Nga sẵn sàng đàm phán chấm dứt xung đột Ukraine theo đề xuất của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, nhưng phải dựa trên thực tế về những bước tiến của Moscow.
“Ông Trump hứa sẽ giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine chỉ sau một đêm. Vậy hãy để ông ấy thử. Nhưng chúng tôi là những người thực tế, tất nhiên chúng tôi hiểu rằng điều này sẽ không bao giờ xảy ra. Nhưng nếu ông ấy bắt đầu hoặc gợi ý để khởi động tiến trình chính trị thì điều đó được hoan nghênh”, ông Gennady Gatilov, Đại diện thường trực của Nga tại cơ quan Liên hợp quốc ở Geneva, ngày 14/11 cho biết.
Ông nói thêm, bất kỳ cuộc đàm phán nào như vậy cần phải dựa trên cái gọi là “thực tế trên thực địa”. Theo ông, Ukraine đang ở thế yếu trong cuộc xung đột kéo dài gần 3 năm qua với Nga. Trong khi đó, Nga đã tiến quân với tốc độ nhanh nhất gần như kể từ đầu xung đột. Moscow hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine.
Các nguồn tin phương Tây đầu tháng này cho hay, đội ngũ của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump được cho là đang thúc đẩy kế hoạch giải quyết xung đột ở Ukraine.
Kế hoạch gồm đóng băng giao tranh theo chiến tuyến hiện tại, và hai bên sẽ đồng ý về một khu phi quân sự được kiểm soát bởi lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu. Ngoài ra, Ukraine phải hoãn tham vọng gia nhập NATO trong vòng 20 năm. Đổi lại, Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine để ngăn chặn một cuộc tấn công từ Nga trong tương lai.
Đóng băng xung đột là kịch bản mà cả Nga và Ukraine đều không ủng hộ. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhiều lần khẳng định hòa bình không thể được tái lập cho đến khi Nga rút toàn bộ quân khỏi các vùng lãnh thổ mà Ukraine tuyên bố chủ quyền, bao gồm cả bán đảo Crimea.
Gần đây, ông Zelensky đưa ra “Kế hoạch chiến thắng” gồm 5 điểm chính và phụ lục gồm 3 điểm bí mật. Kế hoạch này tiếp tục nhắc lại yêu cầu Nga phải rút hết quân, khôi phục lãnh thổ cho Ukraine, và Ukraine được mời gia nhập NATO.
Ông nói với các nhà lãnh đạo châu Âu tại Budapest vào tuần trước rằng những nhượng bộ đối với Nga sẽ “không thể chấp nhận được đối với Ukraine và là hành động tự sát đối với toàn bộ châu Âu”.
Quan hệ Nga – Mỹ dưới thời ông Trump
Ông Gatilov chỉ ra, việc ông Trump tái đắc cử mở ra một cơ hội đối thoại mới giữa Mỹ và Nga. Tuy nhiên, ông vẫn tỏ ra nghi ngờ về việc thiết lập lại các mối quan hệ Washington – Moscow ở quy mô rộng hơn.
“Giới tinh hoa chính trị Mỹ bất chấp những thay đổi chính trị trong nước vẫn luôn theo đuổi lập trường kiềm chế Moscow. Định hướng này đã ăn sâu vào gốc rễ và sự thay đổi chính quyền không làm thay đổi được điều đó. Sự thay đổi duy nhất có thể xảy ra là đối thoại giữa hai nước, điều đã thiếu trong vài năm qua”, ông nhấn mạnh.
T.P