Trung Quốc đã thất bại trong việc gây thêm áp lực với Triều Tiên khiến Mỹ sẽ có ít lựa chọn về ngoại giao hơn. Trong bối cảnh hiện nay, ông Donald Trump phải đối mặt với những lựa chọn không hấp dẫn: sử dụng quân đội, thực thi các biện pháp trừng phạt mang tính cưỡng ép hơn. Tổng thống Mỹ đã dùng lá bài Đài Loan và các biện pháp thương mại để thúc đẩy Trung Quốc hành động nhiều hơn về Triều Tiên.
Liên tục trong mấy tháng qua Tổng thống Donald Trump cảnh cáo rằng Mỹ không loại trừ hành động quân sự để ngăn chặn chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Mới đây, chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ Scott Swift khẳng định, sẵn sàng tấn công hạt nhân chống Trung Quốc vào tuần tới nếu Tổng thống Donald Trump ra lệnh.
Hơn ba tháng trước, ông Donald Trump đã chào đón nồng nhiệt Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại khu nghỉ mát Mar-a-Lago tại Florida. Sau sự kiện đó, Trung Quốc cam kết mở cửa thị trường nội địa nhiều hơn nữa cho các doanh nghiệp Mỹ, đổi lại Nhà Trắng sẽ đưa Bắc Kinh ra khỏi danh sách các quốc gia thao túng tiền tệ. Thêm nữa, Trung Quốc sẽ giúp Mỹ trong vấn đề hạt nhân của Triều Tiên. Trung Quốc là láng giềng và là nước duy nhất ủng hộ Triều Tiên cả về ngoại giao lẫn kinh tế. Trung Quốc là lựa chọn số 1 để Tổng thống Trump bắt tay nhằm thúc đẩy Bắc Triều Tiên từ bỏ các chương trình đạn đạo và nguyên tử .
Nhưng đó chỉ là những “cam kết”, là kiểu “võ mồm” lâu nay Bắc Kinh thường dùng.
Đến thời điểm hiện tại, cả hai nước đều không thống nhất được với nhau. Xem ra những bất đồng giữa hai siêu cường ngày càng nghiêm trọng hơn.
Ngày 30/6, Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Lục Khảng nhấn mạnh, “kiên quyết chống lại” các biện pháp trừng phạt của bộ Tài chính Hoa Kỳ đối với một ngân hàng Trung Quốc( Ngân hàng Dandong bị Washington cáo buộc rửa tiền cho Triều Tiên, và từ nay không thể kết nối với hệ thống tài chính Mỹ). Bắc Kinh cũng “cực lực phản đối” việc chính quyền Trump cho phép bán cho Đài Loan 1,3 tỉ USD vũ khí.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc còn đả kích các phát biểu “vô trách nhiệm” của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ về việc tôn trọng các quyền tự do ở Hồng Kông, trong dịp kỷ niệm 20 năm cựu thuộc địa Anh được trao trả cho Trung Quốc.
Hãy nhìn lại các vụ thử tên lửa của Tiều Tiên thời gian qua. Ngày 4/7, Triều Tiên thử thành công tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) đầu tiên mang tên Hwasong-14. Ông Kim Jong-un gọi đó là “món quà nhân dịp ngày Quốc khánh Mỹ”.
Chính quyền Tổng thống Trump đã nhiều lần kêu gọi Trung Quốc, đồng minh duy nhất của Triều Tiên, mạnh tay hơn nữa trong việc kiềm chế quốc gia láng giềng. Tuy nhiên, Bắc Kinh dường như vẫn chưa đạt được sự kỳ vọng của Washington, trong khi Bình Nhưỡng ngày càng cho thấy sự tiến bộ của nước này trong chương trình phát triển vũ khí.
Theo New York Times, trước vụ thử tên lửa mới nhất của Triều Tiên, cuộc điện đàm đêm 2/7 của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình diễn ra “thân mật nhưng thẳng thắn”. Ông Trump cảnh báo rằng, Nhà Trắng khi cần thiết sẽ hành động một mình để ngăn chặn chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên.
Sau cuộc điện đàm có tính chất cảnh báo với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Trump đã tiếp tục có dòng Twitter liên quan: “Có lẽ Trung Quốc sẽ có động thái nặng tay với Triều Tiên, chấm dứt sự vô nghĩa này một lần và mãi mãi”.
Sự kiện nóng bỏng là, Triều Tiên ngạo mạn tuyên bố phóng thành công tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) vào đêm 28/7. Đây là vụ thử ICBM thứ 2 của Bình Nhưỡng trong tháng 7. Ngay sau khi nhận được thông tin về vụ thử tên lửa của Triều Tiên, Tổng thống Trump đã lên tiếng chỉ trích hành động của Bình Nhưỡng là “liều lĩnh và nguy hiểm”. Đồng thời ông tuyên bố sẽ tiến hành mọi biện pháp cần thiết để đảm bảo an ninh cho Mỹ cũng như bảo vệ các đồng minh trong khu vực.
Một quan chức giấu tên trong chính quyền Tổng thống Trump cho biết, Mỹ và Trung Quốc đã bất đồng sâu sắc trong phần lớn các lĩnh vực quan trọng, trong đó có các yêu cầu của Mỹ về việc tiếp cận thị trường dịch vụ tài chính của Trung Quốc, giảm lượng thép dừ thừa của Trung Quốc, giảm thuế ô-tô, cắt giảm trợ cấp cho các doanh nghiệp nhà nước, chấm dứt các quy định của Trung Quốc về khoanh vùng số liệu và mức sở hữu trần của doanh nghiệp nước ngoài.
Có thể Mỹ sẽ dùng sức mạnh quân sự với sự hậu thuẫn của Hàn Quốc để tấn công Triều Tiên. Và căn cứ vào phát biểu của chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ Scott Swift thì Trung Quốc có lẽ phải chịu chung số phận, trước việc “phản bội cam kết” với Mỹ.