Manila tỏ rõ quan điểm không muốn làm trở thành chiến trường của xung đột Mỹ-Trung tại khu vực Biển Đông.
Nguy cơ tính toán sai lầm và xung đột vũ trang ở Biển Đông đang tăng lên từng ngày khi Trung Quốc bắt đầu thách thức sự thống trị của Hoa Kỳ trên vùng biển này.
Dư luận Phi-lip-pin đặc biệt lo ngại về các pháo đài quân sự Trung Quốc dựng trên các đảo nhân tạo bất hợp pháp ở Biển Đông. Đồng thời cũng chỉ trích gay gắt Tổng thống Rodrigo Duterte “không làm đủ” để bảo vệ lợi ích của Manila trên Biển Đông.
Trong một bài phát biểu hôm 19/02 ông Duterte cho biết, “Tôi sẽ cam kết không hi sinh một cách không cần thiết sinh mạng của người dân Phi-lip-pin. Tôi sẽ không tham gia một cuộc chiến mà biết chắc mình không thể chiến thắng”.
Tổng thống Philippines đã trấn an người dân rằng, những tiền đồn Trung Quốc dựng lên là để chống Mỹ, chứ không phải để đối đầu với các nước láng giềng.
Cùng ngày, Đại sứ Phi-lip-pin tại Trung Quốc Chito Sta. Romana bình luận trên một diễn đàn, “Mỹ-Trung ở Biển Đông như 2 con voi đang quần thảo trên bãi cỏ, và Phi-lip-pin không muốn trở thành bãi cỏ cho 2 con voi đó húc nhau”.
“Biển Đông lâu nay đặt dưới sự kiểm soát của Hạm đội 7 Hoa Kỳ nhưng bây giờ hải quân Trung Quốc bắt đầu thách thức sự thống trị của Mỹ .Tôi nghĩ chúng ta sẽ thấy sự thay đổi trong cán cân quyền lực”, vị đại sứ của Phi-lip-pin giải thích.
Ông Romana cũng cho rằng cán cân quyền lực trong khu vực đang chuyển hướng khi hai cường quốc toàn cầu tranh giành quyền kiểm soát Biển Đông. Theo ông, Phi-lip-pin không nên vướng vào cuộc cạnh tranh căng thẳng giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ.
Tuy nhiên vị đại sứ cũng nhấn mạnh, “Biển Đông hiện vẫn chưa phải là một cái hồ của Trung Quốc. Hãy nhìn tàu sân bay Mỹ, nó vẫn đang qua lại trên Biển Đông”.
 |
| Đại sứ Phi-lip-pin tại Trung Quốc Chito Sta. Romana |
Chuyên gia Aaron Rabena nhận định, “Trung Quốc bây giờ có cả 2 lợi thế là địa lí và năng lực quân sự ở Biển Đông. Một cuộc xung đột vũ trang ở Biển Đông nếu có thể sẽ là một cuộc chiến tranh giữa 2 siêu cường Bắc Kinh và Washington, Phi-lip-pin có thể bị vướng vào cuộc xung đột này”.
Theo Reuters, trong một bài phát biểu của mình trước các doanh nhân Trung Quốc và Phi-lip-pin, ông Rodrigo Duterte nói đùa rằng, “Nếu bạn muốn, bạn có thể biến chúng tôi thành một tỉnh, như Phúc Kiến, tỉnh Phi-lip-pin của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”.
Rõ ràng, người Phi-lip-pin có lý do để chỉ trích vị Tổng thống của họ. Ông Duterte muốn tận dụng quan hệ và nguồn lực của Bắc Kinh để xây dựng và phát triển đất nước. Tuy nhiên dường như Manila lại đang phạm sai lầm khi nhượng bộ trước hành động quân sự hóa khu vực Biển Đông.
Một khi Trung Quốc đã hoàn thành việc xây dựng các căn cứ quân sự trên Biển Đông thì Phi-lip-pin lấy gì ra để đàm phán với Bắc Kinh? Lúc đó, dù muốn hay không Manila cũng sẽ trở thành bãi cỏ cho hai “siêu voi” húc nhau một khi xung đột xảy ra.