Các thượng nghị sĩ Mỹ đã trình lên Thượng viện dự luật trao quyền Tổng thống Mỹ áp thêm các đòn trừng phạt nhằm vào Trung Quốc nếu như nước này không chịu trách nhiệm toàn bộ về các sự kiện liên quan tới đại dịch COVID-19.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham phối hợp cùng 8 thượng nghị sĩ đã đề xướng “Đạo luật Trách nhiệm giải trình COVID-19”. Dự luật yêu cầu Tổng thống xác nhận với Quốc hội trong vòng 60 ngày rằng Trung Quốc “đã cung cấp đầy đủ cho bất kỳ cuộc điều tra về COVID-19 nào mà Mỹ, các đồng minh của Mỹ hoặc các cơ quan của LHQ như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dẫn đầu”. Dự luật cũng yêu cầu sự xác nhận rằng Trung Quốc đã đóng cửa tất cả “chợ ướt” (chợ bán đồ tươi sống) có thể gây rủi ro tới sức khỏe của con người. Dự luật mới sẽ cho phép Tổng thống Mỹ áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt, bao gồm đóng băng tài sản, cấm di chuyển và hủy hộ chiếu, ngoài ra còn hạn chế các khoản cho vay của các tổ chức tài chính Mỹ đối với các doanh nghiệp Trung Quốc và cấm các công ty Trung Quốc được niêm yết trên sàn giao dịch Mỹ.
Theo Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, ông tin rằng nếu không phải vì “sự lừa dối” của Trung Quốc, virus corona chủng mới đã không lan tới nước Mỹ và không cướp đi sinh mạng của hơn 80.000 người dân Mỹ. Theo ông, Trung Quốc đã không cho phép các nhà điều tra tới nước này để nghiên cứu xem làm thế nào mà dịch COVID-19 bùng phát và Trung Quốc sẽ không bao giờ phối hợp trong một cuộc điều tra nghiêm túc, trừ khi họ bị ép phải làm vậy. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đã bóng gió về các lệnh trừng phạt trong tương lai đối với Trung Quốc vì các tác động tiêu cực của dịch bệnh gây ra cho nền kinh tế và đời sống người dân toàn cầu. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Tim Kaine của đảng Dân chủ nói rằng có rất nhiều thứ “rõ ràng là sai lầm ở Trung Quốc”, nhưng cũng cần phải nhìn vào toàn bộ câu chuyện và chính quyền Trump không nên cố thoát khỏi sự phán xét. Đầu tiên là cần phải mang toàn bộ câu chuyện này lên bàn thảo luận và xem xem phần lỗi của từng bên, để sửa chữa vấn đề, sau đó chúng ta mới quyết định về vấn đề trách nhiệm.
Đài Sputnik của Nga nhận định, bản thân Tổng thống Trump cùng một số quan chức hàng đầu trong chính quyền của ông như Phó Tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Mike Pompeo… và nhiều hãng truyền thông Mỹ nhất quyết đổ lỗi cho Trung Quốc vì sự bùng phát dịch Covid-19 khắp toàn cầu, cáo buộc Bắc Kinh tạo ra virus corona chủng mới, che giấu thông tin và làm lan truyền mầm bệnh nguy hiểm ra bên ngoài đại lục. Tổng thống Trump cũng tuyên bố sẽ cắt tài trợ cho WHO với lí do cơ quan này đã “thiên vị, bao che” Trung Quốc cũng như mắc sai lầm trong cách ứng phó với dịch lúc ban đầu.
Đáp trả thông tin trên, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (13/6) tuyên bố Trung Quốc cực lực phản đối dự luật này và khẳng định rằng Bắc Kinh luôn cởi mở, minh bạch kể từ khi dịch COVID-19 bắt đầu bùng phát. Theo đó, phía Trung Quốc cho rằng “Dự luật do một số thượng nghị sĩ Mỹ đề xuất hoàn toàn bỏ qua sự thật. Đây là hành động vô đạo đức và là nỗ lực đổ lỗi cho Trung Quốc về sự lây lan COVID-19 ở Mỹ”; khẳng định Trung Quốc luôn minh bạch trong cuộc chiến chống COVID-19 và đã hợp tác chặt chẽ với WHO và “thế giới đã chứng kiến sự đóng góp của Trung Quốc trong việc ngăn chặn đại dịch toàn cầu”. Ngoài ra, ông Triệu Lập Kiên cũng Triệu khẳng định không có cái gọi là “chợ động vật hoang dã ẩm ướt” ở Trung Quốc, nhấn mạnh “Trung Quốc có một số chợ gia cầm sống, chợ nông sản hoặc chợ hải sản không bị luật pháp quốc tế cấm”. Trung Quốc đã bắt đầu đưa ra luật về việc cấm săn bắn, buôn bán, vận chuyển hoặc tiêu thụ động vật hoang dã bất hợp pháp. Bên cạnh đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng kêu gọi Mỹ ngừng tấn công Trung Quốc, thay vào đó tập trung vào việc bảo vệ sự an toàn của công dân Mỹ và đóng góp nhiều hơn cho nỗ lực toàn cầu trong việc kiểm soát dịch bệnh.