Theo Wall Street Journal, tàu khu trục có tên lửa dẫn đường USS Dewey – Mỹ đã tiến vào khu vực 12 hải lý quanh đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam (hiện Trung Quốc chiếm đóng trái phép).
Tàu khu trục lớp Arleigh Burke mang tên USS Dewey hướng về Biển Đông trong ảnh chụp ngày 19-5 – Ảnh: Reuters
Cả bộ Quốc phòng lẫn bộ Ngoại giao Trung Quốc đều lên tiếng phản ứng với việc tàu khu trục Mỹ tiến sát đảo mà Trung Quốc đang chiếm giữ trái phép.
Ông Lu Kang (Lục Khảng), người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong cuộc họp báo thường kỳ ngày hôm nay (25-5) cho biết chính quyền Bắc Kinh “rất không hài lòng và phản đối mạnh mẽ” với hoạt động của tàu chiến Mỹ.
Tối 24-5, báo Wall Street Journal dẫn nguồn tin cho biết tàu khu trục có tên lửa dẫn đường USS Dewey của Mỹ đã di chuyển trong khu vực 12 hải lý xung quanh đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong ngày 24-5. Trung Quốc hiện đang chiếm đóng trái phép và xây dựng bất hợp pháp các công trình tại khu vực này.
Phía Mỹ vẫn khẳng định việc tuần tra thường kỳ này là “đảm bảo tự do hàng hải và tự do đi lại trên không”.
Hoạt động này từng được tiến hành rộng rãi dưới thời Tổng thống Mỹ Barack Obama, với lần gần đây nhất là vào tháng 10 năm ngoái.
Tuy nhiên đây là lần tuần tra đầu tiên dưới thời Tổng thống Donald Trump. Trước đó, có nhiều luồng thông tin nói chính quyền mới đã tìm cách trì hoãn và bác bỏ kế hoạch tuần tra trên Biển Đông do bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ yêu cầu.
Phía bộ Quốc phòng Mỹ không bình luận gì nhiều về chuyến tuần tra mới này và chỉ khẳng định sẽ có báo cáo thường niên về hoạt động đảm bảo tự do hàng hải và tự do đi lại trên không.
Các phỏng đoán cho rằng chính quyền Washington đang phải cậy nhờ Bắc Kinh trong việc xử lý Bình Nhưỡng nên phải “chịu thiệp” ở khu vực Biển Đông.
Có lẽ vì thế phản ứng của Bắc Kinh khá mạnh mẽ với giọng điệu đầy tức tối. Người phát ngôn Lục Khảng cho biết tàu chiến Mỹ đã xâm phạm vào vùng “chủ quyền biển” của Trung Quốc mà “không được phép”.
Ông Lục Khảng cũng đồng thời cho rằng hoạt động của tàu chiến Mỹ “đã xâm phạm chủ quyền và an ninh của Trung Quốc và như thế có thể gây ra những đụng độ trên biển hoặc trên không”.
“Hải quân Trung Quốc đã nhận diện tàu Mỹ theo đúng luật và phát lệnh buộc nó phải rời đi”, người phát ngôn Ren Guoqiang của Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông tin với các nhà báo trong cuộc họp báo cùng ngày 25-5.
Ông Ren cảnh báo rằng hành động của tàu chiến Mỹ “không giúp cho hòa binh và ổn định trong khu vực” và cho biết Trung Quốc đã gửi văn bản phản đối với phía Mỹ.
Theo Reuters, phía Trung Quốc thậm chí còn dọa rằng cách hành xử của Mỹ có thể khiến cho các cuộc đàm phán giữa các bên liên quan về Biển Đông sẽ bị tổn hại.
Bắc Kinh đang âm mưu cải tạo đá Vành Khăn thành đảo nhân tạo và tiền đồn quân sự của nước này trên Biển Đông.
Việc Mỹ đưa tàu chiến đi vào khu vực 12 hải lý xung quanh thực thể bất hợp pháp do Trung Quốc xây dựng nhằm chuyển tải thông điệp đến Bắc Kinh, rằng Washington không công nhận các thực thể này là đảo và nó không có quyền hưởng quy chế vùng nước 12 hải lý theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS 1982).