Tờ Thời báo Hoàn Cầu (Global Times) cho biết, dân Trung Quốc nhận định rằng Mỹ đang trải qua một cuộc hỗn loạn xã hội tương tự với Trung Quốc thời kỳ Cách mạng văn hóa (1966-1976) khi xung đột quanh việc gỡ các tượng đài lịch sử xảy ra.
Những người biểu tình da trắng cực đoan đang tổ chức hành động ở công viên Lee, Charlottesville, Virginia, Mỹ. Ảnh: AP
Theo Global Times, các quan chức thành phố ở các thành phố trên khắp nước Mỹ cho biết họ sẽ tăng cường các nỗ lực tháo dỡ các đài tưởng niệm có tính biểu tượng lịch sử ra khỏi các không gian công cộng mà không gây áp lực dẫn đến cuộc biểu tình như ở Virginia.
Hôm thứ Ba (15/8), tờ The Guardian đưa tin, một bức tượng tạc chân dung một người lính liên bang đã bị một nhóm người biểu tình ở Bắc Carolina phá đổ. Trong cuộc biểu tình của mình, họ hô vang khẩu hiệu: “Không Trump, không KKK, không có nước Mỹ kỳ thị chủng tộc”.
Ngoài ra, những bức tranh vẽ tường với nhiều câu khẩu hiệu tương tự cũng đã được phát hiện tại Đài tưởng niệm Lincoln vào sáng thứ Ba. Tờ Washington Post cho biết, những bức vẽ graffiti rất khó phát hiện, nhưng nó chứa những nội dung chống lại hệ thống pháp luật Mỹ.
Global Times trích dẫn bình luận của cư dân mạng Trung Quốc, cho rằng việc phá bỏ những bức tượng này gợi nhớ đến cuộc Cách mạng văn hóa ở Trung Quốc và sự sụp đổ của “Tứ cựu”.
“Tứ cựu” đề cập hệ tư tưởng cũ, văn hoá cũ, thói quen cũ và các phong tục cũ. Vào thời điểm đó, người dân Trung Quốc, đặc biệt là các học sinh trung học, được khuyến khích tìm kiếm nhà ở và tịch thu các tác phẩm văn học và văn học “không phù hợp”. Các đền thờ, di tích lịch sử, tượng, và trường học đã bị phá hủy trong thời hỗn loạn. Thống kê cho thấy có tới 10 triệu ngôi nhà bị lục soát và tìm kiếm trong giai đoạn đầu, bao gồm 114.000 ngôi nhà ở Bắc Kinh.
Một số cư dân mạng đã trích dẫn các ví dụ khác để cố chứng tỏ sự tương đồng giữa tình hình hiện tại của Mỹ và Cách mạng Văn hoá Trung Quốc.
Ví dụ, họ phân tích trường hợp của một kỹ sư phần mềm cao cấp của Google, người đã bị sa thải vì đã sáng tác một bản ghi nhớ 10 trang lên án những nỗ lực đa dạng của công ty với một nạn nhân của “cuộc thẩm vấn văn học” – một tài liệu tham khảo về cuộc bức hại trí thức trong lịch sử ở Trung Quốc cho các bài viết của họ.
Các cư dân mạng cũng cho rằng cuộc biểu tình chống lại Milo Yiannopoulos (người biểu tình đập phá ngân hàng và các cửa hàng Starbucks, tham gia vào các cuộc chiến và giữ các biểu ngữ với tên của ông), nhắc nhở nhiều người Trung Quốc về chủ nghĩa cuồng tín trong Cách mạng Văn hóa.
Fox News mô tả cảnh tượng của cuộc biểu tình hôm thứ Ba rằng: “Không chỉ đạp đổ những bức tượng mà còn đào bới các mảnh vỡ, sử dụng chúng để cào nát các nghĩa trang… Tất cả gợi nhớ đến cách mạng Văn hóa Trung Quốc. Nếu bạn muốn xem những bức tượng bị đám người biểu tình phá vỡ, hãy nhìn những hình ảnh về Cách mạng Văn hóa Trung Quốc, nơi họ cũng đạp đổ tượng đài, đền thờ”.
Một giáo sư đại học Bắc Kinh có tên là Zhang Yiwu bình luận: “Xét bên ngoài, cuộc biểu tình và bạo loạn ( ở Mỹ) tương tự như sự hỗn loạn trong Cách mạng Văn hoá. Bên trong những bức tượng là biểu tượng của lịch sử nước Mỹ và đã trở thành tiêu điểm của mâu thuẫn giữa các nhóm bên rìa và nhóm các giá trị chủ đạo của Mỹ. Các nhóm bên rìa hy vọng đạt được vị trí cao hơn trong nhiệm kỳ của Donald Trump”.