Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Nam Ngô Tấn (5/6) khẳng định việc Trung Quốc thông báo tạm ngừng đánh cá trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam là không giá trị.
Sau khi Bộ Nông nghiệp Trung Quốc (1/5) thông báo bắt đầu đơn phương thực thi lệnh cấm đánh bắt cá trái phép trên Biển Đông kéo dài ba tháng rưỡi trong phạm vi từ 12 độ vĩ Bắc đến vùng biển giao giữa tỉnh Phúc Kiến và Quảng Đông, bao gồm quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, một phần khu vực Vịnh Bắc Bộ và bãi cạn Scarborough. Trung Quốc ngang nhiên áp dụng lệnh cấm này với ngư dân trong nước và ngư dân nước khác, tuyên bố sẽ tăng cường tàu chấp pháp giám sát hai tới ba lần một ngày để bắt và xử phạt các trường hợp bị coi là vi phạm.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Nam Ngô Tấn (5/6) khẳng định việc Trung Quốc thông báo tạm ngừng đánh cá trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam là không giá trị. Đồng thời, Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Nam đề nghị các cơ quan chức năng như UBND, Đồn Biên phòng thông báo cho chủ tàu cá và ngư dân biết về việc Trung Quốc thông báo tạm ngừng đánh cá có thời hạn và khẳng định việc Trung Quốc thông báo tạm ngừng đánh cá trong vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam là không giá trị. Ông cũng yêu cầu cơ quan chức năng tuyên truyền về chủ quyền vùng biển Việt Nam cho ngư dân biết để yên tâm đánh bắt cá một cách bình thường trên các vùng biển của Việt Nam, đồng thời nhắc nhở ngư dân thường xuyên cảnh giác đối với các tàu lạ và cung cấp thông tin về các vi phạm của tàu nước ngoài trên vùng biển Việt Nam cho cơ quan chức năng.
Trong khi đó, lãnh đạo của Philippines và một số nước ven Biển Đông cũng cho rằng “lệnh cấm” của Trung Quốc là vô giá trị đối với các nước ở Biển Đông, vì Trung Quốc không có chủ quyền đối với vùng biển này. Ngoài ra, đây chỉ là một lệnh cấm đơn phương của Trung Quốc và nó chỉ có giá trị đối với ngư dân Trung Quốc tại những vùng biển của nước này.
Trước đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định: Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các quyền hợp pháp đối với các vùng biển của Việt Nam được xác định phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Việt Nam cho rằng các biện pháp bảo tồn nguồn tài nguyên sinh vật cần được tiến hành phù hợp với các quy định của Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 và không làm phương hại đến quyền chủ quyền và các quyền tài phán trên biển của các nước có liên quan. Việt Nam phản đối và kiên quyết bác bỏ quyết định đơn phương này của phía Trung Quốc. Quy chế này xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, vi phạm các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam trên các vùng biển của mình, vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, đi ngược lại tinh thần và lời văn của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc (DOC), trái với Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam – Trung Quốc.
Chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa Võ Ngọc Đồng (5/5) khẳng định, ngư dân Việt Nam có quyền đánh bắt trên vùng biển thuộc chủ quyền của mình, không một quốc gia nào có quyền ngăn cấm; khẳng định, hành động của Trung Quốc là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa. Theo ông Võ Ngọc Đồng, lệnh cấm này vi phạm các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế, Công ước của Liên Hợp quốc về Luật Biển năm 1982, đi ngược lại tinh thần và lời văn của Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trái với thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển của Việt Nam – Trung Quốc. Việt Nam trong nhiều năm qua liên tục lên tiếng phản đối và kiên quyết bác bỏ quyết định đơn phương này của phía Trung Quốc. Để bảo vệ ngư dân đánh bắt hợp pháp trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, các cơ quan chức năng Việt Nam sẽ có phương án cụ thể, kiên quyết bảo vệ an toàn để người dân yên tâm bám biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Hiện tại, Nhà nước Việt Nam cũng như các cơ quan chức năng tuyên truyền cho ngư dân nắm rõ vùng biển nào thuộc chủ quyền của Việt Nam để hành nghề, tránh đánh bắt hải sản xâm phạm vùng biển của các nước khác trong khu vực. Ông Võ Ngọc Đồng nhấn mạnh, ngư dân Việt Nam tôn trọng luật pháp của Việt Nam cũng như tôn trọng luật pháp quốc tế về đánh bắt hải sản trên Biển Đông. Ngư dân Việt Nam có quyền đánh bắt trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, không một quốc gia nào có quyền can thiệp, nghiêm cấm. Ngoài ra, ông Võ Ngọc Đồng cũng cho biết Việt Nam cũng như các nước, luật pháp quốc tế đều có quy định về việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản vào mùa sinh sản và ngư dân Việt Nam chấp hành nghiêm. Tuy nhiên, việc Trung Quốc đơn phương ra lệnh cấm đánh bắt trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam. Việt Nam – Trung Quốc đã có thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển. Lệnh cấm này không phù hợp với thỏa thuận quan trọng lãnh đạo cấp cao 2 nước đạt được về kiểm soát tốt bất đồng trên biển, không có lợi cho việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định hợp tác ở Biển Đông và xu thế phát triển quan hệ tốt đẹp giữa 2 nước cũng như nỗ lực của các nước trong việc đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) hiện nay.
Hội Nghề cá Việt Nam có công văn gửi các Bộ, ngành liên quan phản đối hành động đơn phương này từ phía Trung Quốc. Theo Hội Nghề cá Việt Nam, hành động đơn phương han hành Quy chế cấm đánh bắt cá của Trung Quốc trên Biển Đông gây cản trở sản xuất trên biển của ngư dân, xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và vùng biển vịnh Bắc bộ, vi phạm các quyền và lợi ích pháp lý của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế, đi ngược lại DOC; không phù hợp với xu thế phát triển của quan hệ hai nước trong bối cảnh hiện nay, không có lợi cho duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực; nhấn mạnh Hội Nghề cá Việt Nam kịch liệt phản đối hành động đơn phương và không có giá trị pháp lý của phía Trung Quốc. Quyết định trên của phía Trung Quốc là vô giá trị. Chủ tịch Hội nghề cá Việt Nam Nguyễn Việt Thắng cho biết, đây là lệnh cấm vào dịp hè kéo dài 3 tháng được Trung Quốc đơn phương áp dụng bắt đầu từ năm 1999 trở lại đây; khẳng định lệnh đánh bắt cá trên không có giá trị đối với Việt Nam. Theo ông Nguyễn Việt Thắng, “người ta muốn thể hiện cái quyền của người ta về cái đường lưỡi bò, với lý do là để bảo vệ thì nó cũng đơn giản như mọi năm đều nó là bảo vệ nguồn cá trong vùng biển đó. Tuy nhiên đối với Việt Nam chúng tôi thì nó chả có giá trị pháp lý gì cả vì nó vi phạm luật pháp quốc tế và vi phạm luật biển của Việt Nam. Vùng biển Việt Nam thì do người Việt quản lý chứ chả cần đợi người khác bảo vệ quyền lợi trên vùng biển của chúng tôi. Người Việt Nam sẽ lo việc đó”.