Nhật Bản công bố một khoản viện trợ chính phủ và đầu tư công trị giá 1.000 tỉ yen (8,7 tỉ USD) cho Philippines, trong chuyến thăm chính thức nước này của Thủ tướng Shinzo Abe.
Ông Abe là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên thăm Philippines kể từ khi Tổng thống Rodrigo Duterte nhậm chức vào tháng 6 năm ngoái. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh cục diện địa chính trị khu vực đang thay đổi, chủ yếu liên quan đến nỗ lực chuyển dịch chính sách ngoại giao đầy bất ngờ của Manila.
Ngay sau khi đến Philippines ngày 12.1, Thủ tướng Nhật đã đến Điện Malacanang để hội đàm với lãnh đạo nước chủ nhà. “Vì sự phát triển hơn nữa của Philippines, chúng tôi sẽ tạo ra những cơ hội kinh doanh thông qua viện trợ phát triển chính thức và các khoản đầu tư tư nhân vốn sẽ lên đến 1.000 tỉ yen trong 5 năm tới”, Đài ABN-CBN dẫn lời ông Abe tuyên bố tại cuộc họp báo chung.
Khoản viện trợ cho Philippines cao hơn gói 800 tỉ yen dành cho Myanmar mà Tokyo đã công bố hồi năm ngoái, theo tờ Nikkei Asian Review. Thủ tướng Abe khẳng định ông sẽ vận dụng tối đa công nghệ và bí quyết của Nhật để hợp tác tích cực với Philippines nhằm cải thiện cơ sở hạ tầng khu vực đô thị Manila cũng như trên cả nước.
Hiện tại, thông qua Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật, Tokyo đang giúp Manila nghiên cứu tính khả thi của việc xây dựng các tuyến đường sắt nối liền thủ đô Manila và các tỉnh lân cận, cùng hệ thống đường sắt đầu tiên trên đảo Mindanao.
Tổng thống Duterte cho biết các cơ quan kinh tế của 2 nước đã được chỉ thị phải “tìm kiếm những lĩnh vực hợp tác mới”, và phải phấn đấu hoàn thành các thỏa thuận được ký kết trong chuyến thăm Nhật của ông Duterte hồi năm ngoái. “Chúng tôi khuyến khích các khu vực doanh nghiệp tăng cường thương mại và đầu tư hai chiều”, nhà lãnh đạo Philippines nhấn mạnh.
Ông Duterte cũng đã mang về từ Tokyo cam kết đầu tư 1,85 tỉ USD của các doanh nghiệp Nhật, trong đó có các tập đoàn lớn như Toyota Motors và Mitsubishi Motors.
Theo tờ Inquirer, cũng tại cuộc họp báo chung, 2 nhà lãnh đạo khẳng định sẽ theo đuổi việc giải quyết hòa bình tranh chấp tại Biển Đông. Thủ tướng Abe đề cập đến tầm quan trọng của tinh thần thượng tôn pháp luật nhưng cũng đánh giá cao giải pháp hòa bình cho các tranh chấp.
Ông khẳng định Nhật sẽ tiếp tục hỗ trợ Philippines tăng cường năng lực hàng hải, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc chiến chống ma túy của Manila. Ông nói thêm: “Chúng tôi cũng đã trao đổi thẳng thắn các quan điểm về tình hình khu vực và nhất trí đưa quan hệ hợp tác lên tầm cao mới, không chỉ nhằm giải quyết các vấn đề song phương mà còn nỗ lực xử lý những thách thức trong khu vực”, ông Abe cho biết.
Về phần mình, Tổng thống Duterte tuyên bố 2 nước sẽ tiếp tục làm việc nhằm đạt mục tiêu một khu vực ổn định và an ninh hơn “để đất nước và người dân chúng ta có thể hưởng hòa bình, tiến bộ cùng thịnh vượng nhiều hơn”.
Theo Nikkei Asian Review, việc Thủ tướng Abe chọn Philippines làm điểm đến trong chuyến công du cấp nhà nước đầu tiên năm 2017 phản ánh ý muốn của Nhật củng cố quan hệ với nước giữ vai trò chủ tịch luân phiên của ASEAN trong năm nay. Theo lịch trình, ông Abe sẽ thăm Davao, thành phố quê hương của ông Duterte, trên đảo Mindanao vào hôm nay, 13.1. Tại thành phố này, Nhật sẽ bày tỏ sự ủng hộ đối với tiến trình hòa bình giữa chính phủ Philippines với các tay súng Hồi giáo ly khai thông qua những chương trình phát triển và xóa nghèo.
Sau Philippines, Thủ tướng Abe và đoàn tùy tùng sẽ lần lượt thăm Úc, Indonesia và Việt Nam trong chuyến công du kéo dài đến ngày 17.1.