Dư luận chưa hết ngỡ ngàng khi Cơ quan chức năng Hà Tĩnh vừa chỉ rõ Cty Formosa Hà Tĩnh đã vi phạm pháp luật môi trường khi ký hợp đồng vận chuyển, xử lý chất thải với đơn vị không có chức năng, pháp lý là Cty Môi trường đô thị TX.Kỳ Anh thì lại thêm lần nữa phải giật mình khi lộ ra việc họ từng thuê HTX Dịch vụ sinh thái Thiên Cầm vận chuyển, xử lý chất thải khi HTX này cũng không đủ điều kiện.
Cố tìm đối tác chuyển chất thải đi xa
Ngày 14.7, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hà Tĩnh có văn bản gửi báo chí để thông tin bước đầu về vụ Cty Môi trường đô thị Kỳ Anh chôn chất thải của Cty Formosa Hà Tĩnh tại phường Kỳ Trinh (thị xã Kỳ Anh) gây xôn xao dư luận mới đây. Nội dung văn bản chỉ rõ Cty Môi trường đô thị Kỳ Anh không đủ chức năng xử lý chất thải công nghiệp thông thường, chất thải nguy hại nhưng vẫn tiếp nhận, vận chuyển bùn thải từ Cty Formosa là vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.
Việc Cty Formosa Hà Tĩnh ký hợp đồng vận chuyển, xử lý bùn thải với đơn vị không có chức năng xử lý cũng vi phạm Luật Bảo vệ môi trường. Mặc dù trước đó, ngày 14.6.2016, Sở TNMT Hà Tĩnh đã có văn bản số 1447 gửi Cty Formosa Hà Tĩnh nêu rõ Cty Môi trường đô thị Kỳ Anh không đủ điều kiện xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường và không được tiếp nhận, vận chuyển, xử lý chất thải nguy hại.
Đáng lo ngại hơn, tại cuộc làm việc với PV Báo Lao Động sáng 14.7, ông Nguyễn Quang Hà – Phó Chủ nhiệm HTX Dịch vụ sinh thái Thiên Cầm, đơn vị thuê xe tải chở chất thải từ Cty Formosa ra đổ trộm tại bãi rác thị trấn Thiên Cầm bị lực lượng chức năng bắt giữ ngày 20.5.2015 (báo Lao Động số 162 ngày 13.7 đã có bài viết “Chất thải của Formosa Hà Tĩnh: Vượt 60km đổ trộm cạnh khu du lịch Thiên Cầm”) – đã thông tin, vào đầu tháng 5.2015, người của Cty Formosa Hà Tĩnh đã tự chủ động tìm đến bãi rác thị trấn Thiên Cầm do HTX của ông Hà quản lý. Sau đó, họ đã chủ động đặt vấn đề thuê HTX này chở chất thải của Cty Formosa Hà Tĩnh từ Khu kinh tế Vũng Áng về xử lý (cách nhau khoảng 60km).
Sau khi vào tận Cty Formosa xem xét, ông Hà đã đồng ý nhận chở chất thải của Formosa về đổ tại bãi rác Thiên Cầm với giá 2.800.000 đồng/chuyến. Khi chở đến chuyến thứ 3 đổ tại bãi rác Thiên Cầm thì bị Công an thị trấn Thiên Cầm bắt giữ. Ông Hà cũng khẳng định dù đã chở bùn thải của Cty Formosa nhưng hai bên chưa hề có hợp đồng. Lý do, HTX đang chở thử nghiệm xem xử lý được không thì đã bị bắt. Ông Nguyễn Đình Hoa – Chủ nhiệm HTX Dịch vụ sinh thái Thiên Cầm – cũng khẳng định họ đã chở chất thải của Cty Formosa Hà Tĩnh được chuyến thứ 3 nhưng hai bên chưa có hợp đồng vì đang chở “thử nghiệm”.
 |
|
Văn bản số 64 là “lá bài” để Formosa và các đơn vị liên quan xem chất thải họ chở đi mặc nhiên không độc hại dù thời gian đã hơn 1 năm và địa điểm thì chưa thể khẳng định đúng như điểm lấy mẫu trước đó. Ảnh: T.TUẤN |
Bất cập từ một “lá bài” cũ
Cơ sở để nhận chở chất thải của Cty Formosa đổ tại bãi rác của mình mà chưa rõ có nguy hại hay không, ông Hà đã cung cấp cho PV văn bản số 64 ngày 21.4.2014 của Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Tĩnh mà phía Cty Formosa gửi cho họ để chứng minh chất thải thuê HTX này chở là không nguy hại. Theo văn bản số 64 nói trên thì 3 mẫu bùn thải lấy từ xưởng xử lý nước thải sinh hoạt của Cty Formosa Hà Tĩnh được kết luận không phải chất nguy hại lấy từ ngày 27.3.2014, trong khi ông Hà vào chở chất thải ở Cty Formosa ngày 20.5.2015 (hơn một năm sau ngày lấy mẫu). Trước bất cập trên mà PV đặt ra, ông Hà nói, nếu như sau này có kết luận chất thải này là độc hại thì ông sẽ kiện Cty Formosa Hà Tĩnh.
Trả lời PV Báo Lao Động, ông Nguyễn Văn Toàn – Phó phòng TNMT huyện Cẩm Xuyên – cũng dùng văn bản số 64 nói trên của Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Tĩnh làm một trong số những lý do để hơn một năm qua phòng này không lấy mẫu gửi đi phân tích xem có độc hại hay không. Mặc dù trước đó, UBND thị trấn Thiên Cầm đã có văn bản đề nghị lấy mẫu phân tích để làm rõ.
Ông Trần Hữu Duyệt – Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên – cũng thừa nhận, chính quyền huyện đã có phần chủ quan khi không quyết liệt đốc thúc Phòng TNMT lấy mẫu phân tích tính độc hại. Ông Duyệt cũng khẳng định, nếu như độc hại thì sẽ phải bốc dỡ hết đưa đi xử lý theo quy định.
Cũng theo ông Duyệt, bãi rác của HTX Dịch vụ sinh thái Thiên Cầm chỉ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt ở 6-7 xã huyện Cẩm Xuyên. Do vậy, việc họ chở chất thải theo văn bản là mẫu bùn bánh được lấy từ xưởng xử lý nước thải sinh hoạt của Cty Formosa về xử lý thì dù độc hại hay không cũng đã sai.
Di dời hết chất thải của Formosa đã chôn tại trang trại ông Hòa
Chiều 14.7, Đoàn công tác Bộ TNMT cùng với cơ quan chức năng và chính quyền Hà Tĩnh đã đến địa điểm chôn lấp 267 tấn chất thải của Formosa ở trang trại của ông Lê Quang Hòa – GĐ Cty Môi trường đô thị TX.Kỳ Anh. Số chất thải này phải đóng gói, niêm phong chuyển về bảo quản tại Cty xử lý chất thải Phú Hà ở xã Kỳ Tân. T.TUẤN
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Vụ Formosa chôn chất thải, có thể xử lý hình sự
Ngày 14.7, trao đổi với Báo Lao Động bên lề hội thảo “Lập quy hoạch tài nguyên nước lưu vực sông Hồng – Thái Bình”, Bộ trưởng Bộ TNMT Trần Hồng Hà nhận định: “Nếu thực sự Formosa đưa chất thải nguy hại ra môi trường để chôn lấp thì có thể xử lý hình sự”. Người đứng đầu Bộ TNMT khẳng định, nếu có phát hiện ra sai ở đâu, lỗi đến đâu xử lý đến đấy và xử lý nghiêm để răn đe. KHÁNH HOÀ