Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm thứ Ba (5/5) đã lên tiếng kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hãy “loại bỏ” sự kiểm soát của Trung Quốc đối với tổ chức này trong đại dịch virus corona Vũ Hán. Đài Loan khẳng định chỉ có chính phủ được bầu dân chủ của Đài Loan mới có thể đại diện cho người dân nước này trên vũ đài quốc tế.
Trung Quốc phản đối Đài Loan tham gia WHO vì Bắc Kinh coi hòn đảo dân chủ này chỉ là một tỉnh ngoài khơi xa của mình. Điều này khiến Đài Loan không thể chấp nhận và họ cho rằng việc mình bị loại khỏi các phiên họp của WHO đã và đang tạo ra một khoảng trống nguy hiểm trong cuộc chiến toàn cầu chống virus corona.
Theo Reuters, thời gian gần đây, Đài Loan đang tiến hành vận động hành lang để tham gia với tư cách quan sát viên vào một phiên họp diễn ra trong tháng này của Hội đồng Y tế Thế giới (WHA) – cơ quan điều hành của WHO. Tuy nhiên, các nguồn tin ngoại giao giấu tên nói với Reuters rằng chế độ Trung Quốc sẽ ngăn chặn động thái này của Đài Loan.
Ông Steven Solomon, quan chức pháp lý WHO hôm thứ Hai (4/5) nói rằng WHO đã công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là “đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc”, phù hợp với chính sách của Liên Hiệp Quốc từ năm 1971, và câu hỏi về sự tham gia của Đài Loan là câu hỏi dành cho toàn bộ 194 thành viên của WHO.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou nói với báo giới tại Đài Bắc rằng quyết định năm 1971, trong đó Bắc Kinh thay thế Đài Bắc giữ ghế Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc chỉ giải quyết vấn đề ai đại diện cho Trung Quốc, chứ không giải quyết vấn đề Đài Loan, và quyết định đó không trao quyền Trung Quốc đại diện cho Đài Loan trên trường quốc tế.
“Chỉ duy nhất chính phủ Đài Loan được bầu dân chủ mới có thể đại diện cho 23 triệu người Đài Loan trên cộng đồng quốc tế”, bà Joanne Ou nói với báo giới.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan nói thêm rằng WHO nên “loại bỏ sự kiểm soát của chính phủ Trung Quốc”, và hãy để Đài Loan tham gia đầy đủ vào cuộc chiến chống virus corona.
“Đừng để sự can thiệp chính trị không phù hợp của Trung Quốc trở thành chướng ngại cản trở sự đoàn kết quốc tế chống lại virus corona”, bà Joanne Ou nói.
Trước đây, trong giai đoạn 2009-2016 khi quan hệ giữa hai bờ eo biển Đài Loan ấm lên, Đài Bắc đã được tham gia Đại hội Y tế Thế giới với tư cách quan sát viên.
Tuy nhiên, sau khi bà Thái Anh Văn của Đảng Dân Tiến đắc cử tổng thống Đài Loan năm 2016, Trung Quốc đã chặn không cho Đài Bắc tiếp tục tham gia vào WHA. Bắc Kinh coi bà Thái và Đảng Dân Tiến là các phần tử ly khai, có ý định đưa Đài Loan có vị thế độc lập thực sự trên trường quốc tế.
Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục nhắc lại rằng Bắc Kinh có quyền đại diện đầy đủ cho Đài Loan và rằng Đài Loan chỉ có thể tham gia vào WHO theo chính sách “một Trung Quốc”, trong đó Đài Loan sẽ phải chấp nhận đảo quốc này là một phần của Trung Quốc, điều mà chính quyền của Tổng thống Thái Anh Văn không bao giờ chấp nhận.