Các đảng đòi độc lập ở Đài Loan lập liên minh thúc đẩy trưng cầu dân ý trước viễn cảnh Trung Quốc tăng sức ép đòi thống nhất lãnh thổ.
Trong buổi ra mắt Liên minh Formosa hôm 8/04/2018 ở Cao Hùng, cựu tổng thống Lý Đăng Huy kêu gọi người dân Đài Loan hãy nói cho thế giới biết về ý nguyện tự quyết cho tương lai của mình.
Ông Lý Đăng Huy, 95 tuổi, cũng nói Bắc Kinh cần bỏ mục tiêu dùng sức mạnh buộc chính phủ Thái Anh Văn đưa Đài Loan về với Trung Hoa lục địa.
Theo trang Nikkei Asian Review hôm 09/04, phát biểu của ông Lý đã được đám đông 3.000 người dự lễ đón chào bằng pháo tay.
Trưng cầu dân ý 2019?
Trong số các đảng tham gia Liên minh có đảng Sức mạnh Thời đại (New Power Party) do ông Hoàng Quốc Xương (sinh năm 1973) lãnh đạo.
Đây là đảng ra đời từ phong trào Hoa Hướng dương của sinh viên Đài Loan phản đối chính phủ Mã Anh Cửu trước đây.
Liên minh Formosa – tên cũ của đảo Đài Loan – cũng được ông Du Tích Khôn, thành viên Dân Tiến Đảng đang cầm quyền, ủng hộ và tham gia.
Ông Du Tích Khôn từng làm Chủ tịch Nghị viện Đài Loan.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Hồi 2014 phong trào sinh viên Hoa Hướng dương đã chiếm Nghị viện ở Đài Bắc ba ngày liền để phản đối hiệp định thương mại với Trung Quốc ký kết thời Tổng thống Mã Anh Cửu
Liên minh mới này muốn tổ chức trưng cầu dân ý để đổi tên Trung Hoa Dân quốc thành Đài Loan vào tháng 4/2019.
Họ cũng muốn Đài Loan xin vào làm thành viên Liên Hiệp Quốc.
Trong lúc có không ít ý kiến tại chính Đài Loan nghĩ rằng một cuộc trưng cầu dân ý như vậy không khả thi, báo Trung Quốc, tờ Hoàn Cầu của Đảng Cộng sản đã gọi ý tưởng này là ‘giấc mơ phi hiện thực’.
Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc trong bài diễn văn bế mạc Quốc hội trong tháng 3 năm nay đã cảnh báo ‘mọi thế lực ly khai’ muốn tách Đài Loan ra khỏi Trung Quốc.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Một cuộc diễn tập đổ bộ của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Hoa: nước này chưa bao giờ từ bỏ ý định nếu cần sẽ giành lại Đài Loan bằng vũ lực.
Bắc Kinh cũng không hài lòng với quyết định của chính quyền Donald Trump nay cho phép các quan chức Mỹ thăm Đài Loan, hòn đảo do Quốc Dân Đảng kiểm soát sau nội chiến với Đảng Cộng sản Trung Quốc từ 1949.
Kể từ đó, đảo quốc này trên thực tế là hoàn toàn tự chủ và phát triển hệ thống chính trị riêng, càng về sau này càng dân chủ nhưng vẫn bị Bắc Kinh coi là một tỉnh.
Đài Loan hiện vẫn dùng tên là Trung Hoa Dân Quốc hay Republic of China, kế thừa từ thời Tôn Trung Sơn lập ra nền cộng hoà sau khi nhà Thanh sụp đổ năm 1911.
Đương kim tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn tin rằng Đài Loan là một quốc gia có chủ quyền, và đã dự thảo học thuyết “Mỗi bên Một Quốc gia” trong quan hệ với Trung Quốc từ thời cựu Tổng thống Lý Đăng Huy.