Truyền thông Philippines cho biết trong khi thế giới đang trở nên hỗn loạn vì đại dịch Covid-19, thì Trung Quốc vẫn duy trì hoạt động như thường lệ ở Biển Đông, trong đó đã thiết lập hai trạm nghiên cứu trái phép mới trên đá Chữ Thập và Subi.
Các cơ sở nghiên cứu này trực thuộc Trung tâm Nghiên cứu tích hợp về đảo và đá của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), trong đó có một số phòng thí nghiệm về sinh thái, địa chất và môi trường. Những cơ sở mới này có thể hỗ trợ các nhà khoa học điều tra thực địa, lấy mẫu và nghiên cứu khoa học ở Trường Sa. Hiện có một cơ sở nghiên cứu khoa học về rạn san hô và biển sâu đã được thiết lập tại hai trạm nghiên cứu đang hoạt động, cộng với một trung tâm nghiên cứu được thành lập trước đây về rạn san hô Panganiban (Mischief).
Các căn cứ được hình dung là cơ sở hỗ trợ cho nghiên cứu liên ngành của các nhà hải dương học. Chúng cũng được thiết kế để cải thiện khả năng quan sát và thử nghiệm tại chỗ về sinh thái, địa chất, môi trường, vật liệu và sử dụng năng lượng biển trong môi trường biển nhiệt đới, báo cáo của Tân Hoa Xã cho biết. Các điều kiện và cơ sở nghiên cứu sẽ được tối ưu hóa hơn nữa để hỗ trợ tốt hơn, báo cáo cho biết.
CAS đã lên kế hoạch để thúc đẩy khả năng đổi mới và cung cấp các sản phẩm dịch vụ công cộng của khoa học và công nghệ biển để đáp ứng nhu cầu của cả Trung Quốc và các quốc gia duyên hải khác trên Biển Đông.
CAS được thành lập để giải quyết các vấn đề khoa học và công nghệ ở Biển Đông, tin rằng nó sẽ góp phần vào sự xuất hiện của một cộng đồng hàng hải với các tài nguyên được cho là chia sẻ. Trung Quốc trong những năm gần đây đã biến các rạn san hô và hải đảo thành các tiền đồn được trang bị bến cảng, sân bay, nhà chờ tên lửa, các cơ sở liên lạc, mở rộng khả năng giám sát các hoạt động của đối thủ ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như đối với toàn bộ.
Ngoài Philippines và Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng có các yêu sách ở Biển Đông, nơi có các tuyến đường biển quan trọng, qua đó 5.000 tỷ USD thương mại toàn cầu đi qua mỗi năm và các đảo nhỏ, rạn san hô và đảo san hô được cho là đang ngồi trên đỉnh dự trữ năng lượng lớn. Chuyên gia an ninh hàng hải Collin Koh cho biết việc ra mắt hai trung tâm nghiên cứu mới của Trung Quốc tại thời điểm này là một sự phát triển đáng kể.
Một số người có thể nghĩ rằng đại dịch coronavirus đang diễn ra sẽ khiến Bắc Kinh mất tập trung khỏi các điểm chớp cháy trên biển này, ông Koh Koh nói với tờ Inquirer của Philippines. Sử dụng những nỗ lực được cho là “khoa học dân sự’ này để khẳng định yêu sách là một trong những phương thức như vậy và một trong những điều đó cũng thường bị bỏ qua bởi tất cả chúng ta”, chuyên gia Singapore nhận định.
Tuy nhiên, cùng lúc đó, sự phân nhánh chiến lược thu được không kém phần quan trọng, ông nói. Koh tin rằng Trung Quốc sẽ vẫn nhất quán trong các hoạt động của mình ở vùng biển tranh chấp. Tuy nhiên, vì đại dịch đã quét qua toàn cầu, hành động của nó có thể không được chú ý. Thế giới có khả năng bỏ qua những phát triển như vậy với sự tập trung ưu tiên của họ vào virus. Điều này cũng nên áp dụng cho các bên Biển Đông khác, ông Koh Koh nói.
Nếu cho rằng Trung Quốc sẽ buông tay trong việc đẩy mạnh chủ quyền và quyền chủ quyền trên biển ở Biển Đông, trong bối cảnh Covid-19 sẽ là tín hiệu sai lầm cho dư luận trong và ngoài nước, theo chuyên gia Koh Koh. Chuyên gia này cho biết Trung Quốc tiếp tục chủ động ở Biển Đông mặc dù vật lộn với dịch Covid-19 là điều hiển nhiên sau khi đây là lần đầu tiên công khai một cuộc tập trận tự do hàng hải của Mỹ tại Hoàng Sa vào ngày 10/3. Mỹ thường báo cáo quyền tự do hoạt động hàng hải của mình.