Tư lệnh Không quân Mỹ tại khu vực Thái Bình Dương Charles Q. Brown (6/12) khẳng định không quân Mỹ duy trì các hoạt động tuần tra tự do hàng không ở Biển Đông trong 15 năm qua.
Theo tướng Charles Q. Brown, Không quân Mỹ đã bay trong và xung quanh Biển Đông trong suốt 15 năm qua và xin thông báo rằng không quân Mỹ vừa có hoạt động như vậy trong tuần này; đồng thời khẳng định mục tiêu của không quân Mỹ là đảm bảo khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở, thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau về các vấn đề và thách thức chung, đồng thời tăng cường năng lực và tương tác giữa các đối tác và đồng minh. Tuyên bố được tướng Brown đưa ra khi được hỏi vì sao không quân Mỹ không tiến hành các hoạt động tuần tra đảm bảo quyền tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông như các chiến dịch mà hải quân nước này thường thực hiện ở khu vực. Tư lệnh Không quân Mỹ tại khu vực Thái Bình Dương giải thích rằng các hoạt động của không quân tại Biển Đông ít được chú ý hơn hải quân, dù chúng vẫn được tiến hành định kỳ; cho biết máy bay quân sự Mỹ thường xuyên bay qua Biển Đông, gồm các oanh tạc cơ, máy bay tuần thám P-3 Orion, P-8 Poseidon, máy bay trinh sát U-2 hay RQ-4.
Trong một diễn biến liên quan, Không quân Mỹ (5/12) đã điều ít nhất hai máy bay ném bom chiến lược B-52 Stratofortress được cho là cất cánh từ căn cứ không quân Andersen của Mỹ trên đảo Guam đã bay qua khu vực Biển Hoa Đông. B-52 Stratofortress là máy bay ném bom chiến lược của Mỹ được Boeing thiết kế và chế tạo và được Không quân Mỹ vận hành từ những năm 1950. Theo báo cáo, các máy bay ném bom đã bay qua eo biển Miyako, tuyến đường thủy giữa đảo Miyako và đảo Okinawa của Nhật Bản, trước khi bay qua khu vực Biển Hoa Đông. Các máy bay B-52 đã kích hoạt hệ thống phát thanh giám sát phụ thuộc tự động để thông báo về sự hiện diện và đường bay của chúng.
Được biết, trong năm 2019, Mỹ liên tục triển khai nhiều hoạt động tuần tra đảm bảo tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông. Theo đó, Hải quân Mỹ (7/1) đã cử tàu khu trục trang bị tên lửa hành trình lớp Arleigh Burke USS McCampell tuần tra đảm bảo tự do hàng hải (FONOPS) trong khu vực 12 hải lý quanh đảo Cây, Lincoln và Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam; Hạm đội 7 (11/2) đã cử hai tầu khu trục hạm có gắn tên lửa hành trình USS Spruance và USS Preble tuần tra vùng 12 hải lý bãi đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa; Mỹ (19/5) điều tàu USS Preble (DDG-88) trang bị tên lửa Tomahawk đã đi dọc theo bãi cạn Scarborough ở Biển Đông nhằm thách thức những yêu sách của Trung Quốc tại khu vực này;Hải quân Mỹ (6/5) điều hai tàu khu trục trang bị tên lửa dẫn đường USS Preble và USS Chung Hoon tuần tra tự do hàng hải trong phạm vi 12 hải lý quanh Đá Gaven và Đá Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa; Hải quân Mỹ (28/8) đã điều tàu khu trục USS Wayne E. Meyer áp sát đá Vành Khăn và Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa; Hải quân Mỹ Mỹ (13/9) điều khu trục hạm mang tên lửa dẫn đường USS Wayne E. Meyer áp sát khu vực quần đảo Hoàng Sa…
Không chỉ tuần tra đảm bảo tự do hàng hải, Mỹ còn nhiều lần cử máy bay tuần tra tự do hàng không trong khu vực Biển Đông. Theo đó, Mỹ (13/3) đã điều hai máy bay ném bom chiến thuật B-52 tuần tra trong khu vực Biển Đông. Đây là lần thứ hai trong vòng 10 ngày qua máy bay B-52 di chuyển trên Biển Đông, thách thức các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc. Bộ chỉ huy Không quân Mỹ ở Thái Bình Dương (14/3) thông báo hai máy bay ném bom chiến thuật B-52H Stratofortress của Mỹ vừa bay ngang Biển Đông; khẳng định máy bay quân sự chỉ tiến hành hoạt động huấn luyện thường kỳ nhằm hỗ trợ các đồng minh, duy trì khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và mở… Kể từ 2004, Mỹ đã luân phiên điều máy bay ném bom tầm xa B-1, B-52 và B-2 rời Guam và diễn tập ở châu Á; đồng thời cáo buộc Bắc Kinh triển khai tên lửa chống hạm, thiết bị gây nhiễu điện tử và tên lửa đất đối không tới các đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông.