Hành động áp thuế 10% lên 300 tỷ USD hàng hóa TQ của ông Trum thời điểm này nằm ngoài dự đoán của cả những người bi quan nhất về triển vọng ấm lên của quan hệ thương mại Mỹ – Trung.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 29/6 bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản. Ảnh: AP.
Thời sự quốc tế thêm một tin nóng hổi: ngay sau vòng đàm phán thứ 12 về thương mại Mỹ – Trung, ngày 2/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump lên Twitter tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung 10% với 300 tỉ USD hàng Trung Quốc, bắt đầu từ 1/9 tới đây.
Lý do ông Trump đưa ra là: TQ thiếu thiện chí, đòi đàm phán lại thỏa thuận lẽ ra phải được ký giữa hai bên.
Trước đó, Mỹ đã tăng mức thuế quan lên 25% đối với 250 tỉ USD hàng Trung Quốc. Như vậy, với lần tăng thuế này, gần như toàn bộ hàng hóa nhập khẩu của Mỹ từ TQ đều bị ông Trump sử dụng vũ khí thuế quan.
Quyết định của người đứng đầu Nhà Trắng lập tức khiến thị trường chứng khoán Mỹ và thế giới điên đảo, lao dốc.
Giới phân tích nhận định rằng, tiếp theo đánh thuế 25% đối với 250 tỷ USD hàng hóa trước đây, việc áp thuế 300 tỷ USD lần này là cú đấm bồi khủng khiếp của Mỹ giáng vào TQ trong bối cảnh hiện nay.
Cho dù trong trận chiến thương mại khốc liệt với Mỹ, TQ chưa bao giờ chịu nước lép, luôn ăn miếng trả miếng với những đòn phản vệ tương tự, thì tác động của cú đấm đó cũng sẽ khiến kinh tế TQ khốn đốn với các hậu quả có thể nhìn thấy trước: giá cả hàng hóa TQ vào Mỹ sẽ tăng làm giảm sức cạnh tranh; làn sóng tháo chạy của các nhà đầu tư nước ngoài, và cả các nhà đầu tư TQ, ra khỏi Trung Hoa đại lục sang các nước khác nhằm tránh đòn thuế quan của Mỹ sẽ diễn ra ồ ạt hơn; tăng trưởng kinh tế TQ sẽ tiếp tục đà giảm sút,v.v…
Thậm chí nhiều quan chức Mỹ còn đồ rằng, các đòn tới tấp của ông Trump sẽ “nghiền nát” nền kinh tế TQ.
Hành động của ông Trum rõ ràng nằm ngoài dự đoán của các chuyên gia, ngay cả với những người bi quan nhất về triển vọng ấm lên của quan hệ thương mại Mỹ – Trung.
Là bởi, có lúc, trong thời điểm căng thẳng cuộc so găng, hai cú bắt tay giữa ông chủ Nhà Trắng và ông chủ Trung Nam Hải – ông Trump và ông Tập – bên lề các hội nghị G20 tháng 12/2018 tại Argentina và tháng 6/2019 tại Nhật Bản đã giúp Mỹ và TQ “đình” lại cuộc chiến thương mại.
Khi đó, cả thế giới đều thở phào, vì cuộc chiến thương mại tuy không tiếng súng, nhưng vô cùng khốc liệt đã tạm thời được cứu vãn. Vậy nên, hai lần bắt tay của ông Trump và ông Tập không chỉ tác động mà còn định hướng cho sự phát triển kinh tế toàn cầu trong thời gian tiếp theo.
Còn ông Trump, như thường lệ, sau mỗi lần gặp nhà lãnh đạo TQ đều hoan hỷ khoe với cả thiên hạ rằng, ông với ông Tập là “bạn tốt”, “ bạn thân”. Thậm chí, kết thúc cuộc gặp kín kéo dài 80 phút bên lề Hội nghị G20 tại Nhật Bản, ông Trump còn khẳng định: “Đó là cuộc gặp tốt đẹp, tốt hơn mong đợi”.
Sự lạc quan của ông Trump trong các thời điểm đó đều khiến truyền thông quốc tế hớn hở, tưng bừng với hình ảnh ông cùng ông Tập Cận Bình gần gũi, thiện chí và tin cậy.
Nhưng lần nào cũng vậy, sau những tuyên bố lạc quan, ông Trump lại khiến cả thế giới bất ngờ và bàng hoàng vì những quyết định dứt khoát, chóng vánh.
Cụ thể: Ngày 1-12-2018: Sau hội kiến của hai ông bên lề hội nghị G20 ở Argentina, Mỹ và TQ nhất trí “đình chiến” 90 ngày.
10-5-2019: Sau khi đàm phán thương mại đổ vỡ, Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với 250 tỉ USD hàng TQ, từ mức 10% lên 25%.
29-6-2019: Ông Trump và ông Tập gặp lại tại Hội nghị G20 ở Nhật Bản, hai bên lại đồng ý “đình chiến”.
2-8-2019: Ông Trump làm cú tất toán, tuyên bố áp thuế bổ sung 10% lên 300 tỉ USD hàng hóa còn lại nhập từ TQ cùng lý do đã nêu ở trên.
Thêm một chuyện ngoài lề, trước Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều tổ chức tại Hà Nội hồi tháng 2 năm nay, vừa mới nức nở ca ngợi nhà lãnh đạo Triểu Tiên Kim Jung Un là “bạn tốt”, ông Trump đùng đùng bỏ bữa trưa làm việc chung, về khách sạn riêng và sau đó, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều với bao công phu chuẩn bị không đạt kết quả.
Bất ngờ và quyết đoán – ông Trump nhiều phen khiến cả thế giới chưng hửng. Vậy nên, không ít người cho rằng, ông mang cả cái tính khí thất thường của một ông chủ doanh nghiệp vào Nhà Trắng.
Nhưng ngẫm cho cùng, nếu không thế, đâu còn là ông Trump!