Một tòa án Nga hôm 27/3 phán quyết rằng dự án nhà máy nước đóng chai bên hồ Baikal có vốn do Trung Quốc đầu tư đã nhận được sự chấp thuận không hợp pháp từ chính quyền.
(Ảnh: Oriental Daily)
Nhà máy nước đóng chai đang trong quá trình xây dựng ở vùng hồ nước ngọt lớn nhất thế giới đã gây ra tranh cãi gay gắt trong dư luận Nga, và ngày càng trở nên trầm trọng khi công chúng phổ biến lo ngại Trung Quốc có mưu đồ “chiếm đất” tại Siberia.
Một thẩm phán tòa án cấp quận ở thành phố Irkutsk, vùng Siberia, đã phán quyết rằng giấy phép chấp thuận xây nhà máy nước được cấp cho dự án trên là “trái phép” – hãng Tass đưa tin.
Thẩm phán Natalya Isakova nói rằng đơn phê chuẩn dự án đã được ban hành căn cứ vào một báo cáo tác động môi trường được đánh giá tích cực, trong khi bản báo cáo này cũng bị xác định là “bất hợp pháp”.
Phán quyết của tòa Irkutsk được đưa ra nhằm vào dự án của công ty có vốn Trung Quốc đầu tư sau khi một thỉnh nguyện thư trên trang Change.org về vấn đề này thu hút được hơn 1 triệu chữ ký.
Nước ngọt “sẽ được vận chuyển tới Trung Quốc” – bản thỉnh nguyện nói, cảnh báo rằng nhà máy trên sẽ phong tỏa sự tiếp cận của dân địa phương đối với hồ Baikal và “gây thiệt hại không thể khắc phục” đối với di sản thế giới được UNESCO công nhận này.
Đơn vị của Nga phụ trách dự án, công ty AkvaSib, sẽ kháng cáo phán quyết ngày 27 của tòa. Kỹ sư trưởng của công ty ông Vladislav Gerkovenko khẳng định với Tass, “Chúng tôi đang xây dựng nhà máy một cách hợp pháp”.
Nguồn tài chính do dự án này được cung cấp bởi một công ty Trung Quốc có tên “Baikal Lake”, đặt trụ sở ở thành phố Đại Khánh, thuộc tỉnh Hắc Long Giang giáp biên giới với Nga. Dự án 21 triệu USD này ban đầu được chính quyền địa phương Irkutsk hoan nghênh nhiệt liệt và xếp vào nhóm ưu tiên.
Vụ kiện pháp lý xảy ra sau khi các công tố viên tranh cãi về những kết luận tích cực trong bản đánh giá tác động môi trường được công bố năm 2016 bởi cơ quan giám sát môi trường của Liên bang Nga.
Các công tố viên nói rằng báo cáo chưa đánh giá đến tác động của nhà máy đối với những vùng đất ngập nước – môi trường sinh thái cho các loài chim quý hiếm trong mùa di cư.
Thống đống vùng Irkutsk Sergei Levchenko, người ủng hộ ban đầu đối với dự án, mới đây chỉ ra địa điểm của nhà máy “có đất bảo vệ môi trường ở các phía”.
“Tôi nghĩ đây là điều không thể vượt qua. Tôi không thấy tiềm năng nước đóng chai ở đây,” ông nói.
Trong khi du khách Trung Quốc đổ về hồ Baikal ngày càng nhiều, dân bản địa cho biết cộng đồng địa phương không được hưởng lợi gì bởi các tour du lịch này cũng do những công ty Trung Quốc vận hành.
Hồi giữa tháng 3, thủ tướng Nga Dmitry Medvedev cho biết Moskva rất cẩn trọng xem xét dự án khai thác nước ngọt hồ Baikal từ nhà đầu tư Trung Quốc. Ông Medvedev bày tỏ quan tâm đến mối lo của địa phương về kế hoạch này, và tin rằng “không nên tạo ra tình huống gây tổn hại cho môi trường sinh thái” của Baikal.
Từ hôm 24/3, các cuộc biểu tình của những nhóm bảo vệ môi trường Nga đã được phát động ở khoảng 50 thành phố trong cả nước, bao gồm Moskva, để phản đối vốn đầu tư từ công ty Trung Quốc vào dự án gây nguy hại cho sinh thái và ô nhiễm môi trường hồ Baikal.
Tờ Đông Phương Nhật báo (Hồng Kông) ngày 27/3 đưa tin, phong trào dân sự Save Baikal cùng tổ chức bảo vệ môi trường Ecodefence365 ở Nga đã khởi động cuộc mít-tinh, liên danh đệ đơn đề nghị tổng thống Vladimir Putin bảo vệ hồ Baikal, bao gồm đình chỉ dự án nhà máy nước đóng chai, cũng như các biện pháp liên quan đến vấn đề đưa khách du lịch ồ ạt và khai thác gỗ…