Các biện pháp phong tỏa nhằm ngăn chặn virus corona của Trung Quốc tác động đến các hoạt động kinh tế và đang được cảm nhận trên toàn cầu, với các nhà xuất khẩu, khai thác và sản xuất, mọi thứ từ than, gỗ đến thịt và trái cây, đang phải đối mặt với sự chậm trễ và những lô hàng tiềm năng bị hủy bỏ (Reuters ngày 4/2).
Là quốc gia đông dân nhất thế giới, Trung Quốc được cho là nước có mức tiêu dùng lớn nhất đối với các nguyên liệu thô, nhiên liệu và thực phẩm trên toàn cầu. Nhưng sự kết hợp giữa kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài cùng với sự lây lan nhanh chóng của chủng mới virus corona đã giết chết hàng trăm người, đang gây nhiễu loạn các kênh hậu cần trong và ngoài nước này.
Những ảnh hưởng của nó đối với chuỗi cung ứng toàn cầu đang trải dài đến New Zealand, Hoa Kỳ và hơn thế nữa, gây ảnh hưởng rõ rệt đối với các mặt hàng nhỏ như thực phẩm và lâm sản.
Xuất khẩu hàng hóa từ Trung Quốc cũng bị gián đoạn, dẫn đến các vấn đề khác về chuỗi cung ứng. Hyundai Motor cho biết họ sẽ tạm dừng sản xuất tại Hàn Quốc, cơ sở sản xuất lớn nhất của Hyundai Motor, vì thiếu phụ tùng thay thế.
Tại cảng Eastland của Gisborne ở New Zealand, xuất khẩu gỗ tròn sang Trung Quốc – nguồn doanh thu chính của cảng – đã bị tạm dừng cho đến khi có thông báo mới, trong khi các nhân viên lâm nghiệp trên khắp New Zealand đã được thông báo về nhà.
Doanh số 300 triệu đô la New Zealand (195 triệu USD) bán tôm hùm hàng năm của New Zealand cho Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Các thương nhân cho biết, giá tôm hùm đá địa phương đã giảm gần một nửa khi các nhà xuất khẩu tìm cách giảm hàng tồn kho và ngư dân đã ngừng đánh bắt.
“Đối với các nhà xuất khẩu của New Zealand, thời điểm này thật đáng tiếc vì đây là thời kỳ cao điểm về nhu cầu và giá cả tốt trong dịp Tết”, Giám đốc Điều hành Hội đồng Công nghiệp Tôm hùm đá New Zealand, Mark Edwards nói với cổng thông tin Stuff.
Thiếu lao động
Tắc nghẽn cảng là tác động tổng hợp của một số lệnh phong tỏa quy mô toàn thành phố nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus và điều này ngăn cản mọi người đi làm. Điều đó dẫn đến việc giảm lao động cho tất cả các chức năng cần thiết tại các cảng nhập cảnh điển hình, chẳng hạn như nhân viên hải quan và nhân viên kiểm tra và xử lý hàng hóa.
Ít người làm việc tại các cảng dự kiến sẽ tạo ra sự chậm trễ trong chuỗi cung ứng và đe dọa sẽ tăng chi phí cho các nhà xuất khẩu nông nghiệp Hoa Kỳ kinh doanh tại Trung Quốc, như nhà chế biến gia cầm Sanderson Farms Inc và Tyson Foods Inc.
“Các lô hàng chân gà đầu tiên của chúng tôi mới bắt đầu đến nơi thì tất cả những điều này xảy ra,” ông Sumner nói. “Số lượng đã được thông quan chỉ là một phần nhỏ nếu so với sản lượng thông quan trong điều kiện bình thường”.
Cả Tyson và Sanderson đều không thể đưa ra bình luận ngay hôm thứ ba.
Cũng có báo cáo về sự thiếu hụt thuyền trưởng cho tàu kéo, có nghĩa là các tàu lớn hiện mất nhiều thời gian hơn bình thường để cập cảng tại một số cảng nhất định. Các quan chức tại một số cảng lớn hơn cho biết họ đã có thể duy trì hoạt động bình thường nhưng các cơ sở cảng nhỏ hơn đang gặp khó khăn. “Cảng và các bến tàu của chúng tôi đang hoạt động bình thường. Nhưng vấn đề thực sự bây giờ là các cảng tiếp nhận ở hạ lưu, chẳng hạn như (xung quanh) Thượng Hải và Ninh Ba,” một giám đốc hậu cần tại cảng Yingkou ở tỉnh Liêu Ninh phía đông bắc, một trung tâm quặng và quặng sắt lớn, nói.
Những gì chúng tôi nghe được từ báo cáo của họ là họ không có đủ người lái xe tải và thuyền để chuyển hàng hóa ra khỏi cảng bằng đường bộ và đường sông. Vì vậy, họ đang bị tắc nghẽn và muốn chúng tôi giảm tốc độ gửi tàu cho họ. Người quản lý của một công ty hậu cần của nhà nước ở Ninh Ba cho biết, thời gian chờ đợi đã tăng lên ít nhất bốn ngày, để dỡ hàng xà lan trên sông do thiếu hụt nhân sự.
Các nhà xuất khẩu thận trọng
Các nhà xuất khẩu hàng hóa nông nghiệp của Hoa Kỳ cho biết một số lô hàng container có thể bị trì hoãn do không chắc chắn về thời gian ân hạn cho việc thông quan, hoặc các khoản phí nợ cho người mua hàng vì sự chậm trễ giao hàng.
Khoảng 20 cảng lớn và hai hãng vận tải nội địa trên khắp Trung Quốc đã giảm hoặc loại bỏ phí trễ hạn và phí tạm giữ đối với các lô hàng container, hàng kềnh càng và tàu dầu cho đến ngày 9/2 để cố gắng duy trì lưu lượng hàng hóa ra thị trường. Mặc dù vậy, các nhà xuất khẩu với thời gian hành trình kéo dài hàng tuần tới Trung Quốc vẫn lo ngại về khả năng trì hoãn kéo dài một khi hàng hóa của họ đến cảng, đặc biệt là thực phẩm có thể bị hỏng.
Giám đốc điều hành Peter Friedmann tại Liên minh Vận tải Nông nghiệp, một cơ quan công nghiệp có trụ sở tại Hoa Kỳ cho biết, “Các hãng vận tải đã kéo dài thời gian ân hạn đến ngày 9/2, nhưng ngoài thời hạn đó, các chủ hàng có thể phải đối mặt với các mức phạt nặng.”
Ông nói thêm rằng phí trễ hạn bình thường đối với các container lạnh – được sử dụng để vận chuyển cá, thịt và trái cây – có thể lên tới 350 đô la mỗi container mỗi ngày, có khả năng dẫn đến tổn thất nặng nề đối với các lô hàng có giá trị thấp, dễ hư hỏng nếu việc trì hoãn thông quan kéo dài.