Ngân hàng Thế giới dự đoán tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 6,8% vào năm 2025, đồng thời lưu ý rằng triển vọng không chắc chắn của thương mại toàn cầu là một rủi ro đối với nền kinh tế dựa vào xuất khẩu.
Tăng trưởng 6,8% trong năm 2025
Ngày 12/3, Ngân hàng Thế giới (World Bank – WB) đã công bố báo cáo cập nhật kinh tế Điểm lại mới nhất, trong đó đưa ra mức dự báo tăng trưởng GDP 6,8% cho năm 2025 và 6,5% cho năm 2026 với Việt Nam.
Mức tăng trưởng 6,8% của WB thấp hơn mục tiêu tăng trưởng chính thức của chính phủ Việt Nam là ít nhất 8,0% trong năm nay và mức tăng trưởng 7,09% của năm ngoái.
Chia sẻ về việc dự báo của WB thấp hơn so với mức tăng trưởng được chính phủ đặt mục tiêu, ông Andrea Coppola, chuyên gia Kinh tế trưởng của WB tại Việt Nam cho biết các dự báo được đưa ra dựa trên những dữ liệu kinh tế mới nhất được thu thập.
Theo ông Andrea, trong 2 tháng đầu năm 2025, một số dữ liệu về xuất khẩu hàng hóa cũng như cam kết FDI mới đều cho thấy sự sụt giảm so với cùng kỳ năm 2024, đây là những yếu tố cần thận trọng khi xem xét hiệu quả kinh tế cho năm nay.
Mặc dù vậy, mục tiêu 8% vẫn có thể đạt được, phụ thuộc vào một số điều kiện như môi trường toàn cầu thuận lợi, song song với việc Việt Nam cần chú ý về lãi suất so với toàn cầu và chính sách tài khóa.
Theo các chuyên gia WB, do độ mở của kinh tế Việt Nam rất lớn, các yếu tố bất định chính bao gồm tăng trưởng toàn cầu có thể thấp hơn dự kiến, nhất là ở các đối tác thương mại lớn như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), và Trung Quốc.
Những diễn biến đó, bao gồm những bất định gia tăng do chuyển hướng chính sách thương mại, cả sự chia rẽ ngày càng sâu sắc về thương mại, có thể gây ảnh hưởng đến xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo, sản lượng công nghiệp và tăng trưởng của Việt Nam.
Ngoài ra, nền kinh tế xuất khẩu của Việt Nam phải đối mặt với rủi ro từ việc Mỹ áp thuế đối với các đối tác thương mại của mình và rủi ro của một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu leo thang.
Ngân hàng Thế giới cho biết tăng trưởng xuất khẩu dự kiến sẽ giảm xuống còn 12,1% trong năm nay, từ mức tăng trưởng 14% vào năm 2024 và sẽ tiếp tục giảm vào năm 2026 do dự kiến kinh tế Trung Quốc và Mỹ sẽ chậm lại và do triển vọng thương mại toàn cầu không chắc chắn.
“Việt Nam được dự báo sẽ duy trì tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong hai năm tới, nhưng có thể sử dụng dư địa tài khóa của mình để chuẩn bị tốt hơn cho những bất ổn gia tăng”, bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia và Lào, cho biết.
Lạm phát được dự báo ở mức 3,5% trong năm nay, thấp hơn mục tiêu 4,5 – 5% cho năm 2025.
Đầu tư nước ngoài và thương mại dự kiến vẫn là những động lực tăng trưởng quan trọng trong các năm 2025 – 2026, nhưng trong điều kiện bất định gia tăng. Tài khoản vãng lai được dự báo vẫn đạt thặng dư, chủ yếu nhờ cán cân thương mại hàng hóa.
Trong đó, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam được cho là vẫn ổn định trong ngắn và trung hạn, do các nhà đầu tư nước ngoài vẫn quan tâm đến Việt Nam.
Theo World Bank, dòng FDI dự kiến sẽ được duy trì ở mức khoảng 25 tỷ USD trong năm 2025.
Cần đẩy mạnh đầu tư công
Mặc dù nền kinh tế được dự báo sẽ đạt tăng trưởng vững chắc trong các năm 2025- 2026, nhưng tình trạnh thiếu hụt hạ tầng như hiện nay đòi hỏi phải đầu tư mạnh mẽ hơn, theo WB.
Dư địa tài khóa hiện nay cho phép dành nguồn lực cần có cho những dự án hạ tầng để đảm bảo động lực tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn. Quản lý tối ưu đầu tư công cần được thực hiện song hành với đẩy mạnh đầu tư – trong các lĩnh vực như năng lượng, hậu cần (logistics), và giao thông vận tải – nhằm đảm bảo triển khai đầu tư đảm bảo hiệu suất, đúng kế hoạch và theo thứ tự ưu tiên.
Các chuyên gia WB cũng khuyến nghị Việt Nam giảm nhẹ rủi ro và nguy cơ dễ tổn thương trong khu vực tài chính.
Theo đó, cấp có thẩm quyền có thể khuyến khích các ngân hàng cải thiện hệ số an toàn vốn và tăng cường khung thể chế về giám sát an toàn (bao gồm để phát hiện và xử lý vấn đề phát sinh do ngân hàng liên kết với các tập đoàn doanh nghiệp) và can thiệp sớm (sớm xác định vấn đề và ngăn ngừa khủng hoảng).
Bên cạnh đó, Việt Nam cần cải thiện khả năng thích ứng về năng lượng nhằm giảm nhẹ rủi ro về nguồn cung, gây cản trở tăng trưởng.
Để đảm bảo tăng trưởng bền vững trong dài hạn, việc cải cách cơ cấu là điều kiện cần. Thep đó, cải cách cơ cấu nhằm tăng cường môi trường pháp lý trong những ngành dịch vụ “xương sống” (CNTT, truyền thông, GTVT), để chuyển đổi xanh nền kinh tế, cải thiện nguồn nhân lực và môi trường kinh doanh.
Song song với đó, Việt Nam cần tiếp tục đa dạng hóa thương mại (cả về thị trường và sản phẩm) đồng thời tăng cường hội nhập thương mại khu vực theo chiều sâu và khả năng kết nối cũng sẽ làm giảm nguy cơ khi thương mại toàn cầu bị chia rẽ và đảm bảo nền kinh tế có khả năng chống chịu tốt hơn.
Bên cạnh đó, tiếp tục thúc đẩy khu vực tư nhân trong nước hội nhập vào các chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao tỷ lệ tham gia của các cơ sở cung ứng trong nước cho các doanh nghiệp FDI, là cách để đảm bảo hội nhập thương mại đem lại đóng góp nhiều hơn nữa cho Việt Nam.
T.P