BienDong.Net: Trong bài trả lời phỏng vấn đăng trên báo New York Times hôm 5/2, ông Aquino đã nhắc lại một bài học của thế chiến II để kêu gọi quốc tế hỗ trợ chống lại các đòi hỏi chủ quyền vô lý của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino trả lời phỏng vấn báo chí – REUTERS/Cheryl Ravelo
“Nếu chúng ta chấp nhận những gì chúng ta cho là sai trái, điều gì đảm bảo rằng những hành động sai trái ấy sẽ không tiếp tục leo thang? Tổng thống Philippines Benigno S. Aquino đặt câu hỏi: “Đến khi nào thì quý vị mới lên tiếng: ‘Thế là đủ rồi’?”
“Thế giới phải làm việc này, quý vị có nhớ vùng Sudetenland đã được nhượng cho Hitler để cố tránh Thế chiến II hay không?”
Theo tổng thống Aquino, giống như Czechslovakia, Philippines đang đối mặt với yêu cầu bảo vệ lãnh thổ trước một thế lực nước ngoài mạnh hơn rất nhiều. Manila cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các nước trên thế giới nhằm chống lại sự đe dọa từ phía Trung Quốc.
Philippines nhiều lần tố cáo Trung Quốc đơn phương khẳng định chủ quyền trên Biển Đông và Tổng thống Aquino cũng nhiều lần cảnh báo Manila không thể một mình đương đầu với láng giềng hùng mạnh này.
Manila hầu như đã đánh mất quyền kiểm soát hiệu quả bãi ngầm Scarborough về tay Trung Quốc sau nhiều tháng đối đầu căng thẳng hồi năm 2012. Theo thỏa thuận mà Mỹ đứng ra làm trung gian, hai bên sẽ rút quân trong khi diễn ra thương lượng về tranh chấp lãnh thổ. Tuy nhiên, sau khi phía Philippines rút quân, phía Trung Quốc vẫn nắm quyền kiểm soát trên thực tế đối với bãi ngầm này.
Tuyên bố mạnh mẽ của Tổng thống Philippines đã gây phản ứng giận dữ từ phía Trung Quốc. Tân Hoa Xã đăng bình luận nói rằng các nhận xét của ông ông Aquino đã “cho thấy bản chất của ông ta là một chính trị gia không chuyên nghiệp, thiếu hiểu biết về cả lịch sử và thực tế”.
Đáp lại, ông Benigno Aquino cho rằng truyền thông nhà nước Trung Quốc đang dùng cách lăng mạ thay vì giải quyết xung đột hàng hải.
“Vâng, tôi cám ơn Tân Hoa vì họ tái khẳng định giá trị lập trường của chúng tôi. Như câu nói, nếu ai đó không thể trả lời một vấn đề, anh ta sẽ cố gắng lăng mạ”, Tổng thống Aquino bình luận về bài xã luận của hãng thông tấn Tân Hoa.
“Nếu anh cố tình lăng mạ tôi, tôi cám ơn anh vì nó cho thấy lập trường của Philippines là đúng”, AFP dẫn lời ông Aquino nói.
Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc đấu khẩu với các nước láng giềng liên quan vấn đề chủ quyền.
Theo BBC, tại diễn đàn kinh tế Davos tháng trước, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã gây tranh cãi khi nói Trung Quốc và Nhật Bản đang ở trong tình trạng giống như Đức và Anh trước Thế chiến I.
Ông Abe nói rằng quan hệ thương mại phát triển không ngăn cản được chiến tranh nổ ra.
Ông cũng chỉ trích việc Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng hai chữ số và cho rằng đây là nguồn gây bất ổn ở trong khu vực.
Tân Hoa Xã ngay lập tức gọi ông Abe là “vị thủ tướng đáng xấu hổ”.
Căng thẳng tăng cao trong những năm gần đây khi Trung Quốc ngày càng phô trương sức mạnh, tăng cường lực lượng hải quân, cảnh sát biển ở Biển Đông và biển Hoa Đông.
Tổng thống Aquino cho rằng tranh chấp có thể giải quyết nếu tất cả các nước tuân thủ Công ước về Luật biển của Liên hiệp quốc (UNCLOS), mà cả Trung Quốc và Philippines đều ký kết.
Philippines đã đâm đơn kiện lên tòa án Liên hiệp quốc vào năm ngoái, yêu cầu phán quyết xem những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông có hợp pháp hay không. Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã từ chối tham gia tiến trình tại Tòa.
Trả lời câu hỏi về các hành động mới đây của Trung Quốc tại biển Hoa Đông và Biển Đông, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Mỹ James Clapper nói việc Trung Quốc hung hăng theo đuổi tham vọng chủ quyền ở Đông Á khiến các nước trong khu vực lo ngại.
Phát biểu trong cuộc điều trần đầu tháng này trước Ủy ban Tình báo của Hạ viện về các mối đe dọa toàn cầu, ông Clapper cũng nói Trung Quốc đang tiến hành một chính sách hiện đại hóa quân sự hết sức quy mô với mục đích đối trọng với cái mà Trung Quốc cho là sức mạnh quân sự của Mỹ.
Cuộc điều trần cho thấy quan ngại gia tăng tại Washington trước thái độ quyết đoán của Bắc Kinh, cũng như trước quá trình hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc.
Theo người đứng đầu ngành tình báo Mỹ, các bất đồng xung quanh biển đảo và nguồn năng lượng, nhất là ở Biển Đông, có thể trở thành nguồn xung đột.
Dân biểu ”Dutch” Ruppersberger, thành viên Ủy ban Tình báo, mô tả việc Trung Quốc thiết lập khu vực nhận diện phòng không tại biển Hoa Đông là hành động “gây hấn và cưỡng chiếm” đi ngược lại với luật pháp quốc tế.
BDN (tổng hợp)