Chính phủ Đài Loan hiện đang theo dõi rất kỹ các diễn tiến ở Bắc Kinh, nơi Chủ Tịch Nhà Nước Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ đón tiếp Tổng Thống Mỹ Donald Trump hôm Thứ Tư, vì lo sợ rằng tương lai của Đài Loan có thể là một trong những vấn đề đổi chác để hai nhà lãnh đạo này đạt thỏa thuận về Bắc Hàn hoặc thương mại.
Tổng Thống Đài Loan Thái Anh Văn (giữa) thăm Trân Châu Cảng khi quá cảnh ở Honolulu trên đường đến Trung Mỹ. (Hình: AP Photo/Cindy Ellen Russell)
Cuộc họp thượng đỉnh diễn ra trong lúc mối quan hệ giữa chính quyền cộng sản ở Lục Địa do ông Tập lãnh đạo và chính quyền dân chủ của bà Tsai Ing Wen (Thái Anh Văn) ở Đài Loan trở nên lạnh nhạt, khác hẳn thời của chính quyền Quốc Dân Đảng trước đó, vốn chủ trương tiến gần hơn với Trung Quốc.
Chính quyền Đài Loan đang lo ngại rằng ông Trump có thể từ bỏ lập trường có từ nhiều thập niên qua của Mỹ là ủng hộ việc tự chủ của đảo quốc này nhằm đổi lấy việc họ Tập giúp Mỹ làm áp lực với Bắc Hàn để ngưng chương trình nguyên tử và hỏa tiễn, theo bản tin của tờ USA Today. Ông Trump cũng muốn giảm mức thâm thủng cán cân mậu dịch giữa Mỹ và Trung Quốc, hiện đang nghiêng hẳn về Bắc Kinh.
Bộ Trưởng đặc trách lục địa của Đài Loan, Chang Hsiao Yueh, cho báo chí hay rằng chính phủ Đài Bắc có sự lạc quan dè dặt về cuộc thảo luận ở Bắc Kinh nhưng muốn nhắc nhở rằng Mỹ chớ dùng quốc gia này làm vật trao đổi, theo USA Today.
Trong gần 40 năm qua, chính phủ Mỹ theo đuổi chính sách “một Trung Quốc” theo đó công nhận chính quyền cộng sản Bắc Kinh là đại diện duy nhất, nhưng cũng công nhận quyền tự chủ của Đài Loan. Theo chính sách này, tương lai của Đài Loan tùy thuộc vào sự thương thảo của đảo quốc này và lục địa, cũng theo USA Today.
Dù Đài Loan không có liên hệ ngoại giao chính thức với Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới, đảo quốc này là một bạn hàng quan trọng của Mỹ và cũng là một khách hàng mua võ khí.