Ngày 27/2 vừa qua, Tập đoàn Lotte đã chính thức ký với phía quân đội một hợp đồng đổi đất, cho phép quân đội sử dụng đất của sân golf Seongju ở tỉnh Gyeongsang làm địa điểm để quân đội Mỹ ở Hàn Quốc đặt Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) nhằm đối phó với mối đe dọa ngày càng gia tăng từ nước láng giềng phía Bắc Triều Tiên. Hành động này đã khiến Trung Quốc nổi giận, hàng loạt biện pháp trừng phạt đã được đưa ra nhằm vào Lotte và các công ty cũng như sản phẩm hàng hóa Hàn Quốc.
Biểu tình chống Lotte.
Do Công ty Lotte mẹ ở Hàn Quốc cho phép quân đội triển khai trận địa THAAD trên khu vực thuộc sở hữu của họ nên người Trung Quốc đã tiến hành trả thù bằng cách: truyền thông kích động dân chúng tẩy chay, không mua hàng của các siêu thị Lotte Mart (LM), biểu tình chống LM, cho các cơ quan quản lý công thương, thuế vụ sử dụng các chiêu trò kiểm tra, hạch sách gây khó dễ; một số công ty đối tác của Trung Quốc như: Công ty mỹ phẩm Tụ Mỹ, Công ty thực phẩm Hồi Long, thực phẩm Vệ Long… cũng tuyên bố ngừng hợp tác, dỡ sản phẩm khỏi các sạp hàng của LM; Cục Kiểm dịch Thanh Đảo tuyên bố sản phẩm bánh kẹo của Lotte nhập khẩu có chứa chất phụ gia nên phải tiêu hủy; các hacker tấn công đánh sập trang web của LM ở Trung Quốc (lotte.cn) từ 28/2 đến nay vẫn chưa khôi phục được. Thậm chí, gian hàng của LM ở “Đông Kinh thương thành” – trung tâm bán đồ điện lớn nhất Trung Quốc đột ngột bị đóng cửa gây thiệt hại lớn; tuy sau đó ban quản lý trung tâm này giải thích “do trục trặc hệ thống máy tính”, nhưng ít người tin rằng đây là sự cố ngẫu nhiên. Chưa hết, trung tâm nghiên cứu ngoại giao “Charhar Institute” cũng bất ngờ hủy bỏ cuộc hội thảo học thuật tại khách sạn Lotte hôm 28/2.
Cơ quan chức năng Trung Quốc cũng đã chỉ thị đình chỉ hoạt động xây dựng của dự án bất động sản trị giá trị giá 3 nghìn tỷ Won, tương đương 2,6 tỷ USD mang tên “Lotte Town” ở thành phố Thẩm Dương với khu mua sắm, công viên chủ đề, căn hộ chung cư và văn phòng, dự kiến hoàn thành vào năm 2019, sau một cuộc thanh tra an toàn phòng cháy chữa cháy. Đòn này đã khiến cổ phiếu của Lotte sụt gần một nửa. Giới chức trách tỉnh An Huy đã tịch thu 30 bộ “truyền tín hiệu radio bất hợp pháp” tại một siêu thị Lotte và phạt công ty này số tiền 20.000 NDT, tương đương 2.900 USD với lý do “cơ quan viễn thông của An Huy phát hiện thấy tín hiệu bất thường từ siêu thị của Lotte”; công ty tài chính và bán lẻ Thụy Tường có trụ sở ở Giang Tô tuyên bố dừng chương trình thẻ mua sắm hợp tác với khoảng 50 cơ sở của Lotte ở tỉnh này. Các sản phẩm Hàn Quốc cũng không còn được bán trên trang web và siêu thị của Thụy Tường. Các Công ty mỹ phẩm Tụ Mỹ, Công ty thực phẩm Hồi Long ở Hà Nam cũng tuyên bố sẽ dừng hợp tác với Lotte. Tại Bắc Kinh, một siêu thị Lotte bị phạt 44.000 NDT, tương đương 6.932 USD vì quảng cáo bất hợp pháp – đây là lần đầu tiên cơ quan chức năng của Bắc Kinh thực hiện phạt một hành vi như vậy. Lotte là tập đoàn kinh tế lớn thứ 5 của Hàn Quốc, hiện có hơn 80 siêu thị cùng một số dự án lớn ở Trung Quốc.
Ngoài Lotte, một số công ty Hàn Quốc làm ăn tại Trung Quốc như Samsung cũng bị chú ý, liên tiếp bị điều tra về thuế và các phương diện khác; Giá cổ phiếu của các công ty Hàn Quốc liên quan đến mỹ phẩm, du lịch và ngành hàng không bị trượt dốc. Lệnh cấm nhập khẩu các loại mỹ phẩm Hàn Quốc cũng được ban hành.
Các hoạt động giao lưu văn hóa, phim ảnh Hàn Quốc tại Trung Quốc cũng bị hạn chế so với trước đây. Trung Quốc đã có những động thái đáp trả, từ hủy các buổi biểu diễn âm nhạc của các nghệ sĩ xứ kim chi cho đến cấm chiếu các bộ phim tình cảm vốn rất được người xem Trung Quốc ưa thích trên các kênh tivi. Tờ “Thời báo Hoàn cầu” – phụ bản của Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận chính thức của Trung Quốc – còn hô hào: “Chúng tôi cũng kêu gọi người dân tình nguyện hợp tác trong việc mở rộng cấm vận đối với các sản phẩm văn hóa giải trí Hàn Quốc ở Trung Quốc, sẵn sàng cấm tiệt chúng khi cần thiết”. Phiên bản tiếng Trung của báo này còn đề nghị cấm luôn xe hơi, điện thoại để ngăn Hàn Quốc theo đuổi “tham vọng THAAD”. Trung Quốc cũng đã huỷ bỏ kế hoạch tổ chức triển lãm mỹ thuật chung nhân dịp hai nước kỷ niệm 25 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao.
Đã xảy ra hiện tượng dân chúng bị kích động đập phá các xe hơi Hàn Quốc. Trên mạng weibo từ ngày 2/3 xuất hiện các bức ảnh các xe ô tô nhãn hiệu Huyndai bị đập phá ở Giang Tô. (Tuy nhiên ngày 3/3, cảnh sát ra thông báo các vụ đập xe này không liên quan đến hoạt động tẩy chay Lotte, kêu gọi dân chúng đừng nghe theo tin đồn. Sau đó, cảnh sát Giang Tô đã thông báo bắt 2 người đàn ông về tội kích động phá xe, đánh người).
Theo Yunhap, ngày 2/3, Cục Du lịch quốc gia Trung Quốc đã triệu tập cuộc họp với các công ty lữ hành, truyền đạt chỉ thị miệng yêu cầu họ ngừng bán các tour đưa khách đi Hàn Quốc. Theo đó, tất cả các đoàn khách du lịch đi theo tour hay khách lẻ định đến Hàn Quốc sẽ bị cấm mua vé máy bay và cấm xuất cảnh, bất kể thông qua các công ty lữ hành hay du lịch tự do; các hợp đồng đã ký chỉ được thực hiện đến ngày 15/3; những công ty nào không dự họp thì được thông báo bằng điện thoại. Chính phủ có kế hoạch mở rộng lệnh cấm này từ các công ty của Bắc Kinh ra toàn quốc.
Ngày 3/3, trang web lữ hành nổi tiếng của Trung Quốc www.tuniu.com đã ngừng tư vấn và hoạt động nghiệp vụ du lịch tới Hàn Quốc. Báo chí Giang Tây cho biết, hãng lữ hành Khang Huy của tỉnh này cũng đã chấm dứt dịch vụ du lịch Hàn Quốc từ ngày 3/3 và gỡ bỏ mọi thông tin về du lịch Hàn Quốc trên trang web.
Về phía chính quyền, ngày 3/3, tại cuộc họp báo, khi được hỏi về thông tin “Trung Quốc cấm du lịch Hàn Quốc” để trả đũa việc Hàn Quốc triển khai THAAD, Cảnh Sảng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao đã trả lời: “Tôi có đọc được tin trên báo, nhưng không nghe nói gì về chuyện này”; nhưng lại nói: “Chúng tôi cực lực phản đối và không hài lòng trước việc triển khai này. Tôi muốn nhấn mạnh, Trung Quốc mạnh mẽ phản đối việc triển khai THAAD tại Hàn Quốc và sẽ kiên quyết áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ an ninh và lợi ích của mình”, “chính phủ Hàn Quốc hãy chú ý lắng nghe tiếng nói của dân chúng, áp dụng biện pháp hữu hiệu để tránh làm tổn hại thêm đến quan hệ Trung-Hàn và sự giao lưu, hợp tác giữa hai nước”.
Trong khi đó, phát biểu trên Thời báo Hoàn Cầu hôm 2/3, Thiếu tướng La Viện – Ủy viên đặc biệt của Ủy ban cố vấn học thuật quốc gia cấp cao, thuộc Viện khoa học quân sự Trung Quốc, nói: trong trường hợp cần thiết, quân đội Trung Quốc có thể tiến hành “tấn công phẫu thuật” nhằm vào sân golf Seongju, nơi triển khai THAAD, để vô hiệu hóa và khiến Hàn Quốc không kịp trở tay vì tê liệt. Trung tướng Vương Hồng Quang, cựu Phó Tư lệnh Quân khu Nam Kinh khi được hỏi về việc Mỹ không loại trừ khả năng bố trí hệ thống THAAD ở Đài Loan, đã trả lời: “Ngày mà Mỹ bố trí THAAD ở Đài Loan sẽ là lúc chúng ta giải phóng Đài Loan!”.