “đột phá” so với trước đây, phải tổng thể, đủ tầm để có thể thay đổi thời đại, đua tranh toàn cầu.
“Phát triển công nghiệp bán dẫn là cuộc đua toàn cầu, nếu chính sách của Việt Nam không vượt trội so với toàn cầu thì rất khó có công nghiệp bán dẫn. Cơ hội để chuyển sang công nghiệp bán dẫn là cơ hội lớn nhất, nhưng cũng là thách thức lớn nhất đòi hỏi những điều kiện thực thi và năng lực khác thường”, ông Thiên khẳng định.
Việt Nam phải biến thách thức quốc gia thành cơ hội của doanh nghiệp, người dân và phải trao quyền, tạo điều kiện, chịu trách nhiệm và khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư, phát triển ở lĩnh vực công nghệ bán dẫn.
Cùng với đó, Việt Nam cần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp mới, tăng cường chương trình quốc gia đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Nghiên cứu về chiến lược phát triển năng lượng tái tạo như năng ydrogen. Hơn hết, tất cả các địa phương trên cả nước cần mở rộng các chương trình tăng cường nội lực, năng lực đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp quốc gia.
T.P