Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông, COC, sẽ chỉ mang đến sự ổn định cho Bắc Kinh chứ không phải các quốc gia ASEAN, theo phân tích của một chuyên gia trên trang tin ABS-CBN của Philippines.
Trong chuyến thăm Phillipines hôm thứ Hai (29/10), Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói rằng Trung Quốc sẵn sàng làm việc với Philippines và ASEAN để hướng tới việc xây dựng COC, ca ngợi văn bản này như một “nhân tố giữ gìn ổn định” trong khu vực.
Tuy nhiên, ông Jay Batongbacal, Viện trưởng Viện Hải dương và Luật biển Philippines, lưu ý COC sẽ loại bỏ các quốc gia Đông Nam Á khỏi danh sách các vấn đề mà Trung Quốc phải đối phó “ở bất cứ thời điểm nào tranh chấp [trên Biển Đông] nổ ra”.
“Ổn định có nghĩa là họ đang giảm số lượng các rắc rối họ phải đối mặt trong trường hợp các tranh chấp nổi lên. Bằng cách này, họ chỉ cần ngồi và thưởng thức cảm giác rằng họ không phải đối phó với tất cả các đám cháy. Họ không phải tham gia chữa cháy với từng thành viên và cả ASEAN, [như vậy] họ có thể tập trung vào việc giải quyết các áp lực bên ngoài”, ông Batongbacal nói với ANC’s Early Edition.
Ông Jay Batongbacal. (Ảnh: Julius Leonen)
Theo ông Batongbacal, việc các bên nước ngoài khu vực tham gia vào các tranh chấp trên Biển Đông là một vấn đề lớn hơn đối với Trung Quốc so với việc phải đối phó các nước ASEAN, bởi vì các cường quốc thế giới họ có thể vận dụng “luật pháp quốc tế để chứng minh tính hợp pháp trong các hành động của họ”.
“Đối với Trung Quốc, càng nhiều quốc gia đến [Biển Đông], càng nhiều quốc gia khẳng định điều gì là hợp pháp, họ sẽ càng phải giải thích, họ càng phải biện minh cho hành vi của mình vì nó trái ngược với luật pháp quốc tế”, ông Batongbacal phân tích.
Theo Agence France-Presse, trong bản dự thảo COC được đưa ra vào tháng 8, Bắc Kinh đề nghị Trung Quốc và 10 quốc gia ASEAN nên thường xuyên thực hiện các cuộc diễn tập hàng hải cùng nhau. Tuy nhiên, họ đưa ra yêu cầu, cuộc diễn tập không có sự tham gia của các nước bên ngoài khu vực “trừ khi các bên liên quan [đến COC] được thông báo trước và không phản đối”.