Bản tin Biển Đông ngày 11/05/2017.
Các Thượng nghị sỹ Mỹ kêu gọi Trump cứng rắn hơn với Trung Quốc ở Biển Đông
Ngày 10/5, trang Foreign Policy đưa tin các thượng nghị sỹ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa của Mỹ đã viết một bức thư kiến nghị Tổng thống Donald Trump cần có bước đi cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh ở Biển Đông, kêu gọi tổ chức thêm các cuộc tuần tra hải quân để nhấn mạnh các quyền hàng hải ở vùng biển tranh chấp này.
Bức thư bày tỏ sự lo ngại của các thượng nghị sỹ trước việc Mỹ đã không tiến hành các cuộc tuần tra nhằm duy trì “tự do hàng hải” ở vùng biển chiến lược này kể từ tháng 10/2016. Trong bức thư, các thượng nghị sỹ thúc giục chính quyền Tổng thống Donald Trump “tiến hành các bước cần thiết để thường xuyên thực hiện tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, vùng biển quan trọng đối với lợi ích an ninh quốc gia Mỹ và đối với hòa bình và thịnh vượng ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương”. Bức thư cũng trích dẫn hàng loạt các hành động “gây hấn” và “gây rối” của Trung Quốc ở Biển Đông, trong đó có việc xây dựng đảo nhân tạo ở các cấu trúc tranh chấp, đâm va các tàu cá, cảnh báo máy bay và tàu tại các vùng trời và vùng biển quốc tế.
Ngoại trưởng Philippines trấn an nỗi lo ngại về chính sách của Tổng thống Duterte về Biển Đông
Theo tin từ Inquirer, Ngoại trưởng Philippines Alan Cayetano đã phát biểu với báo giới ngày 10/5 rằng chính quyền Tổng thống Duterte sẽ không khiến những nỗ lực của các chính quyền trước bị bỏ phí. Ông Cayetano khẳng định Tổng thống Duterte đã giúp cho người dân hiểu tình hình phức tạp ở Biển Đông, và đây không phải là vấn đề chỉ giữa Philippines và Trung Quốc. Ông Cayetano cho rằng Phillippines hiện đang nắm vai trò chiến lược trong trao đổi với các nước như Nhật Bản, Úc, Malaysia, Việt Nam, Brunei… Theo Ngoại trưởng Alan Cayetano, Philippines cần phải đủ thông thái để tìm ra cách thức làm việc với các nước và quản lý khu vực đánh cá, du lịch, đầu tư và an ninh. Tuy không đưa ra thông tin chi tiết về các cách thức nhưng ông Cayetano đã trấn an người dân với lời khẳng định “những nỗ lực trước đây sẽ không bị bỏ phí. Tất cả các nỗ lực trước đây, từ thời Tổng thống Marcos và thậm chí trước đó, đến thời Tổng thống Aquino. Chúng ta sẽ bỏ phí bất cứ thứ gì. Và điều này có nghĩa là tất cả vũ khí và lập luận có lợi cho Philippines sẽ vẫn còn đó”. Ông Cayetano cho rằng đây là vấn đề chiến lược, không phải vấn đề ngoại giao, và Tổng thống sẽ quyết định khi nào cần hành động.
Các dấu hiệu nhập nhằng của Tổng thống Trump về Biển Đông khiến các đồng minh ở Châu Á lo ngại
Ngày 10/5, tạp chí New York Times đăng bài viết của Javier C. Hernandez với tiêu đề “Các dấu hiệu nhập nhằng của Tổng thống Trump về Biển Đông khiến các đồng minh Châu Á lo ngại”.
Trong bài viết, tác giả cho rằng Lãnh đạo một số nước ở Châu Á đang trông ngóng Washington đưa chỉ dẫn liên quan đến các vấn đề cấp bách về ngoại giao; trong khi đó, Tổng thống Trump chỉ chú trọng vào một vấn đề duy nhất là chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, tạo ra cả sự giận dữ và bối rối trong khu vực.
Bài viết chỉ ra việc chính quyền non trẻ của Tổng thống Trump đã đưa ra các dấu hiệu nhập nhằng về cách thức tiếp cận vấn đề tranh chấp ở Biển Đông. Tác giả nhắc lại việc ông Trump từng chỉ trích các hành động trên biển của Trung Quốc trong giai đoạn tranh cử; Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng từng đề xuất ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo mà nước này xây dựng. Trước đây, Mỹ cũng thường chỉ trích Trung Quốc xây dựng pháo đài trên các cấu trúc ở Biển Đông nhưng dường như gần đây lại e ngại việc Bắc Kinh nổi giận nên đã ngừng tiến hành tuần tra quanh các cấu trúc mà Trung Quốc yêu sách. Bên cạnh đó, tác giả bài viết cho rằng Tổng thống Trump đang mạo hiểm đẩy các nước trong khu vực gần về phía Trung Quốc nếu Tổng thống không thể hiện rằng Mỹ có ý định thách thức các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc ở vùng biển này.