Hôm 2/10, tờ Washington Examiner đăng bài viết của nhà báo chính trị Tom Rogan, cho rằng Mỹ cần đáp trả sự gây hấn ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Ông Rogan bày tỏ quan ngại sâu sắc trước sự kiện hôm 30/9, khi một tàu chiến Trung Quốc hung hăng áp sát và cắt ngang mũi tàu khu trục USS Decatur (DDG 73) của Hải quân Mỹ ở khoảng cách chỉ 45 yard (41 m), khiến tàu Mỹ phải chuyển hướng sang phải, để tránh va chạm.
Hành động này xảy ra trên vùng biển quốc tế, vi phạm luật pháp quốc tế. Trên thực tế, đó là một sự vi phạm rất nghiêm trọng, khi quần đảo Trường Sa, nơi xảy ra vụ việc trên, cách đất liền Trung Quốc khoảng 1.126 Km.
Phớt lờ yếu tố địa lý, Trung Quốc đang hành xử gây hấn theo cách này bởi vì Bắc Kinh đơn phương coi Biển Đông như vùng biển thuộc chủ quyền của họ.
Xây dựng các đảo nhân tạo, và lắp đặt ngày càng nhiều những hệ thống vũ khí hiện đại trên những hòn đảo này, Trung Quốc muốn cho các nước láng giềng và các nhà xuất khẩu quốc tế một sự lựa chọn đơn giản: Hoặc phục tùng, trung thành về chính trị đối với Bắc Kinh hoặc bị ngăn cấm không cho đi qua vùng biển quốc tế này. Rõ ràng, đó là một hành vi của chủ nghĩa đế quốc và không được phép tồn tại.
Theo ông Rogan, để đảm bảo vị thế, chính quyền của Tổng thống Trump đã tăng cường những nỗ lực, thách thức hành động gây hấn của Trung Quốc, bằng cách điều các tàu quân sự và máy bay Mỹ đi qua Biển Đông.
Sự kiện tàu USS Decatur hôm 30/9 cho thấy rõ ràng Mỹ cần phải tiến hành các biện pháp bổ sung. Nếu sự hung hăng leo thang này của Bắc Kinh không vấp phải thách thức, Trung Quốc sẽ tiếp tục lấn tới.
Mỹ cần làm gì?
Vậy chính quyền Mỹ sẽ cần phải làm gì? Ông Rogan đặt câu hỏi?
Thứ nhất, chính quyền của Tổng thống Trump phải huy động thêm sự can thiệp của các đồng minh. Mặc dù gần đây Hải quân Anh và Pháp đã đi qua Biển Đông, vùng biển này vẫn chưa thấy sự phô diễn của một lực lượng vũ trang đa quốc gia đông đảo.
Theo ông Rogan, sự phô diễn lực lượng như vậy là cần thiết, vì nó sẽ cho Bắc Kinh thấy rằng cộng đồng quốc tế nhận thức rõ tham vọng đế quốc của Trung Quốc, và quyết tâm thống nhất chống lại. Việc này cũng ngăn chặn Trung Quốc leo thang hơn nữa những hành vi bất hợp pháp trong vùng biển quốc tế.
Theo đó, Mỹ nên yêu cầu Australia, Anh, Pháp, Đức, Ấn Độ, Nhật Bản, Malaysia, Philippines, Singapore và Việt Nam, tất cả gửi ít nhất một tàu chiến đến để tham gia tuần tra chung tại quần đảo Trường Sa.
Trong khi Đức có thể sẽ từ chối tham gia, sự tham gia của Nhật Bản sẽ khiến Trung Quốc tức giận, sự phô trương liên minh này sẽ thách thức những tham vọng của Bắc Kinh. Và điều quan trọng, nó sẽ khiến Trung Quốc lâm vào một tình trạng khó khăn.
Xét cho cùng, nếu Trung Quốc sử dụng vũ lực chống lại các tàu quốc tế, họ sẽ bị cô lập khỏi cộng đồng quốc tế, gây nguy hiểm cho chiến lược bá chủ kinh tế thế giới của mình. Nếu Trung Quốc cho phép các tàu nước ngoài đi qua Biển Đông, nó sẽ làm loãng chiến lược toàn cầu của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Thứ hai, Mỹ cũng phải nhận thức rõ những tác động chiến lược rộng lớn hơn của việc Trung Quốc bành trướng ở Biển Đông. Cụ thể là, bằng cách gây nguy hiểm cho các thủy thủ Mỹ, ông Tập đã chứng tỏ rằng ông ấy sẵn sàng chấp nhận những rủi ro lớn, để thay thế Mỹ thành cường quốc có ảnh hưởng lớn trên thế giới.
Thách thức này đòi hỏi Mỹ phải phản ứng, có thể theo hình thức Tổng thống Trump tăng cường chính sách ‘dựa trên đối kháng’ của mình nhằm đối phó với Bắc Kinh, ông Rogan nhận xét.
Tổng thống Mỹ cũng cần công bố mức thuế mới đối với các công ty viễn thông Trung Quốc, và áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với các công ty Mỹ muốn kinh doanh tại Trung Quốc.
Ông Trump cũng cần làm việc với Nghị viện, cho phép Lầu Năm Góc chi tiêu nhiều hơn để phát triển các năng lực chiến tranh điện tử, và chiến tranh mạng mới, để chế tạo nhiều tàu ngầm tấn công, thiết bị chiến đấu không người lái dưới nước, và đẩy nhanh việc cung cấp các vũ khí đặt ngoài tầm hỏa lực phòng thủ (standoff weapons) như các tên lửa chống tàu chiến.
Ông Tập phải biết rằng Mỹ sẽ chiến đấu và giành chiến thắng nếu cần thiết. Sự nhận thức của ông Tập về thực tế đó, là biện pháp chắc chắn nhất, để đảm bảo hòa bình, theo ông Rogan.
Tàu Lan Châu 170 của Hạm đội Nam Hải, Trung Quốc
Kết lại, sự kiện tàu khu trục USS Decatur cho thấy sự bành trướng rõ rệt của Trung Quốc, chống lại các lợi ích của Mỹ. Cũng giống như người đàn ông mà tàu khu trục USS Decatur mang tên, người đã thể hiện sự quyết tâm của dân tộc Mỹ khi buộc những tên cướp biển Barbary phải đầu hàng, Tổng thống Trump cần ‘dạy dỗ’ để Trung Quốc biết rằng ông ấy quyết tâm không lùi bước, ông Rogan kết luận.