Hôm 27/10, Tổng thống Rodrigo Duterte tuyên bố Philippines có thể tham gia các cuộc tập trận chung hải quân với Nhật Bản song nhất quyết ngừng diễn tập với đồng minh lâu đời Mỹ.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trả lời báo chí Nhật Bản hôm 27/10.
Theo Tổng thống Duterte, trong các cuộc thảo luận hôm 26/10, ông đã giải thích lý do với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vì sao ông này lại có những lời chỉ trích Mỹ. Bởi theo nhà lãnh đạo Philippines, Washington đã đối xử với Manila như một “chú chó bị xích” và còn lên tiếng chỉ trích vấn đề nhân quyền liên quan tới chiến dịch chống ma túy của Philippines.
Chuyến thăm 3 ngày tới Nhật Bản của Tổng thống Duterte diễn ra sau khi nhà lãnh đạo Philippines liên tiếp có những tuyên bố chỉ trích và thậm chí xúc phạm nặng nề đối với người đồng cấp Mỹ Barack Obama. Ông Duterte cũng đe dạo chấm dứt các hiệp ước quân sự với Mỹ để mở đường thắt chặt quan hệ với Trung Quốc.
Hồi tuần trước khi đang thăm Trung Quốc, ông Duterte còn tuyên bố “chia tay” Mỹ nhưng sau đó nhà lãnh đạo Philippines lại đính chính Manila chỉ liên minh quân sự với Washington.
“Tập trận chung với Nhật Bản là không thành vấn đề. Việc đưa quân đội Nhật Bản tới Phiilippines không hề được đưa ra thảo luận nhưng sự hiện diện của người Mỹ mới là vấn đề”, Reuters dẫn lời ông Duterte.
Trước đó, hôm 26/10, Tổng thống Duterte cho biết ông muốn quân đội Mỹ rời khỏi Philippines trong vòng 2 năm tới.
“Tôi không muốn gây rắc rối cho Bộ trưởng Quốc phòng Philippines song cuộc tập trận gần đây nhất với quân đội Mỹ sẽ là lần cuối cùng”, ông Duterte nói thêm.
Những tuyên bố gần đây của Tổng thống Duterte đã khiến Thủ tướng Abe khó xử khi mà Nhật Bản đang tăng cường các mối quan hệ với Mỹ đồng thời thắt chặt quan hệ với Manila và các nước Đông Nam Á nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Đáng nói, mặc dù Tổng thống Duterte cho biết quân đội Philippines và Mỹ sẽ không tiến hành thêm bất cứ cuộc tập trận nào nhưng hôm 27/10, phát ngôn viên quân đội Philippines cho hay họ đang chuẩn bị cho cuộc diễn tập vào tháng tới trên đảo Palawan với sự tham gia của các binh sĩ Philippines và một đơn vị nhỏ đặc nhiệm Mỹ.
“Chúng tôi đã lên kế hoạch cách đây một năm nhưng nếu có mệnh lệnh của cấp trên yêu cầu ngừng diễn tập, chúng tôi sẽ tuân lệnh”, đại tá Benjamin Hao, phát ngôn viên quân đội Philippines nói.