Bộ Quốc phòng Mỹ hôm 28/6 tiếp tục chỉ trích rằng Trung Quốc đang “can thiệp mang tính cưỡng ép” vào các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam ở Biển Đông, đồng cảnh cảnh báo Bắc Kinh “sẽ không giành được niềm tin của các nước láng giềng cũng như sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế bằng cách duy trì những hành động dọa dẫm, bắt nạt”.
TQ vi phạm trật tự quốc tế, duy trì những hành động dọa dẫm, bắt nạt
Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết nước này “cực kỳ quan ngại” trước việc “Trung Quốc tiếp tục vi phạm trật tự quốc tế dựa trên luật pháp ở khắp khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương”. Mỹ cáo buộc Bắc Kinh vi phạm cam kết được Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Wei Fenghe đưa ra tại Đối thoại Shangri-La. Theo đó, Trung Quốc “hứa đi theo con đường phát triển hòa bình”. Lầu Năm Góc cáo buộc Trung Quốc “can thiệp mang tính cưỡng ép” vào các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam ở Biển Đông. “Những hành động dọa dẫm, bắt nạt” kiểu như vậy là vi phạm các quy định và tiêu chuẩn quốc tế.
Bộ Quốc phòng Mỹ thẳng thắn chỉ ra rằng Trung Quốc “đã nối lại các hoạt động can thiệp mang tính cưỡng ép vào các hoạt động khai thác dầu khí kéo dài lâu nay của Việt Nam ở Biển Đông, đi ngược lại hoàn toàn với cam kết của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa ở Đối thoại Shangri-La về việc Trung Quốc sẽ kiên quyết theo đuổi con đường phát triển hòa bình”.
Lầu Năm Góc cũng cho biết trong một tuyên bố được phát đi rằng, Bắc Kinh “sẽ không giành được niềm tin của các nước láng giềng cũng như sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế bằng cách duy trì những hành động dọa dẫm, bắt nạt”. Bộ Quốc phòng Mỹ còn nói thêm rằng, “các hành động dọa dẫm những nước ASEAN có tranh chấp, triển khai các hệ thống vũ khí tấn công ở Biển Đông và thực thi việc đòi hỏi chủ quyền bất hợp pháp ở khu vực đã khiến người ta nghi ngờ rất lớn về sự đáng tin của Trung Quốc”.
Hiện nay, Mỹ đang xem Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương là một khu vực “tự do và mở” nơi tất cả các nước lớn và nhỏ đều được đảm bảo an ninh chủ quyền, không chịu sự cưỡng ép và có thể theo đuổi tăng trưởng kinh tế song song với tuân thủ các luật lệ và quy tắc đã được quốc tế thừa nhận, tuyên bố của Lầu Năm Góc đã nhấn mạnh như vậy. Những phát biểu mạnh mẽ trên được Mỹ đưa ra sau khi tình hình Biển Đông tiếp tục leo thang căng thẳng do việc Trung Quốc cho nhóm tàu Hải Dương 8 quay trở lại xâm phạm nghiêm trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam được xác định theo các quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).
Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết các bất đồng bằng mọi biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng hôm 22/8 cho biết: “Việt Nam đã nhiều lần giao thiệp với Trung Quốc về vấn đề này, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, không có những hành vi làm gia tăng căng thẳng, gây phức tạp tình hình, đe dọa hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông cũng như ở khu vực. Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục thực thi vào bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam phù hợp với luật pháp quốc tế và pháp luật Việt Nam. Với quyết tâm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đóng góp vào hòa bình, ổn định, an ninh khu vực và quốc tế, Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết các bất đồng bằng mọi biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ lên tiếng về hành động của Trung Quốc ở Biển Đông, Trước đó, hôm 22/8, Mỹ cũng đã lên tiếng bày tỏ sự quan ngại sâu sắc trước những hành động gây hấn và can thiệp của Trung Quốc vào hoạt động dầu khí của Việt Nam ở Biển Đông. Mỹ nói rằng, nước này cực kỳ quan ngại về việc Trung Quốc can thiệp vào các hoạt động dầu khí ở vùng biển của Việt Nam, nói rằng điều đó khiến Mỹ phải đặt câu hỏi về cam kết của Bắc Kinh đối với việc giải quyết hòa bình các tranh chấp hàng hải.
Một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, việc Trung Quốc tái triển khai tàu khảo sát của chính phủ cùng với lực lượng quân sự hộ tống ở ngay vùng biển ngoài khơi Việt Nam từ hôm 13/8 là “một hành động leo thang của Bắc Kinh nhằm dọa dẫm không cho các nước khác phát triển tài nguyên trên Biển Đông”. Trung Quốc đang gây quan ngại rất lớn cho cộng đồng quốc tế nói chung và các nước có lợi ích ở Biển Đông nói riêng khi liên tiếp có những động thái coi thường luật pháp quốc tế, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của nước khác và gây hấn với các nước có tranh chấp trong khu vực.