Chính quyền của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm thứ Năm (12/9) tuyên bố rằng họ đang “gác lại” chứ không “từ bỏ” phán quyết của tòa án quốc tế về Biển Đông, một chiến thắng sau đơn kiện của Philippines chống lại yêu sách chủ quyền đường 9 đoạn của Trung Quốc ở vùng biển chiến lược này.
Tuyên bố được đưa ra để trấn an những bất bình sau khi ông Duterte tiết lộ rằng Bắc Kinh đề nghị Manila gác bỏ phán quyết để hai bên cùng thăm dò Biển Đông. Ông Duterte cho biết, nếu phát hiện mỏ dầu khí nào, Philippines và Trung Quốc sẽ ăn chia theo tỷ lệ 60-40, “ông Tập Cận Bình Cận Bình đã hứa như vậy”.
Tổng thống Duterte nói rằng ông sẽ “phớt lờ” phán quyết để “tiến đến một hoạt động kinh tế”, ám chỉ việc khai thác tài nguyên với Trung Quốc.
Tuy nhiên, người phát ngôn của tổng thống, Salvador Panelo, hôm thứ Năm đã giải thích rằng Philippines sẽ không từ bỏ chiến thắng hợp pháp của mình trước Trung Quốc.
“Việc gạt sang một bên không có nghĩa là chúng tôi sẽ từ bỏ nó. Điều mà tổng thống muốn nói là, như chúng tôi đã nói nhiều lần và như ông ấy đã nói, phán quyết của trọng tài vẫn phải tùy theo các cuộc đàm phán giữa hai nước; việc đàm phán đang diễn ra một cách ôn hòa”.Người phát ngôn giải thích thêm: “Nói cách khác, có một sự bế tắc, vì vậy hãy để họ nói chuyện, hãy nói chuyện về những điều khác như việc thăm dò chung này”.
Ông Panelo tiếp tục thanh minh về tuyên bố của Tổng thống: “Không phải là từ bỏ, mà là đặt nó sang một bên theo một tâm thái là ‘Được rồi, chũng ta sẽ tiếp tục nói về nó sau’. Đó là điều mà ông ấy muốn nói”.
“Khi ông ấy nói ‘phớt lờ’, ý ông ấy là gạt sang một bên. Nó (phán quyết) vẫn còn đó. Có một sự bế tắc. Chúng ta không tiến lên nhưng chúng ta vẫn tiếp tục thảo luận. Chúng ta đồng thời vẫn tiếp tục đàm phán ôn hòa, thật ra đó là tuyên bố chung của hai (lãnh đạo Trung Quốc-Philippines)”.
