Vào ngày bầu cử, Bộ Ngoại giao Mỹ phê duyệt kế hoạch bán 4 máy bay không người lái MQ-9 cho Đài Loan. Lập tức Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao và Văn phòng vấn đề Đài Loan Quốc vụ viện Trung Quốc liên tiếp bày tỏ phản đối quyết liệt.
Việc Mỹ liên tiếp phê duyệt 3 thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan trong vòng nửa tháng khiến Trung Quốc rất tức giận.
Theo trang tin Dwnews, ngày 4/11, ông Ngô Khiêm, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, đã trả lời câu hỏi của các phóng viên về việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan. Ngô Khiêm cho rằng vấn đề Đài Loan liên quan đến chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, quyết cho phép bất cứ sự can thiệp nào từ bên ngoài, “dùng Đài Loan để chế ngự Trung Quốc và sử dụng vũ lực chống lại sự thống nhất sẽ đi vào ngõ cụt”.
Ông nói, Trung Quốc “yêu cầu Mỹ nhận thức đầy đủ về tác hại nghiêm trọng của việc bán vũ khí cho Đài Loan, hủy bỏ ngay lập tức bất kỳ kế hoạch bán vũ khí nào cho Đài Loan, ngừng bán vũ khí cho Đài Loan và quan hệ quân sự Mỹ-Đài, xử lý các vấn đề liên quan đến Đài Loan một cách thận trọng và đúng đắn, để tránh gây nguy hiểm cho quan hệ giữa hai nước và hai quân đội Trung – Mỹ và gây ra những hậu quả khôn lường và nghiêm trọng cho hòa bình và ổn định trên khắp eo biển Đài Loan”.
Ngô Khiêm còn nói “Kẻ chơi với lửa sẽ bị thiêu cháy, Quân đội giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) quyết không cho phép bất kỳ ai hay lực lượng nào chia cắt lãnh thổ thiêng liêng của tổ quốc. Nếu ai đó khăng khăng muốn đi theo con đường riêng của họ, họ ắt sẽ bị giáng đòn”.
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 4/11, một số phóng viên đã đặt câu hỏi về thương vụ bán vũ khí mới nhất của Mỹ cho Đài Loan.
Ông Uông Văn Bân, người phát ngôn Bộ Ngoại giao trả lời, nói: “Quan điểm của Trung Quốc về vấn đề Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan luôn nhất quán và rõ ràng”. Ông nhấn mạnh, “việc Mỹ bán vũ khí cho khu vực Đài Loan đã vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc một Trung Quốc và ba thông cáo chung Trung-Mỹ, đặc biệt là các quy định của bản ‘Thông cáo ngày 17 tháng 8’, can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc và phá hoại nghiêm trọng chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc. Việc gửi tín hiệu sai cho lực lượng ly khai ‘Đài Loan độc lập’ đã gây tổn hại nghiêm trọng cho quan hệ Trung-Mỹ và hòa bình, ổn định trên khắp eo biển Đài Loan. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này”.
Ông Uông kêu gọi Mỹ “tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc và các quy định trong ba bản thông cáo chung Trung-Mỹ, ngừng bán vũ khí cho Đài Loan và quan hệ quân sự Mỹ-Đài, hủy ngay kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan, để không gây thêm tổn hại cho quan hệ Trung-Mỹ cũng như hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan”.
Uông Văn Bân cũng tuyên bố “Trung Quốc sẽ có những phản ứng chính đáng và cần thiết phù hợp với diễn biến của tình hình”.
Ngoài ra, cùng ngày 4/11, bà Chu Phượng Liên, người phát ngôn của Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc, cũng tuyên bố “Trung Quốc kiên quyết phản đối việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan. Việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan sẽ chỉ mang lại tổn hại nghiêm trọng cho hòa bình của eo biển Đài Loan và gửi tín hiệu sai cho thế lực ‘Đài Loan độc lập’. Việc chính quyền đảng Dân Tiến (DPP) sử dụng vũ lực để âm mưu giành độc lập sẽ chỉ đẩy người dân Đài Loan vào thảm họa”.
Vào ngày 3/11, theo giờ Washington, Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt và thông báo cho Quốc hội kế hoạch của Mỹ bán 4 máy bay không người lái MQ-9B Sea Guardian cho Đài Loan. Được biết, ngoài 4 máy bay MQ-9B ra, còn có các thiết bị phần cứng khác gồm 2 trạm điều khiển UAV ở mặt đất, 12 hệ thống dẫn đường quán tính (EGI), cũng như đào tạo nhân viên, dịch vụ hậu cần và kỹ thuật, trị giá tổng số tiền là 600 triệu USD.
Đây là lần thứ ba Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan trong vòng 14 ngày sau khi bán hệ thống pháo phản lực phóng loạt cơ động HIMARS, tên lửa tấn công mặt đất tầm xa từ trên không, thùng cảm ứng treo bên ngoài máy bay chiến đấu F-16 có thể truyền hình ảnh và dữ liệu từ máy bay đến trạm mặt đất trong thời gian thực ngày 22/10; 400 tên lửa Harpoon bờ đối hạm ngày 27/10…Tổng số tiền của ba lần bán vũ khí này là 4 tỷ 181,3 triệu USD. Đây cũng là lần bán vũ khí thứ 10 cho Đài Loan kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống năm 2016.
Trên thực tế, Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc đã nhiều lần bày tỏ quan điểm của họ về việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.
Đáp lại việc Bộ Ngoại giao Mỹ phê chuẩn việc bán vũ khí và thiết bị cho Đài Loan trước đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày 26/10 tuyên bố, để bảo vệ lợi ích quốc gia, Trung Quốc đã “quyết định thực hiện các biện pháp cần thiết để đối phó với các công ty Mỹ như Lockheed Martin, Boeing Defense Space & Security, Raytheon và áp đặt các lệnh trừng phạt các cá nhân, thực thể có liên quan của Mỹ đóng vai trò xấu trong việc bán vũ khí cho Đài Loan”.
Ông Nhậm Quốc Cường, người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Trung Quốc, tuyên bố rằng “một số người ở Mỹ và khu vực Đài Loan đã mưu đồ dùng Đài Loan chế ngự Trung Quốc và sử dụng vũ lực chống lại thống nhất là cách làm không thể chấp nhận, tất sẽ đi vào ngõ cụt. Trung Quốc mạnh mẽ yêu cầu Mỹ hủy bỏ ngay kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan, chấm dứt quan hệ quân sự Mỹ-Đài và bán vũ khí cho Đài Loan, đồng thời xử lý các vấn đề liên quan đến Đài Loan một cách thận trọng, để không gây hậu quả nghiêm trọng đến quan hệ giữa quân đội hai nước và hòa bình, ổn định của eo biển Đài Loan”.
Ông nói, “PLA có ý chí kiên định, hoàn toàn tự tin và đủ năng lực để ngăn chặn mọi hình thức can thiệp từ bên ngoài và âm mưu ly khai nhằm giành độc lập cho Đài Loan, đồng thời sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để kiên quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, đồng thời tiếp tục thúc đẩy tiến trình thống nhất đất nước”.
Bà Chu Phượng Liên, người phát ngôn của Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc, cũng tuyên bố về các vụ việc liên quan rằng “chính quyền DPP đã ngang nhiên thực hiện các hành động đe dọa và khiêu khích quân sự trắng trợn chống lại đại lục; không tự lượng sức mình, âm mưu cấu kết các thế lực bên ngoài ‘dùng vũ lực mưu cầu độc lập’, gia tăng căng thẳng ở eo biển, phá hoại nghiêm trọng hòa bình và ổn định của eo biển Đài Loan và mang đến những thảm họa nghiêm trọng cho người dân Đài Loan, cuối cùng ắt sẽ đi vào ngõ cụt”.