Australia và Mỹ thảo luận về nỗ lực chung nhằm ứng phó với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Mỹ đã tới Australia để tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng với Australia. Tại Hội nghị Bộ trưởng 2+2 Australia – Mỹ, hai bên đã thảo luận về nhiều vấn đề trong đó tập trung vào “hợp tác giữa Australia và Mỹ tại khu vực Đông Nam Á cũng như Tây Nam Thái Bình Dương”, tăng cường can dự của Australia tại Thái Bình Dương, an ninh mạng, thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực quân sự, chống khủng bố và các hình thức bạo lực cực đoan trên mạng. Ngoài ra, Australia và Mỹ đã thảo luận về nỗ lực chung nhằm ứng phó với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Phát biểu sau cuộc họp, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo (4/8) đã cáo buộc Trung Quốc “quân sự hóa Biển Đông” và mạnh mẽ phê phán Bắc Kinh trộm cắp tài sản trí tuệ và trong một loạt vấn đề khác…Đồng thời cho rằng đầu tư của Trung Quốc đã khiến các đồng minh của Mỹ và Australia lâm vào nguy cơ nợ nần.Ông Pompeo cũng cho biết thêm: “Chúng tôi cho rằng có thể thực hiện được việc duy trì quan hệ thương mại với Trung Quốc, đồng thời yêu cầu họ cần tuân thủ các quy tắc. Không một quốc gia hay nền văn minh nào có thể cho phép các quy tắc không công bằng như vậy tồn tại và sống sót trong một khoảng thời gian. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng lại nguyên tắc đối xử bình đẳng. Chúng tôi hoan nghênh Trung Quốc tiếp tục phát triển, nhưng họ cần phải được xây dựng trên cơ sở đúng đắn, công bằng, bình đẳng và hỗ trợ lẫn nhau”.
Trước đó, phát biểu trả lời phỏng vấn, ông Mike Pompeo cho biết: “Đã đến lúc hai nước hợp tác để làm nhiều hơn cho khu vực này. Tôi xin nói rõ rằng Mỹ là một quốc gia Thái Bình Dương và rất quan tâm đến những gì đang xảy ra ở đây và sẽ ở lại đây. Mỹ và Australia là hai quốc gia dân chủ, có một triết lý chung về dân chủ, pháp quyền và nhân quyền và đó là một mối quan hệ vững chắc không thể phá vỡ”.Ông Pompeo cũng ca ngợi Chính phủ Morrison đã tham gia tích cực vào các vấn đề Thái Bình Dương và đặc biệt đề cập đến những căng thẳng chiến lược ở Biển Đông. Ông tuyên bố: “Hai nước Mỹ và Australia cảm thấy lo ngại về việc quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc, trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình đã cam kết với thế giới rằng sẽ không làm như vậy; hoặc áp đặt cho vay vốn lên những quốc gia đang cần khẩn cấp các nguồn lực kinh tế, khiến họ cuối cùng rơi vào các vấn đề nợ nần không liên quan đến thương mại, mà sẽ bị khống chế về mặt chính trị”.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Esper nói tại cuộc họp báo chung: Mỹ đã coi Ấn Độ – Thái Bình Dương là “chiến trường ưu tiên”. Ông thẳng thừng phê phán Trung Quốc phá hoại sự ổn định của khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương, có hành vi cướp đoạt kinh tế, lấy cắp tài sản tri thức và quân sự hóa Biển Đông, mưu đồ mở rộng ảnh hưởng đối với các đảo quốc trong khu vực.Ông Mark Esper tuyên bố: “Nếu có bất cứ nước nào muốn sử dụng phương thức hy sinh nước khác để tái sắp xếp lại khu vực này, Mỹ sẽ tuyệt đối không khoanh tay ngồi nhìn; chúng tôi tin rằng bất kỳ quốc gia nào đều không thể và không nên chi phối khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương” và “Mỹ kiên quyết phản đối hành vi xâm lược và mô thức phá hoại ổn định của Trung Quốc”. Ông cũng phê phán Trung Quốc lợi dụng cướp đoạt kinh tế và áp đặt các khoản nợ kếch sù lên các nước khác, tiến hành các cuộc “giao dịch dã man” với các nước, ngang nhiên lấy cắp bản quyền sở hữu trí tuệ của nước khác.
Phản ứng trước những phát biểu của giới chức Mỹ và Australia, Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Australia (4/8) đã lên tiếng kiên quyết bác bỏ mọi cáo buộc chống lại Trung Quốc trong Tuyên bố chung Australia – Mỹ; nhấn mạnh: “Trong thời gian quan chức cấp cao Mỹ đến thăm Australia và dự hội nghị cấp bộ trưởng Australia – Mỹ đã tiến hành công kích và vu cáo Trung Quốc một cách vô cớ, cho thấy tâm thế bá quyền nhất quán của một số thế lực ở Mỹ. Mưu đồ của họ nhất định sẽ phí công vô ích”. Sau khi phê phán hành động của Mỹ rút khỏi Hiệp ước tên lửa tầm trung gần đây là “trốn tránh trách nhiệm của mình”, Người phát ngôn sứ quán Trung Quốc nói thêm: “Hiện nay tình hình Biển Đông nói chung là ổn định. Mỹ và các thế lực bên ngoài muốn châm lửa quạt gió, kích động ly gián trong vấn đề Biển Đông. Cách làm của họ chỉ làm tình hình Biển Đông rối loạn và phá hoại hòa bình và ổn định trong khu vực. Các quốc gia và người dân trong khu vực sẽ không mắc lừa họ”.
Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, hội nghị được đã thảo luận nhiều vấn đề không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương giữa Mỹ và Australia mà còn tác động cả tới các vấn đề khu vực và thế giới. Được biết, Australia là một trong những đồng minh quan trọng nhất của Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Bắt đầu từ năm 1985, hai nước đã hình thành cơ chế họp Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng thường niên để tăng cường trao đổi và thắt chặt mối quan hệ đồng minh lâu đời.