Nhiều nhà nghiên cứu về Biển Đông của Hoa Kỳ, các nước
Đông Nam Á đang tỏ thái độ quan ngại trước việc Trung Quốc tuyên bố xác định
Biển Đông là khu vực “lợi ích cốt lõi” của quốc gia, ngang hàng với vấn đề Đài
Loan và Tây Tạng, nhưng xem ra về danh chính ngôn thuận, chưa ai đưa ra được
chứng cứ cụ thể về việc này; về cá nhân tôi qua nghiên cứu thấy rằng
“chính
thức thì chưa”, thực tế các lãnh đạo của Trung Quốc cũng chẳng dại gì đưa ra
những tuyên bố, nhưng trong một số trường hợp Trung Quốc cũng cố tình “hé mở”.
Tháng 3/2010 sau chuyến thăm và tiếp xúc lãnh đạo cấp cao Trung Quốc, Thứ
trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ James Steinberg đã không ngần ngại tiết lộ với giới
báo chí “Trung Quốc xác định Biển Đông là khu vực “lợi ích cốt lõi”.
Ngày
17/7/2010 Tần Cương – Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra tuyên bố
“Chủ quyền, an ninh, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích phát triển quốc gia đều thuộc
lợi ích cốt lõi của Trung Quốc” (tức là những
vấn đề đặt lên hàng đầu, không thể nhượng bộ, phải tập trung giải quyết, thậm
chí có thể sử dụng vũ lực để thực hiện).
Ngày 23/9/2010, ngay trước kỳ họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New
York, Mỹ, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo khi được các phóng viên báo chí tập
trung phỏng vấn về quan hệ Trung – Nhật xung quanh vụ nhà cầm quyền Nhật Bản
bắt giữ tàu cá và 14 ngư dân Trung Quốc ở đảo Điếu Ngư/Senkaku đã trả lời rằng
“Trung Quốc sẽ không nhún nhường trong
mọi tranh chấp liên quan quyền lợi quốc gia; khi nào các vấn đề thuộc chủ quyền
quốc gia và lãnh thổ bị đụng chạm đến, Trung Quốc sẽ không chịu thỏa hiệp”.
Như vậy về chính thức
thì nhà cầm quyền Trung Quốc chưa có tuyên bố, nhưng thực chất vấn đề này thế
nào thì Trung Quốc rõ hơn ai hết, chính vì vậy họ cũng biết tác hại như thế nào
khi đưa vấn đề Biển Đông thành danh mục “lợi ích cốt lõi” của quốc gia. Trung Quốc khôn ngoan, chắc chắn Trung
Quốc không mong muốn Mỹ và các nước Đông Nam Á cùng thống nhất lên tiếng và
hành động ở Biển Đông, điều này thật “kinh khủng đối với Trung Quốc”./.