Trong bài phát biểu tại Đại Hội đồng Liên hợp quốc hôm 29/9, Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong-ho khẳng định: Bán đảo Triều Tiên từng là một điểm “nóng” nhất thế giới, đang “chuyển mình” để trở thành cái nôi của nền hòa bình, với Tuyên bố chung đạt được giữa Mỹ – Triều hồi tháng 6/2018.
Tuy nhiên, ôngRi Yong-ho tỏ rõ sự lo ngại, mặc dù quan hệ Mỹ – Triều đã có bước tiến lớn, song vẫn còn nhiều việc để hai quốc gia này phải làm, nhằm hướng tới mục tiêu giải trừ hạt nhân và tìm kiếm nền hòa bình thực sự cho bán đảo Triều Tiên. “Nếu không có niềm tin vào Mỹ, không nhận được sự đảm bảo cho nền an ninh quốc gia, thì Triều Tiên sẽ không đơn phương tiến hành phi hạt nhân hóa” – Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong-ho tuyên bố.
Điều quan trọng nhất lúc này là, Mỹ và Triều Tiên phải cố gắng nhiều hơn trong việc xây dựng niềm tin toàn diện. Theo Ngoại trưởng Ri Yong-ho, từ sau Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ – Triều tại Singapore, Bình Nhưỡng đã đưa ra “các bước đi thiện chí đáng kể”. Tiêu biểu là: dừng các vụ thử hạt nhân và tên lửa, tháo dỡ các địa điểm thử nghiệm hạt nhân, cũng như cam kết sẽ không phổ biến vũ khí hạt nhân và công nghệ hạt nhân. Rấttiếc Bình Nhưỡng không nhận thấy bất kỳ hành động tích cực nào từ phía Mỹ.
Đến nay, đã kết thúc tháng 9, sau ba tháng hai nước ra Tuyên bố chung, Mỹ luôn muốn Triều Tiên phi hạt nhân hóa trước, gia tăng áp lực qua các lệnh trừng phạt mới, thậm chí còn việc tuyên bố chiến tranh kết thúc. Vậy Triều Tiên không thể không nghi ngờ Mỹ với những lời hứa ngọt ngào rằng sẽ đảm bảo an ninh cho Triều Tiên ngày càng tăng lên (!).
Ngoại trưởng Triều Tiên nhấn mạnh: “Cam kết của Chính phủ Triều Tiên về việc thực hiện nghiêm túc Tuyên bố chung Mỹ – Triều là kiên định và rõ ràng. Để Tuyên bố đó trở nên hiệu quả, hai nước Mỹ – Triều phải vượt qua rào cản của sự ngờ vực kéo dài nhiều thập niên qua, để xây dựng lòng tin trên tất cả các phương diện. Các thỏa thuận trước đây giữa hai bên đã dẫn đến thất bại khi sự nghi ngờ giữa hai bên không được loại bỏ hoàn toàn. Việc phi hạt nhân hóa Bán đảo nên được thực hiện song hành với việc xây dựng nền hòa bình mà hai bên có thể làm, trong đó ưu tiên việc xây dựng lòng tin”.
Theo đó, Bình Nhưỡng sẽ không tuân thủ các nghĩa vụ về phi hạt nhân hóa trong các tuyên bố với Mỹ, chừng nào chưa có được sự đảm bảo an ninh từ phía Washington.Bình Nhưỡng có nhiều lý do để không tin tưởng Washington hơn là Mỹ nghi ngờ nước này, bởi Mỹ là quốc gia duy nhất sử dụng vũ khí hạt nhân trong một cuộc chiến tranh thật sự.
Khi không có bất kì niềm tin nào với Mỹ thì sẽ không có sự tin tưởng về đảm bảo an ninh quốc gia cho Triều Tiên và trong hoàn cảnh như vậy Triều Tiên không bao giờ “đơn phương giải giáp hạt nhân trước”. Lỗi này thuộc về Mỹ, Mỹ đã “bức tử niềm tin” Triều Tiên!
Những điều Ngoại trưởng Triều Tiên tuyên bố khác xa bài phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đại Hội đồng Liên họp quốc. Ngoại trưởng Triều Tiên không hề nhắc tới cuộc gặp Thượng đỉnh lần hai sắp tới giữa Mỹ và Triều Tiên. Đặc biệt là chuyến thăm Bình Nhưỡng trong tháng 10 của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ông Ri Yong-ho dành thời gian ca ngợi kết quả mĩ mãn của ba cuộc gặp Thượng đỉnh Hàn-Triều trong năm nay. Ngoại trưởng Triều Tiên so sánh: nếu bên đàm phán hạt nhân chỉ là Hàn Quốc mà không phải Mỹ, thì tiến trình phi hạt nhân hóa đã không sa vào bế tắc.
Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng và tình báo Mỹ liên tục tỏ ra nghi ngờ về thiện chí của Bình Nhưỡng sẽ từ bỏ các vũ khí hạt nhân.Theo Reuters, Triều Tiên đang hướng tới việc chính thức ra tuyên bố kết thúc chiến tranh Triều Tiên 1950 – 1953, nhưng Washington tuyên bố trước hết Bình Nhưỡng phải từ bỏ vũ khí hạt nhân. Washington cũng phản đối những lời kêu gọi nới lỏng các biện pháp trừng phạt với Triều Tiên.
Mặc dù phía Triều Tiên tỏ ra nghi ngờ thiện chí của Mỹ, nhưng theo các nhà phân tích quốc tế, tình hình quan hệ Mỹ – Triều vẫn được đánh giá là có một bước tiến lớn. Một năm trước Tổng thống Mỹ còn đe dọa phá hủy hoàn toàn Triều Tiên. Lúc bấy giờ chính Ngoại trưởng Ri Yong-ho cũng đã cảnh báo tên lửa đạn đạo của nước này sẽ bay đến nước Mỹ.
Hãy hướng tới hòa bình. Triều Tiên và Mỹ cần hành động nhiều hơn để có được niềm tin chiến lược. Có lẽ đó cũng là nhiệm vụ chủ yếu trong chuyến thăm Triều Tiên sắp tới của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.