Ngày 10/9 sẽ diễn ra cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình giữa ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa là cựu tổng thống Donald Trump, và ứng cử viên của đảng Dân chủ – bà Kalama Harris.
Cuộc tranh luận này sẽ diễn ra tại Trung tâm Hiến pháp quốc gia ở Philadelphia, trên kênh ABC News. Để đạt được quy tắc tranh luận, hai đối thủ, ông Trump và bà Harris từng cãi vã nhau ra trò.
Trước đó, khi còn lăm le tái đấu với ông Trump, nhóm hỗ trợ của đương kim tổng thống Joe Biden yêu cầu: trong khi bên này nói, thì bên kia phải tắt micro, và ngược lại. Tất nhiên, không phải tắt thủ công, cơ học, mà tắt tự động. Với mỗi câu hỏi, từng ứng cử viên có 2 phút để trả lời, sau đó là 1 phút dành cho việc phản bác. Người điều phối có thể quyết định cho thêm các ứng cử viên 1 phút để phản bác hay không…Thêm một quy định: hai ứng cử viên không được mang theo những ghi chú viết sẵn hoặc đạo cụ lên sân khấu tranh luận, thay vào đó được cung cấp giấy bút và nước uống…
Ngay thời điểm đó, một số nhà quan sát đã nhận định, đây là dấu hiệu cho thấy ông Biden thiếu tự tin trước đối thủ là ông Trump – người không chỉ “trẻ hơn những 3 tuổi rưỡi”, mà còn ăn nói nhiều khi bỗ bã, thô lỗ.
Cuộc tranh luận ngày 27/6 diễn ra ở thành phố Atlanta, bang Georgia chứng tỏ, nhận định của giới quan sát là có cơ sở. Ông Biden lu mờ gần như hoàn toàn trước ứng cử viên đảng Cộng hòa. Sự lu mờ này không hẳn do đối thủ bộc lộ những gì như ông lo ngại, mà bởi chính những hạn chế của ông: liên tục nói nhịu, nói vấp, có những nhầm lẫn chết người…
Nói cách khác, với màn thể hiện tệ hại ấy, ông Biden không chỉ lép vế trước ông Trump về nội dung, mà còn cả về hình thức qua phong thái ốm yếu, bạc nhược…
Hệ quả là, nội bộ đảng Dân chủ đã gây sức ép, buộc ông Biden phải tự giác “bỏ cuộc chơi” trong sự đắc thắng của ông Trump.
Tới lượt bà Kamala Harris thế ông Biden lãnh sứ mệnh của đảng Dân chủ. Chẳng biết “sức trẻ” hay “cương lĩnh” tranh cử khiến bà tự tin hơn ứng cử viên tiền nhiệm là ông Biden bội phần. Thế nên, bà từng gật đầu tắp lự khi nhóm hỗ trợ tranh cử đề xuất muốn micro được bật trong toàn bộ cuộc tranh luận. Thậm chí, “tài nữ” Kamala Harris còn hào hứng nói rằng, việc bật micro trong toàn bộ quá trình tranh luận sẽ “cho phép trao đổi thực chất giữa các ứng cử viên”.
Ngay khi ấy, nhiều người thiện cảm với gương mặt ứng viên mới của đảng Dân chủ đã e ngại bà Harris đang hành xử như một chú “ngựa non háu đá”, không cẩn thận, có thể sa vào “bẫy” ông Trump trong một cuộc tranh luận có ý nghĩa như lần “sát hạch” cực kỳ quan trọng nhằm thuyết phục, giành phiếu cử tri, nhất là những cử tri tới thời điểm này còn lưỡng lự…
Nhận định trên không phải không có cơ sở. Ông Trump là người được coi là “già giơ”, từng trải qua 7 cuộc tranh luận bầu cử tổng thống. Trong khi đó, con số này ở bà Harris chỉ nhõn 1. Một tỷ lệ quá chênh lệch!
Đó là chưa kể, sau tháng 8 được coi là “tháng thăng hoa” của bà Harris với những thành công mỹ mãn trong gây quỹ tranh cử với con số lên tới 361 triệu USD, nhiều hơn ông Trump tới 3 lần; nhỉnh hơn ông Trump trong một số cuộc thăm dò, thì thời điểm này, số liệu khảo sát mới nhất cho thấy, khoảng cách tín nhiệm của cử tri với hai ứng viên đang thu hẹp. Thậm chí, một cuộc khảo sát toàn quốc mới nhất do báo New York Times – một tờ báo lớn của Mỹ – thực hiện, cho thấy ông Trump đã vượt lên dẫn trước bà Harris với tỷ lệ 48% – 47%.
Chi tiết hơn, đây mới là con số khiến đảng Dân chủ lo lắng: cũng trong cuộc thăm dò trên, có tới 28% cử tri tiềm năng nói họ cần biết nhiều hơn về bà Harris, trong khi chỉ có 9% như vậy nói về ông Trump.
Điều đó nghĩa là gì? Nghĩa là rằng, nôm na, “cương lĩnh” tranh cử của “tài nữ” Harris vẫn còn là một cái gì chàng màng với nhiều cử tri, nhất là những vấn đề họ cho là thiết thực.
Có lẽ, số liệu cuộc khảo sát mới nhất nêu trên đã khiến bà Harris cũng như nhóm hỗ trợ tranh cử của bà giật mình. Thế là, trong một động thái mới nhất trước thềm cuộc tranh luận, bà Harris đã đồng ý chấp nhận toàn bộ quy tắc do kênh ABC News đề xuất, bao gồm quy tắc tắt micro. Nghĩa là cách thức tranh luận ngày 10/9 sẽ trở lại giống như cách thức cuộc tranh luận ngày 27/6 giữa ông Biden và ông Trump.
90 phút tranh luận đang được chờ đợi trong sự hồi hộp của dư luận. Với các nhà phân tích, đây tha hồ là dịp để tốn giấy mực. Với kênh ABC News, thêm một cơ hội gia tăng khán giả, và đằng sau đó, ai cũng biết, là vị thế, tiếng tăm, tiền bạc…đối với một cơ quan truyền thông ở một quốc gia mà báo chí là “quyền lực thứ tư”.
Còn với “tài nữ” Kamala Harris: đó chắc chắn là 90 phút đầy thử thách nấp sau gương mặt tươi cười.
Liệu bà Harris có biến sự kiện này thành một cơ hội để tỏa sáng và vượt lên “ông già” Donald Trump trong thời điểm có thể coi là nước rút này hay không? Hạ hồi mới có thể rõ. Bởi chuyện bầu cử tổng thống xứ Cờ hoa luôn đầy rẫy những bất ngờ.
T.V