Thỏa thuận ngầm do phía Mỹ tiết lộ nhưng Trung Quốc và Campuchia đều bác bỏ cáo buộc.
Tờ The Wall Street Journal ngày 22.7 dẫn nguồn từ các quan chức Mỹ và đồng minh đưa tin Trung Quốc sẽ có thể đưa binh sĩ đồn trú tại một căn cứ hải quân của Campuchia theo thỏa thuận bí mật đã đạt được giữa hai nước.
Theo đó, thỏa thuận vừa đạt được trong năm nay nhưng không công bố, cho phép Trung Quốc đặc quyền tiếp cận một phần của Căn cứ Hải quân Ream của Campuchia tại Vịnh Thái Lan.
Giới quan sát cho rằng thỏa thuận có thể giúp Bắc Kinh đẩy mạnh các yêu sách chủ quyền vô căn cứ và khai thác lợi ích kinh tế phi pháp ở Biển Đông cũng như thách thức các đồng minh của Mỹ ở Đông Nam Á, theo Reuters.
Các quan chức Trung Quốc và Campuchia đều bác bỏ thông tin liên quan đến thỏa thuận ngầm trên. “Không có chuyện xảy ra như thế”, The Wall Street Journal dẫn lời một phát ngôn viên chính phủ Campuchia cho biết.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ ra thông cáo kêu gọi Campuchia bác bỏ thỏa thuận, đồng thời cho rằng nước này có “cam kết đối với người dân, được ghi nhận trong hiến pháp, về việc theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập”.
“Chúng tôi quan ngại rằng bất cứ động thái nào của chính phủ Campuchia nhằm mời gọi sự hiện diện quân sự của bên ngoài vào nước này sẽ đe dọa đến sự gắn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong việc điều phối phát triển khu vực, và cản trở hòa bình, ổn định ở Đông Nam Á”, theo thông cáo.
Hiện các quan chức Mỹ đang thảo luận nhằm tìm cách thuyết phục Phnom Penh thay đổi quyết định, vì căn cứ sẽ giúp Trung Quốc đóng quân, trữ vũ khí và neo đậu tàu chiến rất gần các khu vực nhạy cảm.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng Trung Quốc có thể đang tìm cách hiện diện quân sự tại Campuchia khi gửi thư cho Phnom Penh thắc mắc vì sao lại từ chối đề nghị sửa chữa một căn cứ hải quân.
Hồi tháng 1, Thủ tướng Campuchia Hun Sen bác bỏ tin đồn về thỏa thuận và cho rằng đây là “tin giả”, đồng thời nói thêm rằng Hiến pháp nước này “không cho phép bất cứ nước nào lập các căn cứ quân sự”.